Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku
P/40 z dnia 10.10.1956 r.
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowość

Pasłęk

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Józefa w Pasłęku

Wezwanie

św. Bartłomieja

Położenie na mapie Pasłęka
Mapa konturowa Pasłęka, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku”
Położenie na mapie powiatu elbląskiego
Mapa konturowa powiatu elbląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku”
Położenie na mapie gminy Pasłęk
Mapa konturowa gminy Pasłęk, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku”
Ziemia54°03′58,494″N 19°39′28,109″E/54,066248 19,657808
Multimedia w Wikimedia Commons
Wnętrze

Kościół św. Bartłomieja w Pasłęku – gotycki kościół z I połowy XIV wieku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o istnieniu parafii w Pasłęku pochodzą z II połowy XIII w. W 1298 wielki mistrz krzyżacki przyznał parafii tej plac pod budowę nowej świątyni, która około 1350 była gotowa. Obiektem administrowali katolicy do 1525, kiedy proboszcz pasłęcki przeszedł na luteranizm. W 1543 obiekt poważnie ucierpiał na skutek pożaru, tracąc część oryginalnego wyposażenia.

W 1635 w kościele prowadzone były polsko-szwedzkie rozmowy pokojowe, które nie przyniosły żadnego rezultatu. W piętnaście lat później na podobnych rokowaniach spotkali się w nim Karol X Gustaw oraz Kurfirst Fryderyk Wilhelm. W II połowie XVII wieku kościół pozyskał również nowe komponenty wyposażenia – ołtarz (autor Izaak Ryga z Królewca) i ambonę (autor Johann Christoph Doebel).

W 1751 kościół przeszedł generalny remont. Wymieniono kościelny dach, usuwając gotyckie sklepienie i budując w jego miejsce drewniany strop beczkowy. Wymieniono filary kościelne, zostawiając tylko jedną parę pierwotnych czternastowiecznych kolumn, dodano ponadto dwie kondygnacje empor w bocznych nawach. Przy okazji prac budowlanych w kościele Christoph Heinrich Obuch dokonał renowacji organów w świątyni. Rozebrano wejście na wieżę (do tej pory jest niedostępna) oraz wykonano pseudogotyckie blendy na dolnych poziomach kościelnych ścian. W latach 1758 i 1762 pasłęczanie składali w kościele hołd carycy Elżbiecie oraz carowi Piotrowi I.

W 1869 kościół przeszedł ponowny remont generalny, a w 1922 pożar zniszczył wieżę kościelną, która po odbudowie straciła dotychczasowe barokowe zwieńczenie (zastąpione dachem siodłowym). W 1946 został na nowo przejęty przez katolików, którzy w latach 60. i 70. odmalowali kościół, zamurowali część okien, wykonali stacje drogi krzyżowej i konfesjonały oraz ufundowali nowe witraże.

Od lipca 1993 przy parafii działa katolickie radio Quo Vadis. 4 czerwca 2007 roku, po 13 latach działalności, Pasłęcka rozgłośnia katolicka radio Quo Vadis zakończyło swoją działalność.

Organy[edytuj | edytuj kod]

Organy w kościele

W kościele znajdują się organy z początku XVIII wieku, dzieło Andreasa Hildebrandta z Gdańska, odrestaurowane w latach 2010–2013[1].

 Osobny artykuł: Organy kościoła św. Bartłomieja w Pasłęku.

Przy odrestaurowanych organach Hildebrandta odbywa się Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej oraz Letnia Akademia Organowa[2].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół jest halowy, trójnawowy. Najstarszą jego częścią jest prezbiterium. Wejście do niego prowadzi przez pojedyncze drzwi z rozetą i skromnym gotyckim portalem. Nad kruchtą kościelną położona jest wieża wzniesiona na planie kwadratu, zwieńczona hełmem w kształcie ostrosłupa. Kościół jest przykryty sufitem beczkowym z wymalowanymi wersami modlitwy „Ojcze nasz” i symbolicznymi ich ilustracjami. W wyodrębnionym prezbiterium znajduje się siedemnastowieczny ołtarz główny ze sceną ukrzyżowania na tle panoramy siedemnastowiecznego Pasłęka. Dwie nawy boczne posiadają ołtarze odpowiednio z siedemnastego wieku (po lewej stronie prezbiterium) i z 1966 (po prawej).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ http://www.hildebrandt-paslek.pl (stan z 6.01.2014).
  2. ↑ Informacja na podstawie http://hildebrandt-paslek.pl/aktualnosci.html.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • F. Kluke, „Die Orgel der St. Bartholomäuskirche zu Pr. Holland: 1719 – 1929 / aus Anlass des Umbaues im Jahre 1929”, Pr. Holland, 1929 r.
  • W. Rodzewicz, J. Włodarski, Pasłęk. Wędrówki po przeszłości, 1993 r.
  • publikacja zbiorowa Organy Andreasa Hildebrandta w kościele św. Bartłomieja w Pasłęku, Wydawnictwo UNUM, Kraków, 2013 r.
  • Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 48.
  • strona internetowa www.hildebrandt-paslek.pl (stan z 6.01.2014).
Parafie dekanatu Pasłęk I

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Bartłomieja_w_Pasłęku&oldid=72794271”