Kościół św. Piotra w Lublanie
| kościół parafialny | |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Adres |
Trubarjeva 80 | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Słowenii  | |||||||||
| 46,052°N 14,519°E/46,052003 14,518727 | |||||||||
Kościół św. Piotra (słoweń. Cerkev sv. Petra) – parafialny kościół rzymskokatolicki w Lublanie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianka o kościele pochodzą z 1163 i 1227, ale prawdopodobnie już wcześniej w tym miejscu istniało sanktuarium z cmentarzem[1][2]. W XIV nastąpiła przebudowa kościoła w stylu gotyckim[2]. W czasie najazdów tureckich w XV wieku kościół był kilkakrotnie palony i niszczony[2]. Budowę nowego kościoła w stylu barokowym, z wykorzystaniem wcześniejszego układu trójnawowej bazyliki z transeptem, prowadzono w latach 1730–1733. Projekt przypisuje się architektowi Carlo Martinuzzi[1]. Prace prowadził triesteński architekt Giovanni Fusconi[2]. Kościół był ponownie przebudowany po zniszczeniach, jakich doznał w trakcie trzęsienia ziemi w 1895. Projekt przebudowy wykonał Raimund Jeblinger. Wówczas rozbudowano prezbiterium, dobudowano zakrystię i kaplice przy transepcie, a także przerobiono fasadę kościoła. Kolejna zmiana fasady nastąpiła w latach 1937–1938 według projektu Iwana Vurnika[1].
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Na skutek późniejszych zmian na zewnątrz (zwłaszcza fasady) kościół utracił cechy barokowe, ale podział architektoniczny wnętrza pozostał prawie niezmieniony[1]. Obecna fasada, zaprojektowana przez Iwana Vurnika, jest gładka, ozdobiona w górnej części pięcioma mozaikami przedstawiającymi Jezusa Chrystusa i czterech ewangelistów, mozaika ozdabia również główne wejście[2].
Kopuła i sklepienie kościoła zostały w latach 1731–1734 ozdobione polichromiami wykonanymi przez Franca Jelovšeka. Malowidła przedstawiają sceny z życia św. Piotra, wizerunki czterech ewangelistów, personifikacje cnót i czterech kontynentów[1].
Wśród bogatego wyposażenia wyróżniają się barokowe ołtarze zdobione obrazami Valentina Metzingera (Ukrzyżowanie św. Andrzeja, Chrystusa na krzyżu i św. Marii Magdaleny, św. Urszuli, św. Floriana, Wizja św. Jana Nepomucena, koronacja Maryi), rzeźby (w tym św. Barbary i św. Łucji na ołtarzu św. Urszuli, przypisywane Henry’emu Michaelowi Löhrowi), ambona, dzieło Carla Bombasiego z 1747 r. (przeniesiona z rozebranego kościoła franciszkańskiego Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny) oraz chrzcielnica – dar biskupa Lublany Tomaža Hrena z 1611[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Franci Lazarini, Barbara Murovec, “Župnijska cerkev sv. Petra”, Pot po baročni Ljubljani, virtualna razstava sakralnih spomenikov [online], barok.zrc-sazu.si, 2012 [dostęp 2021-04-09].
- ↑ a b c d e Župnija sv. Peter – Ljubljana – Zgodovina župnije [online], www.sveti-peter.si [dostęp 2021-04-09].