Kościół św. Marka w Krakowie
![]() | |||||
kościół rektoralny | |||||
![]() Widok bryły kościoła ze skrzyżowania ul. św. Marka i Sławkowskiej | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Miejscowość | |||||
Adres |
ul. św. Marka 10 | ||||
Wyznanie | |||||
Kościół | |||||
Rektorat | |||||
Wezwanie | |||||
| |||||
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie ![]() | |||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |||||
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |||||
![]() | |||||
Strona internetowa |
Kościół św. Marka – zabytkowy, gotycki kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Krakowie na Starym Mieście przy ul. św. Marka 10 na rogu z ul. Sławkowską.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Bolesław V Wstydliwy sprowadził, przed 1263 rokiem, z Pragi, zakonników reguły św. Augustyna. Od imienia patrona kościoła zakonników nazwano markami, a od kształtu noszonych przez nich kapeluszy — rogaczami. Pełna ich nazwa brzmi: Ordo Canonicorum Regularium Mendicantium S. Mariae de Metro de Poenitentia Sanctorum Martyrum. Jak podaje Jan Długosz, kościół rozpoczęto budować w 1263, a pierwsza wzmianka pisana dotycząca „klasztornego kościoła pw. św. Marka Ewangelisty, przynależącego do zakonu Augustianów tzw. Marków od pokuty i umartwienia”, pochodzi z 1295. Przeżywał cztery wielkie pożary (w 1494, 1528, 1589, 1724) i po każdym wciąż odbudowywany, zmieniał nieco swój wygląd. Gdy w 1807 zakon został skasowany przez rząd austriacki — do klasztoru przeniesiono z kościoła św. Marcina dom księży emerytów. Do naszych czasów dotrwał jako gotycki z wczesnobarokowym wnętrzem. Badania prowadzone podczas ostatnich prac konserwatorskich potwierdziły dwa etapy budowy: prezbiterium jest najstarszą częścią kościoła, a korpus sklepiony beczkowo dobudowany pod koniec XV w. W latach 1936–1938 część klasztoru od strony ul. Sławkowskiej zburzono i przebudowano na sklepy. W 1972–1974 kościół poddano gruntownej restauracji.
Wnętrze i zabytkowe wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Na zewnętrznej ścianie prezbiterium, od ul Sławkowskiej, znajduje się kopia (wykonanej ok. 1500) Golgoty: gotycki krzyż z Chrystusem oraz figury Matki Boskiej Bolesnej i św. Jana Ewangelisty. Pierwotnie ta rzeźba wisiała w tęczy kościelnej i według tradycji miała przemówić do bł. Michała Giedroycia, który jest pochowany przy ołtarzu głównym. Do nawy południowej przylega kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej, w której ołtarzu znajduje się obraz Madonny.
Drewniany ołtarz główny wykonano około 1618 roku w warsztacie snycerza Baltazara Kuncza.
Figura Anioła między prezbiterium a nawą główną jest dziełem Baltazara Fontany lub artysty z kręgów oddziaływania Fontany. W kościele znajduje się również ambona w kształcie serca z krzyżem. Emblemat taki był symbolem zakonu marków, którzy nosili go na habicie.