
Kościół św. Barbary w Częstochowie
| |||||||||
![]() | |||||||||
![]() Kościół św. Barbary | |||||||||
Państwo | ![]() | ||||||||
Miejscowość | Częstochowa | ||||||||
Wyznanie | katolickie | ||||||||
Kościół | rzymskokatolicki | ||||||||
Parafia | św. Barbary w Częstochowie | ||||||||
Wezwanie | Świętych Barbary i Andrzeja Apostoła | ||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Częstochowy ![]() | |||||||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego ![]() | |||||||||
![]() |
Kościół św. Barbary i św. Andrzeja Apostoła w Częstochowie, znany bardziej jako Kościół św. Barbary – zabytkowy, rzymskokatolicki kościół parafialny, znajdujący się u zbiegu ulic św. Barbary i św. Augustyna, ok. 1 km na południe do Jasnej Góry.
Historia i opis zabytku[edytuj | edytuj kod]
W XV i XVI wieku w Częstochowie znajdowały się dwie kaplice św. Barbary. W 1643 jedna z nich opisywana była jako "stojąca pod Jasną Górą"[2].
Zespół budynków został wzniesiony w latach 1637-1643 z inicjatywy o. Andrzeja Gołdonowskiego OSPPE. Były to: jednonawowy, późnorenesansowy kościół i klasztor przeznaczony na nowicjat pauliński[3][4]. 14 maja 1643 r. kościół został konsekrowany przez bpa Jana Madalińskiego. W 1660 wzniesiono nad zakrystią oratorium zakonne (kaplica św. Anny) połączone na piętrze z klasztorem krytym gankiem. Po rozbudowie, w XVIII w. kościół stał się trójnawowy, bazylikowy. Od strony północnej znajduje się wieża, w górnej części cylindryczna, zakończona hełmem z pokryciem z blachy miedzianej. Od frontu w niszach znajdują się rzeźby z XIX i XX wieku (autorzy: F. Staniszewski i J. Proszowski)[4].
Plebania, która dawniej pełniła funkcję klasztoru, połączona jest za pomocą arkadowego przejścia z kaplicą św. Anny. Została zbudowana na planie kwadratu, z wewnętrznym wirydarzem, środkowy korytarz prowadzi do dawnych cel zakonników.
Neobarokowy ołtarz główny z 1882 r. posiada obraz św. Barbary ze srebrną cyzelowaną i trybowaną sukienką. Przy tęczy i w nawach bocznych kościoła znajdują się późnobarokowe ołtarze z 1747 r. wyposażone w obrazy z przełomu XIX i XX wieku (sygnatura J. Grott). Poza tym w zachodniej nawie znajduje się chrzcielnica z dębnickiego marmuru, a także szafka drewniana na oleje, zdobiona płaskorzeźbą Chrzest Chrystusa (1747 r.). W prezbiterium zlokalizowana jest XVII-wieczna ambona z wizerunkami czterech ewangelistów. Nad nią znajduje się kopuła z figurą Maryi z dzieciątkiem Jezus. Po prawej stronie prezbiterium jest późnobarokowa (z elementami rokokowymi) kaplica św. Michała Archanioła.
Miejsce jest związane z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1430 został po sprofanowaniu przez rabusiów porzucony przy źródle, w którym później go obmyto. Początkowo przy cudownym źródełku stał krzyż, obecnie znajduje nad nim się barokowa kaplica św. Barbary z I połowy XVIII w.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie. 2020-09-30. [dostęp 17 stycznia 2011].
- ↑ Jerzy Rajman: Rozwój miasta do połowy XVII wieku. W: Feliks Kiryk (red.): Częstochowa. Dzieje miasta i klasztoru jasnogórskiego. T. 1: Okres staropolski. Częstochowa: Urząd miasta Częstochowy, 2002, s. 173. ISBN 83-914695-1-4.
- ↑ Historia kościoła, oraz klasztoru Św. Barbary (pol.). Parafia św. Barbary. [dostęp 2010-06-22]. (kopia z Internet Archive)
- ↑ a b Mirosław Zwoliński: Przewodnik po Częstochowie. Częstochowa: Oddział PTTK Huty "Częstochowa", 1997, s. 56. ISBN 83-902642-2-6.
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo krakowskie)
- Zabytkowe kościoły w Częstochowie
- Świątynie pod wezwaniem św. Barbary
- Kościoły i klasztory paulinów w Polsce
- Kościoły rzymskokatolickie w Częstochowie
- Architektura renesansowa w województwie śląskim
- Zabytkowe klasztory katolickie w województwie śląskim