
Kościół św. Idziego we Wrocławiu
| |||||||
![]() | |||||||
kościół pomocniczy | |||||||
![]() Kościół św. Idziego i „Brama Kluskowa“ | |||||||
Państwo | ![]() | ||||||
Miejscowość | Wrocław | ||||||
Wyznanie | katolickie | ||||||
Kościół | rzymskokatolicki | ||||||
Parafia | św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu | ||||||
Wezwanie | św. Idziego | ||||||
| |||||||
| |||||||
![]() |
Kościół św. Idziego we Wrocławiu – późnoromański kościół z 1 poł. XIII wieku na wrocławskim Ostrowie Tumskim. Jest najstarszym w pełni zachowanym budynkiem Wrocławia, a zarazem najstarszym czynnym do dziś kościołem w mieście.
Należy on do parafii św. Jana Chrzciciela. Sąsiaduje od północy z wrocławską archikatedrą.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kościół prawdopodobnie zaczęto wznosić między latami 1220-1240 i istniał już na pewno przed 1241 rokiem. Kamienne profile cokołu kościoła przez swoje cechy stylistyczne wskazują na pochodzenie z wcześniejszej budowli, są to prawdopodobnie spolia z tzw. katedry Walterowskiej. W trakcie budowy doszło do zmiany koncepcji i zamiast półkolistej absydy zrealizowano trójboczną. Z dwóch jego portali zachował się jeden w stylu romańskim, drugi jest już renesansowy. Należy do charakterystycznego dla średniowiecznego Wrocławia typu kościołów jednofilarowych (ponadto kościoły: św. Anny, św. Piotra i Pawła, św. Aleksego) – sklepienie budynku wsparte jest pojedynczym filarem, a arkada z cegieł łączy kościół z szesnastowieczną kapitułą w stylu późnego gotyku, tworząc tzw. „Bramę Kluskową” (albo „Kluszczaną”, niem. Klösseltor).
Po II wojnie światowej usunięto większość zmian wprowadzonych w epoce baroku, skuwając tynki zewnętrzne i rekonstruując podwójny łuk tęczowy, pozostawiono natomiast sygnaturkę.
Budynek kapituły oraz z nim sąsiadujące mieszczą Muzeum Archidiecezjalne, w którym wystawiono zbiory cennych obiektów sztuki sakralnej, a także m.in. Księgę henrykowską, egipską mumię (325 p.n.e.) i kamienne płaskorzeźby z III wieku (Syria, okolice Damaszku).
Legenda o Bramie Kluskowej[edytuj | edytuj kod]
Z „Bramą Kluskową” wiąże się legenda, według której kiedyś w podwrocławskiej miejscowości Zielony Dąb (obecnie osiedle Dąbie we Wrocławiu) mieszkał chłop Konrad z żoną Agnieszką. Kobieta słynęła z talentu do przyrządzania najlepszych w okolicy klusek śląskich. Gdy zmarła na dżumę, Konradowi groziła śmierć głodowa. Pewnego razu mężczyzna wybrał się do Wrocławia i przysnął w pobliżu kościoła św. Idziego. We śnie ukazała mu się żona i zapowiedziała, że podaruje mu magiczny kociołek, który co noc zapełniać się będzie świeżymi kluskami. Konrad musiał spełnić tylko jeden warunek – nigdy nie zjadać wszystkiego, zostawiając jedną kluskę na dnie naczynia. Po obudzeniu chłop ujrzał przed sobą pełen garnek. Nie mógł nad sobą zapanować i chciał zjeść wszystkie kluski. Ostatnia kluska jednak nie chciała dać się złapać: goniona przez Konrada w końcu legła na szczycie arkady i zamieniła się w kamień. Kociołek już nigdy się nie napełnił.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Kościół św. Idziego w stronę katedry
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. [dostęp 2010-01-25].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
dla sekcji Legenda o Bramie Kluskowej:
- Tomasz Sielicki: Legenda o Bramie Kluskowej. W: Śląsk Wrocław .info [on-line]. [dostęp 2013-11-09].