Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny na Ślęży

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
na Ślęży
A/1634/1-2 z dnia z 10.03.2010 oraz 735457[1]
kościół pomocniczy
Ilustracja
Widok na kościół od strony frontowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sobótka (Ślęża)

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

Marii Panny

Położenie na mapie Sobótki
Mapa konturowa Sobótki, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego
Mapa konturowa powiatu wrocławskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie gminy Sobótka
Mapa konturowa gminy Sobótka, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny”
Ziemia50°51′54,00″N 16°42′28,02″E/50,865000 16,707783
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny na Ślęży – zabytkowy kościół pomocniczy parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sulistrowicach, znajdujący się na szczycie Ślęży.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Krypta. Pierwotnie w miejscu obecnego kościoła znajdowała się północna część zamku piastowskiego
Kaplica na Ślęży – ryc. z początku XIX w.
Wnętrze kościoła

Kościół zbudowany został na ruinach średniowiecznego kamiennego zamku. Dziś fragmenty murów można podziwiać zwiedzając podziemia świątyni[a].

Pierwsze wzmianki na temat świątyni na górze Ślęża pochodzą z XII wieku. Wówczas to pomiędzy rokiem 1128 a 1138[2] możnowładca śląski, palatyn Piotr Włostowic sprowadził z flandryjskiego klasztoru w Arrovaise w hrabstwie Artois na Ślężę zakon augustianów przekazując im górę i fundując na niej budowę świątyni i klasztoru. W połowie XII wieku (po 1148[2]) kanonicy św. Augustyna przenieśli się do Wrocławia, na wyspę Piasek[3][b].

W latach 1698–1702 w jego miejsce postawiono murowaną kaplicę. Dnia 11 lipca 1702 roku świątynię poświęcił jej fundator i budowniczy, opat klasztoru augustianów na Piasku we Wrocławiu, Jan Sievert[5]. Kaplica była jednonawowa i posiadała otwarte ganki arkadowe po bokach; jej wschodnia fasada zwieńczona była trójkątnym szczytem ze spływami. W roku 1822 dobudowano galerię widokową[6].

W nocy z 4 na 5 czerwca 1834 roku świątynia spłonęła w pożarze wywołanym uderzeniem pioruna. Ponowna odbudowa rozpoczęła się w latach 1851–1852 za sprawą ks. kardynała Melchiora von Diepenbrocka. Projekt nowego kościoła wykonał Antoni Gericke. Zachował on neoromański wygląd świątyni z salowym wnętrzem, drewnianym stropem i kwadratową wieżyczką. W dużej części budulcem dla nowej świątyni były zachowane z pożaru stare mury i elementy kamieniarskie. 15 sierpnia 1852 roku kościół został poświęcony, a papież Pius IX podarował mu obraz Matki Boskiej[6]. W 1901 roku wieża kościoła zyskała żelazną galeryjkę widokową[7].

Po II wojnie światowej kościół ponownie popadł w ruinę. Kolejne remonty przeprowadzano w 1967 (dzięki staraniom ks. bp. Rektora Pawła Latuska) i w 2000. W latach 2004–2006 pod świątynią prowadzono prace archeologiczne, co spowodowało czasowe zamknięcie świątyni. W 2012 roku ksiądz dr prał. Ryszard Staszak, proboszcz parafii w Sulistrowicach, dzięki pomocy arcybiskupa metropolity wrocławskiego Józefa Kupnego, władz samorządowych w Sobótce, Miłośników Ziemi Ślężańskiej i wielu parafian rozpoczął kolejną odbudowę kościoła[5]. Efektem prac było odprawienie 28 września 2014 roku pierwszej po 10 latach mszy świętej[8]. Budowla została uszkodzona podczas wichury 29/30 stycznia 2022 – zerwany został miedziany dach świątyni[9].

Obok kościoła znajduje się Dom Turysty PTTK z 1908 roku, również wpisany do rejestru zabytków.

Muzeum[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu wszystkich prac remontowych w murach świątyni powstała stała ekspozycja muzealna, obejmująca kościół, wieżę widokową i ruiny zamku piastowskiego[10].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Obecnie fragmenty murów średniowiecznego zamku można oglądać przez szklaną szybę w posadce kościoła.
  2. ↑ Według legendy Piotr Włostowic miał ufundować ponad 70 świątyń co było skutkiem nadanej mu pokuty za jego czyny związaniem z wyprawą na Ruś i porwanie Wołodara lub za krzywoprzysięstwo, które musiał popełnić wobec władcy przemyskiego[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. [dostęp 2010-01-25].
  2. ↑ a b ks. Mieczysław Kogut Ślężański klasztor.
  3. ↑ Rościsław Żerelik Dzieje Śląska do 1526 roku w Historia Śląska, s. 44–45, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002, ISBN 83-229-2213-2.
  4. ↑ Stanisław Bieniek Piotr Włostowic. Tom 9 z Wiedza o Ziemi Naszej, Kraków 1965, s. 85.
  5. ↑ a b Historia Kościoła na Ślęży. Ocalmy Kościół na szczycie Ślęży. [dostęp 2010-02-28]. (pol.).
  6. ↑ a b Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Wraislaviae Amici. [dostęp 2010-02-28]. (pol.).
  7. ↑ Opis kościoła na fotopolska.eu.
  8. ↑ Historia Kościoła na Ślęży. Ocalmy Kościół na szczycie Ślęży. [dostęp 2010-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  9. ↑ Wichura zerwała dach zabytkowego kościoła na szczycie Ślęży. tvn24.pl, 2022-02-08. [dostęp 2022-02-09]. (pol.).
  10. ↑ Strona domowa parafii w Sulistrowicach.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Nawiedzenia_Najświętszej_Maryi_Panny_na_Ślęży&oldid=72138005”