Kołpaczek ostrowierzchołkowy
|
||
_Qu%C3%A9l_403609.jpg) |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | grzyby | |
| Gromada | grzyby podstawkowe | |
| Klasa | pieczarniaki | |
| Rząd | pieczarkowce | |
| Rodzina | incertae sedis | |
| Rodzaj | kołpaczek | |
| Gatunek | kołpaczek ostrowierzchołkowy | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Panaeolus acuminatus (Schaeff.) Quél. Hyménomycètes: 621 (Alençon, 1874) |
||
Kołpaczek ostrowierzchołkowy (Panaeolus acuminatus (Schaeff.) Quél.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Panaeolus, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Gatunek Panaeolus acuminatus został zdiagnozowany taksonomicznie przez Jacoba Schaeffera (jako Agaricus acuminatus) w czwartym tomie "Fungorum qui in Bavaria et Palatinatu" z 1774. Do rodzaju Panaeolus został przeniesiony przez Luciena Quéleta w "Hyménomycètes" z 1887.
Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Agaricus acuminatus Schaeff. 1774
- Agaricus caliginosus Jungh. 1830
- Agaricus carbonarius Batsch 1783
- Coprinarius acuminatus (Schaeff.) Quél. 1886
- Coprinarius caliginosus (Jungh.) Quél. 1886
- Panaeolus caliginosus (Jungh.) Gillet 1878
- Stropharia acuminata (Scop.) Murrill 1922
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 2003 r., Stanisław Domański w 1955 r. opisywał ten gatunek pod nazwą kołpaczek stożkowaty[3].
Morfologia[edytuj]
O pokroju stożkowatym, parabolicznym lub dzwonkowatym, średnicy 1–3 (do 4) cm, barwy ciemnoczerwono-brązowej lub czarno-brązowej, czasami szaro-brązowawej, higrofaniczny, blaknący. Pokryty suchą, nagą, komórkową skórką bez pozostałości osłony[4]
Blaszkowy, blaszki przyrośnięte do trzonu, o regularnej tramie, u dojrzałych owocników czarniawe, niejednolicie zabarwione, plamiste z powodu niejednoczesnego dojrzewania zarodników[4].
Barwy czerwono-brązowej lub czarno-brązowej, często długi, cienki i prosty, na powierzchni białawo oszroniony[4]
Silnie spłaszczone, o wymiarach 13–15 × 9–11 × 7–8 μm i gładkiej powierzchni, z porą rostkową. Wysyp zarodników czarny[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj]
Opisano występowanie w Amryce Północnej, Europie, Afryce i Australii[5]. W pismiennictwie naukowym na terenie Polski opisano liczne jego stanowiska[3].
Rozwija się na nawożonych odchodami glebach, na polach, pastwiskach i przydrożach, niekiedy także w lasach. Owocnikowanie trwa od maja do października, owocniki wyrastają przeważnie pojedynczo[4].
Przypisy
- ↑ a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
- ↑ Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. Warszawa: 2006, s. 396. ISBN 8374045132. (jako kołpaczek Rickena)
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
