Kołpaczek pośredni

Kołpaczek pośredni

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	incertae sedis
Rodzaj	kołpaczek
Gatunek	kołpaczek pośredni
Nazwa systematyczna
Panaeolus cinctulus (Bolton) Sacc. Syll. fung.' 5: 1124 (Avellino, 1887)

Kołpaczek pośredni (Panaeolus cinctulus (Bolton) Sacc.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales).

Systematyka

Gatunek Panaeolus cinctulus został zdiagnozowany taksonomicznie przez Jamesa Boltona (jako Agaricus cinctulus) w suplemencie do An History of Funguses, Growing about Halifax z 1792 r:

CC. cinctulus. AGARICUS ſtipitatus, pileo convexo, ƒulvo, cincto uno obſcuro picto, lamellis triƒidis latus nigrus, ſtipite longo fiſtuloſo fuſco.

Do rodzaju Panaeolus został przeniesiony przez Piera Saccardo w piątym tomie Sylloge fungorum z 1887 r:

20. Panæolus cinctulus Bolt. t. 152 (Agar.), Britzelm. Derm. et Mol. p. 178, f. 121. — Psilocibæ Fœnisecii habitu affinis: sporis atris, coacervatis aterrimis, limoniformibus, 14≈8, distinctus; lamellis rubro-brunneis, dein brunneo fuscis demumque nigricantibus.
   Hab. in campis et sylvis Britanniæ et Bavariæ.

{{Cytat}} Nieznane pola: "style".

Synonimy:

• Agaricus cinctulus Bolton 1792
• Agaricus fimicola var. cinctulus (Bolton) Cooke 1883
• Coprinus cinctulus (Bolton) Gray 1821
• Panaeolus dunensis Bon & Courtec. 1983
• Panaeolus fimicola var. cinctulus (Bolton) Rea 1922

Morfologia

Kapelusz

O pokroju półkulistym lub wypukłym, przeważnie z garbkiem w centrum, średnicy 1–5 (do 8) cm, barwy cielisto-brązowawej, silnie higrofaniczny, blaknący od szczytu i z jaśniejszym brzegiem, co powoduje tworzenie się ciemniejszej strefy pomiędzy nimi. Pokryty suchą, gładką, pomarszczoną lub jamkowatą, komórkową skórką, bez pozostałości osłony.

Hymenofor

Blaszkowy, blaszki przyrośnięte do trzonu, o regularnej tramie, u dojrzałych owocników czarniawe, niejednolicie zabarwione, plamiste z powodu niejednoczesnego dojrzewania zarodników.

Trzon

Średnicy 0,4–0,6 cm, barwy cielisto-brązowawej lub czerwono-brązowawej, na całej powierzchni lekko oszroniony.

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników czarny. Zarodniki nieco rombowe, lekko spłaszczone, o wymiarach 11–14 × 7,5–10 × 7–8 μm i gładkiej powierzchni, z porą rostkową. Podstawki 2–4 zarodnikowe.

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie w Ameryce Północnej i niektórych krajach Europy. W Polsce nie występuje. Był notowany w Biebrzańskim Parku Narodowym.

Rozwija się bezpośrednio na odchodach, zwłaszcza końskich, na zawierających je terenach, polach i parkach. Owocnikowanie trwa od maja do października, owocniki często wyrastają kępkowo.

Znaczenie

Saprotrof, grzyb koprofilny. Owocniki są toksyczne dla człowieka, zawierają psylocybinę.