Przejdź do zawartości

Kościół św. Rocha w Poznaniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Rocha w Poznaniu
Zabytek: nr rej. 276 (z 27 lutego 1985)[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok od strony zachodniej
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Poznań

Adres

Świętego Rocha 10, 61-142 Poznań

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Rocha w Poznaniu

Wezwanie

św. Rocha

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Rocha w Poznaniu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Rocha w Poznaniu”
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Rocha w Poznaniu”
Ziemia52°24′00,40″N 16°56′57,24″E/52,400111 16,949233
Strona internetowa

Kościół św. Rocha w Poznaniu – kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Poznaniu na prawym brzegu Warty w części miasta zwanej Święty Roch, pomiędzy ulicami św. Rocha, Serafitek i Kórnicką. Pełni funkcję kościoła parafialnego dla parafii pod tym samym wezwaniem. Od 2017 wielkopostny kościół stacyjny.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza drewniana kaplica pod wezwaniem św. Rocha w tym miejscu została wzniesiona już przed 1615 rokiem, w związku z lokacją niezależnego od Poznania miasta nazwanego Stanisławów. Z czasem ją powiększono, a 12 lipca 1628 roku poznański biskup Maciej Łubieński erygował przy niej parafię. Drewniany kościół został spalony podczas potopu szwedzkiego. Świątynię w 1658 roku przejęli franciszkanie konwentualni, którzy w 1746 wybudowali nowy kościół z wieżą wykonany z muru pruskiego. Do tytułu kościoła dołączono patronat św. Floriana.

W 1832 roku pruskie władze skasowały klasztor, a kościół stał się świątynią filialną parafii św. Jana Jerozolimskiego. Stan ten utrzymał się do 1937, gdy ponownie erygowano w tym miejscu parafię. Wówczas podjęto decyzję o budowie nowego kościoła i rozebraniu starej niszczejącej świątyni.

W 1938 roku ruszyła budowa dzisiejszej murowanej świątyni według projektu Franciszka Morawskiego. Prace przerwał jednak wybuch II wojny światowej. W czasie niemieckiej okupacji oba kościoły były zamknięte, a sprawowanie w nich kultu Bożego zostało zakazane. We wnętrzach przechowywano zrabowane figury i inne ruchome zabytki, a także wojskowe mundury niemieckie. W 1945 wybuchł pożar, który zniszczył częściowo nowy kościół.

Zaraz po ustaniu działań wojennych podjęto dzieło ukończenia budowy kościoła oraz wyposażenia wnętrza. Prace budowlane zostały zakończone w 1946 roku, jednak uroczyste poświęcenie miało miejsce dopiero w 1995 roku.

Istnienie świątyni sprawiło, że ulica przy której obecnie się znajduje oraz znajdujący się w jej przedłużeniu most nad Wartą noszą imię świętego Rocha.

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Świątynia składa się z nawy głównej, do której od północy przylega znacznie niższa nawa boczna. Od strony zachodniej przylega kruchta w formie podcieni oraz wieża na planie kwadratu w części dolnej, przechodząca następnie w ośmioboczną.

Ołtarz główny pochodzący z 1950 roku oraz dwa ołtarze boczne z pierwszej połowy lat 50. XX wieku wykonał snycerz Stefan Petliński. Centralną część ołtarza głównego zajmuje figura św. Rocha, która trafiła tu po II wojnie światowej z Bawarii. Ponad nią, w zwieńczeniu, obraz przedstawiający św. Tadeusza Judę. W lewym ołtarzu bocznym znajduje się ikona Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, a pod nią kamień z groty w Nazarecie. W prawym ołtarzu obraz Najświętszego Serca Jezusa a pod nim relikwiarz bł. Sancji Szymkowiak.

Na pięciu zwornikach filarów arkadowego przejścia do nawy bocznej figury czterech ewangelistów i Chrystusa Dobrego Pasterza, wszystkie wykonane przez Stefana Petlińskiego. Figura Chrystusa wieńczyła niegdyś ambonę.

Na przedłużeniu nawy bocznej znajduje się kaplica Miłosierdzia Bożego w której znajdują się obrazy Jezu ufam Tobie i św. Faustyny Kowalskiej.

Na emporze organy przeniesione z poewangelickiego kościoła w Osiecznej. Witraże według projektu Janusza Bersza wykonał w latach 19611963 Zygmunt Kośmicki.

Na zewnątrz kościoła, w kruchcie znajdują się trzy tablice, upamiętniające fundatorów i budowniczych kościoła: ks. Józefa Kłosa, ks. Czesława Heyduckiego, ks. Szczepana Czemplika oraz ks. Stanisława Bielskiego. Druga upamiętnia ks. Czesława Heyduckiego i ks. Antoniego Hądzlika pomordowanych w KL Dachau i KL Mauthausen-Gusen. Ostatnia poświęcona jest 18 członkom koła Związku Powstańców Wielkopolskich Poznań-Żegrze.

Organy

[edytuj | edytuj kod]

Organy zostały wybudowane ok. 1900 roku przez firmę Schlag und Söhne ze Świdnicy. Do kościoła św. Rocha przeniesione po II wojnie światowej prawdopodobnie przez Roberta Polcyna. W 1994 roku przeszły gruntowny remont[2].

DYSPOZYCJA ORGANÓW
Manuał I Manuał II Pedał
14. Principal 8’ 10. Geigen principal 8’ 7. Violon 16’
15. Conzertflöte 8’ 11. Aeoline 8’ 8. Subbas 16’
16. Gambe 8’ 12. Gedact 8’ 9. Cello 8’
17. Octave 4’ 13. Traversflöte 4’
18. Mixtur 2-3 fach
19.Bourdon 16’

Otoczenie

[edytuj | edytuj kod]

W otoczeniu świątyni, od strony zachodniej znajduje się niewielki cmentarz, na którym wśród mogił znajduje się tablica w miejscu gdzie do beatyfikacji w 2002 roku spoczywała siostra Sancja Szymkowiak. Znajduje się tu również kapliczka Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1920 roku przeniesiona tu z Rataj w 1973 roku. Po stronie południowej kościoła ustawiono figurę św. Rocha z psem. Przy kościele od strony wschodniej, w latach 2006-2013 wzniesiono Centrum Duszpasterskie im. Jana Pawła II.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 156 [dostęp 2010-10-11].
  2. Organy - Polskie Wirtualne Centrum Organowe [online], www.organy.pro [dostęp 2021-09-02].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jerzy Sobczak, Kościoły Poznania, Zbigniew Szmidt, Michał Woźniak (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456.
  • Patrycja Owczarzak, Święty Roch - patron na Miasteczku, Poznań 2013.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]