Kołaczkowo (województwo kujawsko-pomorskie)

wieś | |
![]() Kościół pw. św. Wojciecha | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) |
1092[2] |
Strefa numeracyjna |
52 |
Kod pocztowy |
89-200[3] |
Tablice rejestracyjne |
CNA |
SIMC |
0096840 |
Położenie na mapie gminy Szubin ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu nakielskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Kołaczkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Szubin.
Pierwsze wzmianki o Kołaczkowie pojawiają się już w XV w.[4] W czasach pruskich i później, w okresie II wojny światowej, Kołaczkowo nosiło nazwę Rensdorf[5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]XV-XIX w.
[edytuj | edytuj kod]Kołaczkowo powstało przed XVI w. Po raz pierwszy jest o nim mowa jest w Liber Beneficiorum Archidiecezji Gnieźnieńskiej Jana Łaskiego, jako o wsi w parafii rynarzewskiej[4].
W Kołaczkowie istniał wówczas folwark należący do Rynarzewskich[6].
Na początku XVII w. dziedzicem wsi był Wojciech Bronisz, syn Eliasza Bronisz, który w 1620 roku sprzedał ją Adamowi Smoszewskiemu (zapisane Smuszewskiemu) za 9500 złotych[7].
Później w posiadaniu wsi byli Smoszewscy i ich potomkowie, do początku XVIII w[6][7].
W 1696 roku Katarzyna ze Smoszewskich Skrzetuska[8], żona Jana Skrzetuskiego, sprzedała wieś Stanisławowi Gostkowskiemu za 10 tys. złotych[7].
W 1714 roku Kołaczkowo kupił hrabia na Łabiszynie Konstantyn z Gembic Gembicki, syn Pawła Gembickiego[7].
Następnie właścicielami byli Chorodęscy[6]. W 1743 roku Marjanna Gostkowska (żona Sebastiana Chorodęskiego) oddała Kołaczkowo Józefowi Karłowskiemu na rok w zastaw za 8 tysięcy złotych[7]. W 1757 Sebastian już nie żył. Marjanna wyszła za mąż drugi raz za Stanisława Czaykowskiego. Zapisała wówczas swoim dzieciom (Mikołajowi, Walentynowi, Katarzynie, Annie i Dorocie) posag w wysokości 3 tysiące złotych dla każdego z nich[7].
Syn Marjanny, Mikołaj, pod koniec XVIII w. sprzedał Kołaczkowo Tadeuszowi Grabskiemu mężowi Małgorzaty z Dąbskich[6][9]. Posesorami w tym czasie była rodzina Goczkowskich[6]. W 1813r. Tadeusz Grabski ożenił się po raz drugi z Teklą z Ozdowskich Szawelską. Posesorem był już wówczas Józef Stablewski, żonaty z Praksedą z Dąbskich[6][7].
Według Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego z 1883 r. w tymże roku w Kołaczkowie mieszkało 241 mieszkańców, w tym 150 ewangelików i 91 katolików[10].
XX w.
[edytuj | edytuj kod]W 1906 roku żyd Schwalbe sprzedał Józefowi Błochowiakowi spod Łekna[7].
W 1926 r. właścicielem majątku był Niemiec Fritz Grünke. Areał Kołaczkowa 342,5 ha, w tym 200 ha ziemi ornej, 100 ha łąk i pastwisk 37,5 ha lasów oraz 5 ha nieużytków. Dochód gruntowy wynosił 630 talarów[11]. Fritz był gospodarzem Kołaczkowa do 1945 roku[6].
Po wojnie w Kołaczkowie powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, które po zmianach ustrojowych przekształcono w zakład prywatny[6].
1 lipca 1995 w Kołaczkowie utworzono parafię pod wezwaniem św. Wojciecha[12].
Zabytkowe cmentarze Kołaczkowa
[edytuj | edytuj kod]W obrębie Kołaczkowa znajdują się dwa zabytkowe cmentarze ewangelickie.
Cmentarz ewangelicki Kołaczkowo - Wybudowanie, Kollazkowo, Rensdorf[13][14]
[edytuj | edytuj kod]Cmentarz ewangelicki z XIX w. Cmentarz położony przy drodze Zazdrość – Kornelin na niewielkim wzniesieniu, na skraju lasu, z dala od zabudowań. Powierzchnia - 0,15 ha, plan cmentarza zbliżony do kwadratu. Nie zachowała się żadna tablica z inskrypcją[14].
Cmentarz ewangelicki Kołaczkowo, Kollazkowo, Rensdorf[15]
[edytuj | edytuj kod]Cmentarz ewangelicki z XIX w. podległy parafii w Szubinie, o powierzchni 0,21 ha. Nieregularne rozplanowanie cmentarza. Cmentarz położony na południowym wschodzie krańca wsi, na terenie płaskim, w pobliżu zabudowań. Zachowane ślady mogił[15].
Na terenie cmentarza znajduje się ufundowany przez Niemców mieszkających w Kołaczkowie kamień pamiątkowy żołnierzy niemieckich poległych w Kołaczkowie dn. 11.01.1919 r. w powstaniu wielkopolskim. Został on odkopany i odnowiony przez współczesnych mieszkańców w XXI w.[5]
Kujawsko -Pomorskie Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu JUDYM
[edytuj | edytuj kod]W Kołaczkowie od 28 września 2004 roku[16] działa Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu JUDYM. Jest to organizacja pozarządowa zapewniająca całodobowe schronienie osobom w kryzysie bezdomności, jedyna w powiecie nakielskim, która zapewnia całodobowe schronienie wraz z trzema posiłkami dziennie[17].
Ośrodek skupia się na pomocy osobom pozostającym w trudnej sytuacji finansowej, bezdomnym, chorym, także z nałogami[16]. W ramach ośrodka prowadzony jest dom dla matki z dzieckiem, gdzie schronienie mogą znaleźć ofiary przemocy domowej. Ośrodek współpracuje z Ośrodkami Pomocy Społecznej z terenu Kujawsko- Pomorskiego[17].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1092 mieszkańców[2]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Szubin. Całe Sołectwo Kołaczkowo liczy obecnie ponad 1300 mieszkańców. Jest jednym z największych sołectw w gminie Szubin.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56290
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 499 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b Joannis de Lasco (Jan Łaski) , Jana Łaskiego arcybiskupa gnieźnieńskiego, prymasa, legata urodzonego Liber beneficiorum archidyecezyi gnieźnieńskiej : z poręki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego podług kodeksów rękopiśmiennych archiwum gnieźnieńskiego i kaliskiego., t. 1, 1880, s. 131 [dostęp 2024-06-25] (łac.).
- ↑ a b Kamila Czechowska , powstanie.szubin.net [online] .
- ↑ a b c d e f g h Kołaczkowo [online], Polskie Zabytki [dostęp 2024-06-25] .
- ↑ a b c d e f g h Włodzimierz Dworzaczek , Teki Dworzaczka | Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX wieku, Jerzy Wisłocki, Rafał T. Prinke, Michał Prinke, Adam Bieniaszewski, Polska Akademia Nauk, Biblioteka Kórnicka, Kórnik-Poznań 2004 [dostęp 2024-06-25] (pol.).
- ↑ Katarzyna ze Smoszewskich Skrzetuska [online], www.skrzetuski.com [dostęp 2024-06-25] .
- ↑ Biogram Leona Grabskiego [online], 14 listopada 2018 [dostęp 2024-06-25] .
- ↑ muzeum ziemi szubińskiej [online], muzeum.szubin.net [dostęp 2024-06-25] .
- ↑ Wydział Ekonomiczny Wielkopolskiej Izby Rolniczej, Księga adresowa gospodarstw rolnych województwa poznańskiego, Adam Ostrowski (red.), 1926 [dostęp 2024-06-25] (pol.).
- ↑ Kołaczkowo – Parafia pw. św. Wojciecha. diecezja.bydgoszcz.pl. [dostęp 2017-05-07].
- ↑ zabytek.pl [online] .
- ↑ a b Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna w Szubinie [online] (pol.).
- ↑ a b Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna [online] .
- ↑ a b kolaczkowo-info.pl [online] [zarchiwizowane z adresu 2009-04-19] .
- ↑ a b Kujawsko Pomorskie Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu "Judym" [online], ngo.pl [dostęp 2024-06-25] (pol.).