Kościół św. Idziego we Wrocławiu

	Kościół św. Idziego we Wrocławiu
	Kościół św. Idziego we Wrocławiu
	A/1301/28 z dnia 26.11.1947 i z 25.10.1961
	kościół pomocniczy
	; Kościół św. Idziego i „Brama Kluskowa“
Państwo	Polska
Miejscowość	Wrocław
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu
Wezwanie	św. Idziego
Historia
Data zakończenia budowy	ok. 1242
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
	Położenie na mapie Wrocławia Kościół św. Idziego
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kościół św. Idziego
	Położenie na mapie Polski Kościół św. Idziego
	51°06′53″N 17°02′48″E/51,114722 17,046667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Idziego we Wrocławiu – późnoromański kościół z 1 poł. XIII wieku na wrocławskim Ostrowie Tumskim. Jest najstarszym w pełni zachowanym budynkiem Wrocławia, a zarazem najstarszym czynnym do dziś kościołem w mieście.

Należy on do parafii św. Jana Chrzciciela. Sąsiaduje od północy z wrocławską archikatedrą.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Parafia św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu.

Kościół prawdopodobnie zaczęto wznosić między latami 1220-1240 i istniał już na pewno przed 1241 rokiem. Kamienne profile cokołu kościoła przez swoje cechy stylistyczne wskazują na pochodzenie z wcześniejszej budowli, są to prawdopodobnie spolia z tzw. katedry Walterowskiej. W trakcie budowy doszło do zmiany koncepcji i zamiast półkolistej absydy zrealizowano trójboczną. Z dwóch jego portali zachował się jeden w stylu romańskim, drugi jest już renesansowy. Należy do charakterystycznego dla średniowiecznego Wrocławia typu kościołów jednofilarowych (ponadto kościoły: św. Anny, św. Piotra i Pawła, św. Aleksego) – sklepienie budynku wsparte jest pojedynczym filarem, a arkada z cegieł łączy kościół z szesnastowieczną kapitułą w stylu późnego gotyku, tworząc tzw. „Bramę Kluskową” (albo „Kluszczaną”, niem. Klösseltor).

Po II wojnie światowej usunięto większość zmian wprowadzonych w epoce baroku, skuwając tynki zewnętrzne i rekonstruując podwójny łuk tęczowy, pozostawiono natomiast sygnaturkę.

Budynek kapituły oraz z nim sąsiadujące mieszczą Muzeum Archidiecezjalne, w którym wystawiono zbiory cennych obiektów sztuki sakralnej, a także m.in. Księgę henrykowską, egipską mumię (325 p.n.e.) i kamienne płaskorzeźby z III wieku (Syria, okolice Damaszku).

Legenda o Bramie Kluskowej[edytuj | edytuj kod]

Z „Bramą Kluskową” wiąże się legenda, według której kiedyś w podwrocławskiej miejscowości Zielony Dąb (obecnie osiedle Dąbie we Wrocławiu) mieszkał chłop Konrad z żoną Agnieszką. Kobieta słynęła z talentu do przyrządzania najlepszych w okolicy klusek śląskich. Gdy zmarła na dżumę, Konradowi groziła śmierć głodowa. Pewnego razu mężczyzna wybrał się do Wrocławia i przysnął w pobliżu kościoła św. Idziego. We śnie ukazała mu się żona i zapowiedziała, że podaruje mu magiczny kociołek, który co noc zapełniać się będzie świeżymi kluskami. Konrad musiał spełnić tylko jeden warunek – nigdy nie zjadać wszystkiego, zostawiając jedną kluskę na dnie naczynia. Po obudzeniu chłop ujrzał przed sobą pełen garnek. Nie mógł nad sobą zapanować i chciał zjeść wszystkie kluski. Ostatnia kluska jednak nie chciała dać się złapać: goniona przez Konrada w końcu legła na szczycie arkady i zamieniła się w kamień. Kociołek już nigdy się nie napełnił.