
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Wojciechowie
![]() | |||||||||||||
Kościół filialny | |||||||||||||
![]() | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Adres |
Wojciechów 40 | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
31 maja | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Wilków ![]() | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego ![]() | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu namysłowskiego ![]() | |||||||||||||
![]() |
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny – rzymskokatolicki kościół filialny znajdujący się w miejscowości Wojciechów w gminie Wilków Namysłowski. Świątynia należy do Parafii św. Mikołaja w Wilkowie, w dekanacie Namysłów zachód, archidiecezji wrocławskiej.
29 maja 1964 roku, pod numerem 917/64 kościół został wpisany do rejestru zabytków województwa opolskiego[2].
Jest to budowla murowana, wybudowana gotyckim stylu. Zwieńczenie wieży to ośmioboczny hełm.
Historia kościoła[edytuj | edytuj kod]
Kościół w Wojciechowie został wzniesiony w XV wieku. Od XVI wieku do 1945 roku był w posiadaniu protestantów.
Do roku 1957 kościół był częścią parafii św. Józefa Oblubieńca NMP w Bierutowie.
Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Ołtarz główny[edytuj | edytuj kod]
Ołtarz główny reprezentuje styl barokowy. Posiada formę architektoniczną i dwie kondygnacje, w dolnej kondygnacji jest ozdobiony kolumnami i uszakami. Obraz znajdujący w najniższej części przedstawia Ostatnią Wieczerzę. Aktualnie pozostaje zasłonięty przez znajdujące się przed nim tabernakulum. W dolnej kondygnacji umieszczono płaskorzeźby ukazujące ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa. W górnej kondygnacji do 1945 znajdował się herb małżeński Chrystiana Ulryka księcia oleśnickiego na Bierutowie i jego drugiej żony Marii Sybilli. Para książęca wzięła ślub w 1683 r., a żona zmarła już w 1693 r., czyli herb zawieszono w latach 1683–1693. Umieszczenie herbu na ołtarzu oznaczało, iż został on ufundowany przez parę książęcą i kościół znajdował się pod opieką księcia[3]. Po 1945 herb z ołtarza zdjęto i przewieszono go na lożę kolatorską. W jego miejscu umieszczono obraz przedstawiający jednego ze świętych kościoła katolickiego. W szczytowej części ołtarza do lat powojennych znajdowała się figura zmartwychwstałego Chrystusa. Została zdemontowana, a jej losy są nieznane. W jej miejscu umieszczono tondo z obrazem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.
Chrzcielnica[edytuj | edytuj kod]
W prezbiterium kościoła w Wojciechowie znajdowała się zdobiona kamienna chrzcielnica z metalową misą. Po 1945 została przesunięta w pobliże wejścia do kościoła i służyła jako aspersorium. W 1967 została przeniesiona do kościoła Matki Bożej Różańcowej w Kamiennej Górze. W Kamiennej Górze wówczas wikariuszem został dotychczasowy proboszcz kościoła w Wojciechowie, ks. Stanisław Książek[4].
Loża kolatorska[edytuj | edytuj kod]
Na pierwszej kondygnacji chóru znajduje się loża kolatorska. Aktualnie w dolnej części loży znajduje się herb małżeński Chrystiana Ulryka księcia oleśnickiego na Bierutowie i jego drugiej żony Marii Sybilli. Jednak jego pierwotna lokalizacja to ołtarz główny kościoła – na lożę został przewieszony po 1945. W zwieńczeniu loży znajdują się dwa herby obok siebie. Lewy z inicjałami H.A.V.G., prawy z inicjałami R.M.G.G.V.S., oba opatrzone zapisanym cyframi arabskimi rokiem 1705. Dr Marek Nienałtowski ustalił w odniesieniu do lewego herbu, iż „Jest to herb szlachcica o nazwisku Grudschreiber. Ród ten już wtedy (1705 r.) nosił nazwisko Gruttschreiber lub było to odgałęzienie rodu o tym samym herbie. Nad pokazanym wyżej herbem znajdują się inicjały H. A. V. G., co wskazuje na Hannsa Adama von Gruttschreibera. W 1700 r. urodziła się w Wojciechowie jego pierwsza, a w 1706 druga córka. Nie miał synów. Czyli on mieszkał w tym czasie w Wojciechowie. Można sądzić, że miał przynajmniej dwóch braci, których synowie rodzili się w Wojciechowie. Był to znany ród pełniący różnorodne funkcje na dworze książąt wirtembersko-oleśnickich w Oleśnicy i Bierutowie oraz w wojsku na służbie króla Prus. Wojciechów kupili w końcu XVII w. Zgodnie z ustaleniami dra Marka Nienałtowskiego prawy herb jest herbem żony Hannsa Adama von Gruttschreibera (ślub w 1696 r.) o imionach Rosina Margaretha była z domu Skal. „W 1605 r. w herbarzu Siebmachera nosili nazwisko Sccal, w XVIII w. – Skall. Tak więc, są to herby właścicieli Wojciechowa z okresu przynajmniej 1696-1707”[3].
Organy[edytuj | edytuj kod]
Na drugiej kondygnacji chóru znajdują się 13-głosowe jedno-manuałowe nieczynne organy piszczałkowe. Po drugiej wojnie światowej zachowały sprawność prawdopodobnie do lat 70. XX wieku.
Ich dyspozycja prezentuje się następująco:
Manuał:
1. Principal 8'
2. Salicet 8'
3. Quintadena 8'
4. Flet 8'
5. Ocatawa 4'
6. Quinta 2 2/3'
7. Flet 4'
8. Octawa 2'
9. Sedecima 1'
10. Mixtura 3-chórowa
Pedał:
1. Subbas 16'
2. Principal 8'
3. Octawa 4'
Dzwon[edytuj | edytuj kod]
W murowanej wieży znajduje się dzwon z 1738 roku z następującymi inskrypcjami:
GOSS MICH CASPAR KOERBER IN BRESLAU ANNO 1738
D. G. Carl Hertzog zu W T.O.B.U.I
A. F. D. V. Grundschreiber Collatores
Gottfried. Romanus. Henne. Pastor
1738
Dr Marek Nienałtowski pisze: „Nazwisko podane na dzwonie „A. F. D. V. Grundschreiber” (...) stanowi zagadkę, gdyż istniał A.(dam) F.(rantz) D.(ietrich) von Gruttschreiber, żyjący w tym czasie. Żenił się dwukrotnie i jego żonami były szlachcianki z księstwa oleśnickiego (druga żona – von Franckenberg z Karwińca). Czyli i on mógł mieszkać w Wojciechowie.
Z opisu wynika, że fundatorami dzwonu byli: Karol (1682-1745) – książę Wirtembergii, Teck, Oleśnicy, Bierutowa i Dobroszyc oraz Grundschreiber(owie?) – właściciele Wojciechowa, kolatorzy kościoła i urzędnicy książęcy. Został wspomniany pastor Gottfried Romanus Henne – nie wiadomo czy również współfundator, czy tylko jako aktualny pastor. Odlał dzwon Caspar Koerber z Wrocławia w 1738 r.
Z powyższego można sądzić, że kościół w Wojciechowie był pod opieką księcia Chrystiana Ulryka w latach 1683–1697, a potem jego bratanka – księcia Karola bierutowskiego od 1704 do 1745 r.”[3]
Dr Marek Nienałtowski badając niemieckojęzyczne źródła ustalił, iż kościół posiadał trzy dzwony. Dwa małe dzwony zostały przetopione na potrzeby I wojny światowej. Dzwony zostały ponownie odlane i zawieszone na wieży w latach 1922/1923, jednak w 1940/1941 zostały skonfiskowane na potrzeby II wojny światowej[3][5].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Chrzcielnica z kościoła w Wojciechowie, znajdująca się aktualnie w kościele Matki Bożej Różańcowej w Kamiennej Górze
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 59 [dostęp 2018-01-07] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych województwa opolskiego. [dostęp 2018-01-07].
- ↑ a b c d Ołtarz i dzwon z kościoła w Wojciechowie pochodziły z fundacji książąt wirtemberskich z Bierutowa, olesnica.org [dostęp 2021-07-11] (pol.).
- ↑ W poszukiwaniu zaginionej chrzcielnicy z kościoła Nawiedzenia NMP w Wojciechowie, olesnica.org [dostęp 2021-07-11] (pol.).
- ↑ ORTSCHAFTEN im Kreis Oels / Schlesien, gca.ch [dostęp 2021-07-11] (niem.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kościoły Archidiecezji Wrocławskiej Nasze dziedzictwo. Ikona (red.). T. II. Wrocław: Ikona, s. 70. ISBN 978-83-934287-1-7.