Przejdź do zawartości

Klub Astronomiczny Almukantarat

Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klub Astronomiczny Almukantarat
Ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN, Warszawa

Data założenia

1983

Status

OPP

Profil działalności

astronomia, edukacja, popularyzacja nauki

Prezes

Szymon Ryszkowski[1]

Nr KRS

0000008696

Data rejestracji

1995

Powiązania

AstroNet – Polski Portal Astronomiczny

brak współrzędnych
Strona internetowa

Klub Astronomiczny Almukantarat – klub astronomiczny działający w Polsce od 1983 roku[2][3], zrzeszający miłośników astronomii i nauk ścisłych. Słowo almukantarat w nazwie Klubu jest rzadko używanym terminem astronomicznym. Siedziba klubu mieści się w budynku Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Warszawie[4].

Głównym celem klubu jest popularyzacja astronomii i pokrewnych dziedzin nauki, szczególnie wśród młodzieży, co realizowane jest m.in. na organizowanych od ponad 40 lat obozach astronomicznych[3]. Obecnie stowarzyszenie zrzesza ponad 100 członków[5] oraz kilkuset sympatyków w całej Polsce. Klub jest wydawcą serwisu internetowego AstroNET[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W połowie lat 70. XX wieku na Górnym Śląsku z inicjatywy Marka Szczepańskiego, Tomasza Dzianowicza i Zygmunta Kalisza zaczęły odbywać się spotkania Uniwersytetu na Trawie pod patronatem katowickiej chorągwi ZHP. W następnych latach organizacja przekształciła się w Młodzieżowe Towarzystwo Naukowe, w ramach którego organizowane były interdyscyplinarne obozy naukowe w Przyłubsku i Złożeńcu[6].

Po zniesieniu stanu wojennego w 1983 roku organizatorzy MTN założyli Uczniowski Ruch Naukowy zrzeszający miłośników nauki z 16 dyscyplin wiedzy. Jedynym wydziałem URN, który przetrwał do lat 90. XX wieku i uzyskał osobowość prawną, był wydział astronomii, który w 1989 roku przyjął nazwę Klub Astronomiczny Almukantarat[7].

Pierwszy obóz astronomiczny odbył się w dniach 4-24 lipca 1983 roku we Fromborku, a od 1985 roku organizowany jest w Załęczu Wielkim[7]. W 1995 roku Klub został zarejestrowany jako stowarzyszenie[8], w 2024 roku uzyskał status organizacji pożytku publicznego[9].

Działalność

[edytuj | edytuj kod]

Statutowe cele klub realizuje głównie przez organizowanie obozów naukowych dla uzdolnionej młodzieży z gimnazjów i szkół średnich, które odbywają się latem[10][11][12], oraz spotkań śródrocznych – seminariów i warsztatów zimowych[13].

Podczas obozów letnich prowadzone są zajęcia obserwacyjne i teoretyczne z astronomii oraz innych nauk ścisłych (matematyka, fizyka, informatyka)[3]. Zajęcia prowadzone są zarówno przez studentów nauk ścisłych i technicznych, miłośników astronomii, jak i zawodowych astronomów. Uczestnicy klubu mogą także brać udział w śródrocznych warsztatach naukowych (zimowych, w środku roku szkolnego)[14], a z czasem także włączyć się w pracę organizacyjną[2][15].

Wszystkie działania wykonywane są w formie wolontariatu. Wśród wychowanków Klubu znaleźć można obecnych członków Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, pracowników naukowych na polskich i zagranicznych uczelniach[16][17][18][19], a także licznych laureatów krajowej[20][21][22] i międzynarodowej Olimpiady Astronomicznej oraz amatorów astronomii (np. odkrywczyni planetoidy 2005 TD49[23][24]). Corocznie Klub wyłania stypendystów poprzez konkursy skierowane do młodzieży szkolnej, w tym przyznaje stypendium dla uzdolnionej młodzieży w trudnej sytuacji finansowej.[25][26]

Klub jest wystawcą na festiwalach nauki organizowanych w wielu miastach Polski, m.in. Pikniku Naukowym Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik, a także w międzynarodowych projektach obserwacyjnych i młodzieżowych. Od wielu lat członkowie i sympatycy klubu prowadzą też różnego rodzaju imprezy podczas Nocy Naukowców[27].

Przedstawiciele klubu uczestniczyli w I oraz II Kongresie Organizacji Astronomicznych w Chorzowie[28][29].

Klub zorganizował wyjazdy na obserwacje całkowitych zaćmień Słońca: do Finlandii (1990), na Węgry (1999) i do Turcji (2006)[30]. Wyjazd na zaćmienie Słońca w 2006 roku do Turcji był realizowany w ramach unijnego programu Młodzież w działaniu[31].

Osiągnięcia w popularyzacji nauki

[edytuj | edytuj kod]

Wychowankowie

[edytuj | edytuj kod]

Lista na podstawie[27][45][46].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Anna Wizerkaniuk: XIV Zjazd Zwyczajny Klubu. Klub Astronomiczny Almukantarat, 2023-10-07. [dostęp 2024-06-25]. (pol.).
  2. ↑ a b Klub astronomiczny Almukantarat. IAU Directory for World Astronomy. (ang.).
  3. ↑ a b c d Rozpoczął się nabór na obóz astronomiczny klubu Almukantarat dla młodzieży. Nauka w Polsce, PAP, 2016-05-17.
  4. ↑ Klub Astronomiczny ALMUKANTARAT – Informacja europejska dla młodzieży. eurodesk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-01)]..
  5. ↑ Członkowie, Klub Astronomiczny Almukantarat.
  6. ↑ Tadeusz Rzepecki, Uczniowski Ruch Naukowy i Kulturalny (MTN, MAN, URN, URNiK, Awangarda XXI wieku w ZHP w latach 1966–1981, 1983–1989, 1989 do dzisiaj), Załęcze Wielkie.
  7. ↑ a b „Urania – Postępy Astronomii”, nr 1/2024, Historia Klubu Astronomicznego Almukantarat.
  8. ↑ Krajowy Rejestr Sądowy.
  9. ↑ Wykaz OPP – 1,5% - Narodowy Instytut Wolności [online], 27 marca 2021 [dostęp 2025-09-07].
  10. ↑ Zaproszenie na obóz naukowy, Klub Astronomiczny Almukantarat. almukantarat.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-31)]..
  11. ↑ „Urania – Postępy Astronomii”, nr 2/2014, Lato z Almukantaratem (s. 48).
  12. ↑ Alina Frejusz: Wydarzenie wakacji 2016. Radio Ziemi Wieluńskiej. [dostęp 2016-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)].
  13. ↑ Statut, Klub Astronomiczny Almukantarat.
  14. ↑ Karolina Bargieł: Zimowe Warsztaty Naukowe Klubu Astronomicznego „Almukantarat”. Orion – Serwis Edukacyjny PTA.
  15. ↑ Krzysztof Roszkowski. Almukantarat. „Foton”. 77, s. 73–74, lato 2002. Instytut Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. (pol.). 
  16. ↑ Protokół z posiedzenia Komisji ds. habilitacji dr. Piotra Fity
  17. ↑ a b Agata Berndt. Spotkania: Agata Karska. „Zwierciadło”, 2016-09-15. 
  18. ↑ Zwykle życzymy sobie czystego niebia, miastopoznaj.pl.
  19. ↑ Adam Turek: Polak, który brał udział w robieniu pierwszego zdjęcia czarnej dziury: to Święty Graal astrofizyki. Business Insider Polska, 2019-04-11.
  20. ↑ Jan Oleksy: W obłokach Magellana - rozmowa z Zosią Kaczmarek, tegoroczną laureatką Nagrody Prezydenta Torunia w kategorii nauka. miastakobiet.pl, 2017-09-18.
  21. ↑ Karolina Wasielewska, Układ Słoneczny to za mało [online], www.girlsgonetech.pl, 12 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-19].
  22. ↑ Zwycięzcy i laureaci olimpiad astronomicznych [online], planetarium.edu.pl [dostęp 2024-09-16].
  23. ↑ Szczecinianka odkryła planetoidę, Głos Szczeciński, 14 października 2005.
  24. ↑ Piętnastolatka ze Szczecina odkryła planetoidę, Nauka w Polsce, 10 listopada 2005.
  25. ↑ Obóz astronomiczny dla tegorocznych absolwentów szkół podstawowych [online], www.urania.edu.pl [dostęp 2025-09-07].
  26. ↑ Konkurs stypendialny [online] [dostęp 2025-09-07].
  27. ↑ a b Od "zielonej trawki" po popularny portal - Klub Astronomiczny Almukantarat. Portal naukoawpolsce.pl Polskiej Agencji Prasowej. [dostęp 2018-01-06].
  28. ↑ Sprawozdanie z I Kongresu Organizacji Astronomicznych, Chorzów 2005. Astroprocent.pl. [dostęp 2016-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-25)].
  29. ↑ Sprawozdanie z II Kongresu Organizacji Astronomicznych, Chorzów 2006. Astroprocent.pl. [dostęp 2016-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-26)].
  30. ↑ „National Geographic Polska”, nr 5 (80) maj 2006, Zaćmiło, aż miło (str. ii, xxxix).
  31. ↑ Eclipse Hunters. eclipsehunters.almukantarat.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-04)]..
  32. ↑ AstroNEWS – Astronomia każdego dnia. news.astronet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-03-30)]..
  33. ↑ European best practice projects, European Youth Week 2007 „Youth in action!”. European Commission, Directorate-General for Education and Culture, Bruksela, 3–6 czerwca 2007. s. 21. [dostęp 2016-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-01)]. (ang.).
  34. ↑ Wojtek Rutkowski: Eclipse Hunters projektem najlepszych praktyk!. AstroNET, 2007-05-09.
  35. ↑ Kandydatura w konkursie Popularyzator Nauki 2011, Nauka w Polsce, 1 grudnia 2012. naukawpolsce.pap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-24)]..
  36. ↑ Znamy już finalistów konkursu Popularyzator Nauki 2017 [online], Nauka w Polsce, 27 listopada 2017 [dostęp 2022-12-02].
  37. ↑ Znamy już finalistów konkursu Popularyzator Nauki 2019 [online], Nauka w Polsce, 23 stycznia 2020 [dostęp 2022-12-02].
  38. ↑ Znamy finalistów XX edycji konkursu Popularyzator Nauki [online], Nauka w Polsce [dostęp 2025-04-24].
  39. ↑ Słowo wstępne do nr 5/2013, Urania – Postępy Astronomii.
  40. ↑ 150 astronomów z całej Polski debatuje w Warszawie, Nauka w Polsce, PAP, 11 września 2013.
  41. ↑ Medal im. Włodzimierza Zonna, Polskie Towarzystwo Astronomiczne.
  42. ↑ W Warszawie rozpoczął się 36. Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, money.pl, 11 września 2013.
  43. ↑ Olimpiada Astronomiczna Juniorów - Planetarium – Śląski Park Nauki [online], www.planetarium.edu.pl [dostęp 2025-09-07].
  44. ↑ Zofia Lamęcka, Znamy wyniki I Olimpiady Astronomicznej Juniorów [online], 6 kwietnia 2025 [dostęp 2025-09-07].
  45. ↑ Członkowie [online], web.archive.org, 17 maja 2021 [dostęp 2022-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-17].
  46. ↑ Historia władz Klubu – Klub Astronomiczny Almukantarat [online] [dostęp 2025-08-11].
  47. ↑ Historyczny rekord licealistki na olimpiadzie z astronomii. Wynik miała lepszy niż Wolszczan [online], Noizz, 14 marca 2017 [dostęp 2023-07-02].
  48. ↑ Dr Tomasz Sowiński: Zaskocz ich, kiedy myślą, że zrozumieli [online], Nauka w Polsce [dostęp 2025-04-24].
  49. ↑ a b Michał Matraszek, Uczniowski ruch naukowy, „Urania – Postępy Astronomii” (1), 2024, s. 68–70, ISSN 1689-6009.
  50. ↑ Polak, który brał udział w robieniu pierwszego zdjęcia czarnej dziury: to Święty Graal astrofizyki [online], Business Insider Polska, 11 kwietnia 2019 [dostęp 2025-08-11].
  51. ↑ Kazunori Akiyama i inni, First M87 Event Horizon Telescope Results. I. The Shadow of the Supermassive Black Hole, „The Astrophysical Journal Letters”, 875 (1), 2019, L1, DOI: 10.3847/2041-8213/ab0ec7, ISSN 2041-8205 [dostęp 2025-08-11].
  52. ↑ Troche o mnie [online], www.astrouw.edu.pl [dostęp 2024-05-25].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Klub_Astronomiczny_Almukantarat&oldid=77556712”