Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Michała Archanioła
w Gdyni Oksywiu
A-1154 z dnia 16.08.1996 r.[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół św. Michała na Oksywiu
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Gdynia Oksywie

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Michała Archanioła w Gdyni

Wspomnienie liturgiczne

29 września

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

bł. Doroty z Mątowów
św. Ojca Pio

Położenie na mapie Gdyni
Mapa konturowa Gdyni, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioław Gdyni Oksywiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioław Gdyni Oksywiu”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioław Gdyni Oksywiu”
Ziemia54°32′50″N 18°33′09″E/54,547222 18,552500
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Ołtarz polowy przy kościele św. Michała, a na ścianie ciąg spiżowych tablic zatopionych okrętów; tzw. „Mały Panteon Marynarki Wojennej”[2].

Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni – zabytkowy kościół rzymskokatolicki. Znajduje się przy ul. płk. Stanisława Dąbka w gdyńskiej dzielnicy Oksywie, w województwie pomorskim. Należy do dekanatu Gdynia Oksywie w archidiecezji gdańskiej. Jest to najstarszy budynek zarówno w Gdyni, jak i w całym Trójmieście[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Historia kościoła sięga roku 1224, gdy został ufundowany przez księcia gdańskiego Świętopełka II[4]. Powołana w roku 1253 przez biskupa Wolimira – biskupa kujawsko–pomorskiego; parafia obejmowała swoim zasięgiem obszar Kępy Oksywskiej i prawie całe terytorium administracyjne obecnej Gdyni[5]. Z pierwotnej średniowiecznej konstrukcji do dnia dzisiejszego zachowała się jedynie ściana zachodnia świątyni. W XIV wieku dokonano rozbudowy o wieloboczną część prezbiterium i o nawę boczną od strony północnej. W okresie wojen szwedzkich kościół został zniszczony i ograbiony z wyposażenia. Odbudowa kościoła nastąpiła w roku 1687, w tym samym roku kościół wzbogacił się o nową drewnianą wieżę zwieńczoną barokowym hełmem. W latach 1925–1927 przeprowadzono kolejną restaurację kościoła, kładąc tym razem szczególny nacisk na północną ścianę nawy głównej. W okresie II wojny światowej substancja budowlana świątyni uległa dwukrotnemu częściowemu zniszczeniu. Zniszczony kościół został odbudowany krótko po wojnie. Wewnętrzny układ architektoniczny nawiązuje do rozpowszechnionego w XIII i XIV wieku na Pomorzu Gdańskim stylu wiejskiego kościoła parafialnego[6].

We wnętrzu kościoła znajdują się neobarokowy ołtarz główny z 1930 oraz tablice pamiątkowe: bł. ks. Władysława Miegonia, adm. Józefa Unruga[7] i wiceadm. Jerzego Świrskiego. Wewnątrz wieży kościelnej znajdują się trzy dzwony: Piotr (600 kg), Królowa Polski (420 kg) i Michał (200 kg) z 1957 roku[8].

Cmentarze[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz Parafialny[edytuj | edytuj kod]

(przy ul. Arciszewskich[9])

Oksywski cmentarz parafialny to najstarsze miejsce wiecznego spoczynku w Gdyni[10]. Położony jest tuż przy Zatoce Puckiej, na zboczu niewielkiego wzniesienia, którego szczyt określa XIII-wieczny kościółek pod wezwaniem św. Michała Archanioła, a podnóże to – port Marynarki Wojennej[11]. Tu znajdują się groby tych, którzy tworzyli polską historię tego regionu m.in. Antoni Abraham. Dzisiaj najstarszą „wojskową” mogiłą jest miejsce spoczynku ks. Antoniego Muchowskiego, zmarłego w 1915 – uczestnika powstania 1863; zesłańca na Sybir, z którego udało mu się zbiec.

Grób ks. Antoniego Muchowskiego na cmentarzu parafialnym na Oksywiu

Cmentarz Wojskowy[edytuj | edytuj kod]

Znajduje się przy ul. Antoniego Muchowskiego[12][13][14].

Mały Panteon[edytuj | edytuj kod]

„Mały Panteon Marynarki Wojennej” – ciąg spiżowych tablic polskich okrętów zatopionych podczas: obrony Wybrzeża w kampanii wrześniowej oraz na obcych morzach w II wojnie światowej[15][16]. W 1984 w panteonie została odsłonięta tablica ku czci oficerów Marynarki Wojennej, zamordowanych w okresie stalinizmu, a w 1988 – Marynarzy Flotylli Pińskiej i Flotylli Wiślanej[17].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Kościół garnizonowy pw. Matki Bożej Częstochowskiej na Oksywiu

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-06].
  2. ↑ Kościół pw. św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu. pomorskie.travel. [dostęp 2018-05-01]. (pol.).
  3. ↑ Najstarsze budynki Gdyni, Sopotu i Gdańska. trojmiasto.pl. [dostęp 2019-07-11]. (pol.).
  4. ↑ Historia Parafii: Oksywie i Pierwszy Kościół. parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-17)].
  5. ↑ Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu. infogdansk.pl. [dostęp 2017-10-27]. (pol.).
  6. ↑ Poznaj najstarszy kościół w Gdyni. trojmiasto.pl. [dostęp 2014-06-01]. (pol.).
  7. ↑ Wrócił do ukochanej Ojczyzny. Uroczysty państwowy pogrzeb admirała Józefa Unruga – Hel-Gdynia, 1–2 października 2018. gdansk.ipn.gov.pl. [dostęp 2018-09-19]. (pol.).
  8. ↑ Gdynia Oksywie - Dzwony Kościoła pw. św. Michała Archanioła [Dzwony w Wieżach Polski #139]. [dostęp 2022-04-20].
  9. ↑ Cmentarz parafialny Oksywie. m.fotopolska.eu. [dostęp 1996-08-16]. (pol.).
  10. ↑ Cmentarz pełen tajemnic.... nadmorski24.pl. [dostęp 2018-11-01]. (pol.).
  11. ↑ Historia Parafii: Cmentarz (Jacek Dworakowski - fragmenty artykułu "Cmentarna retrospekcja"). parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-17)]. (pol.).
  12. ↑ Cmentarz Marynarki Wojennej. m.fotopolska.eu. [dostęp 2018-01-01]. (pol.).
  13. ↑ Spacer po Gdyni. Wędrówka po Oksywiu to podróż do serca Marynarki Wojennej. gdynia.naszemiasto.pl. [dostęp 2018-08-17]. (pol.).
  14. ↑ Zarys Historii CMENTARZA Marynarki Wojennej. wojskowagdynia.parafia.info.pl. [dostęp 2018-01-01]. (pol.).
  15. ↑ Mały Panteon Marynarki Wojennej na Oksywiu. naszbaltyk.com. [dostęp 2019-05-20]. (pol.).
  16. ↑ PAMIĘCI MARYNARZY POLSKICH – POLEGŁYCH, POMORDOWANYCH, ZMARŁYCH PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ. muzeummw.pl. [dostęp 2019-01-01]. (pol.).
  17. ↑ Małkowski Kazimierz, Gdynia, Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1989, s. 91.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Parafie dekanatu Gdynia-Oksywie
Zabytki Gdyni

Kościoły
Kamienice
Wille

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Michała_Archanioła_w_Gdyni&oldid=72469487”