Kościół św. Judy Tadeusza w Łuczaju

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Świętego Judy Tadeusza
w Łuczaju
Касцёл Святога Тадэвуша y Лучаі
kościół parafialny
Ilustracja
Widok kościoła
Państwo

 Białoruś

Obwód

 witebski

Miejscowość

Łuczaj

Wyznanie

katolickie

Kościół

Kościół łaciński

Parafia

Parafia Świętego Judy Tadeusza w Łuczaju

Wezwanie

św. Judy Tadeusza

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Judy Tadeuszaw Łuczaju”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Judy Tadeuszaw Łuczaju”
Ziemia55°05′23,3″N 27°07′04,9″E/55,089806 27,118028

Kościół Świętego Judy Tadeusza w Łuczajukościół parafialny w Łuczaju na Białorusi. Zabytek architektury z elementami baroku i klasycyzmu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół ufundowała w 1766 r. Elżbieta Puzyna z Ogińskich, lecz dokończony został w 1776 r. ze środków Tadeusza Ogińskiego, właściciela Łuczaju. W 1777 roku budynek został poświęcony przez bp Feliksa Towiańskiego w imię patrona fundatora, Apostoła Judy Tadeusza oraz jezuitów św. Ignacego i św. Franciszka Ksawerego. Pierwotnie kościół został zbudowany w stylu barokowym, w pierwszej połowie XIX wieku został nieznacznie przebudowany w ówcześnie modnym stylu klasycystycznym (stanisławowskim).

Niewykluczone, że został zbudowany według projektu włoskiego architekta Carlo Spampaniego. Do połowy lat 70. XX wieku w kościele znajdowały się portrety fundatorów Antoniego Puzyny i Elżbiety Puzyny z Ogińskich. Po restauracji w 1992 r. znajdują się w Muzeum Sztuki w Witebsku.

W 1911 roku grupa malarzy, absolwentów Warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych na czele z jej dyrektorem Kazimierzem Stabrowskim, przeprowadziła renowację i rekonstrukcję iluzjonistycznych malowideł ściennych (dzieło malarzy włoskich)[1].

Świątynia została poważnie uszkodzona podczas II wojny światowej. W 1946 roku kościół zamknięto i zamieniono na magazyn, a w 1971 roku na hurtownię metalu (według innego źródła służył jako garaż dla traktorów[2]). W 1985 roku jego rozpoczęto jego restaurację z inicjatywy dyrektora kołchozu im. Suworowa Olega Wołodźko. 16 maja 1990 roku został zwrócony katolikom.

15 czerwca 2008 roku na terenie parafii bp. Władysław Blin odsłonił i poświęcił pomnik papieża Benedykta XVI. Powstał on z inicjatywy proboszcza ks. Mikołaja Lipskiego i kapłanów diecezji witebskiej wyświęconych za pontyfikatu tego papieża. Pomnik zaprojektowali i wykonali białoruscy artyści z Mińska[3]. Na początku XXI w. odnowiono kwietniki i zamontowano kuranty[4].

W 2016 r. obchodzono 250-lecie założenia kościoła.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Jest to trójnawowa bazylika z transeptem i półkoliście zamkniętym prezbiterium z dwiema zakrystiami. Fasadę flankują dwie trójkondygnacyjne wieże ozdobione pilastrami, płaskimi niszami i trójkątnymi frontonami. Górne kondygnacje wież swój obecny wygląd uzyskały w wyniku XIX wiecznej przebudowy; są cylindryczne, nakryte sferycznymi kopułami. Pomiędzy wieżami znajduje się attykowy szczyt z półokrągłym frontonem.

Ciekawiej prezentują się barokowe szczyty ramion transeptu i prezbiterium. Elewacje ozdabiają pilastry, nisze, gzyms i fryz tryglifowy.

Nawa nakryta jest sklepieniem kolebkowym z lunetami, a nawy boczne sklepieniami krzyżowymi. Sklepienie nad skrzyżowaniem naw ma kształt kopuły. Wnętrze zdobią cenne malowidła iluzjonistyczne i figuralne z końca XVIII wieku. Ich autorstwo przypisuje się znanemu w tym okresie artyście Kazimierzowi Antoszewskiemu.

Organy zamontowano w 1811 r. Posiadały manuał i 12 rejestrów (zachowało się 5). W kościele odbywają się koncerty organowe. Zbierane są fundusze na restaurację instrumentu[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gienek, Miasto Postawy i okolice: Ze wspomnień Jana Brzezińskiego [online], Miasto Postawy i okolice, 2 listopada 2015 [dostęp 2016-02-22].
  2. Gienek, Miasto Postawy i okolice: Państwowa Szkoła Rolnicza we wsi Łuczaj [online], Miasto Postawy i okolice, 1 maja 2012 [dostęp 2016-02-22].
  3. Ks. Mirosław Skoczylas: Pierwszy pomnik Benedykta XVI. Tygodnik Katolicki Niedziela. [dostęp 2015-10-27]. (pol.).
  4. a b Главная - Сайт Лучайского костела [online], luchai.by [dostęp 2018-01-13] (ros.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]