Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Wilnie

Kościół Niepokalanego Poczęcia
Najświętszej Maryi Panny w Wilnie
*Vilniaus Švč. Mergelės Marijos Nekaltojo Prasidėjimo bažnyčia*
	kościół parafialny
	; Fasada kościoła Niepokalanego Poczęcia NMP
Państwo	Litwa
Miejscowość	Wilno
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
Wezwanie	Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1911
Data zakończenia budowy	1925
Data poświęcenia	1956
Aktualne przeznaczenie	czynny kościół parafialny
Dane świątyni
Styl	neoromanizm
Architekt	Wacław Michniewicz
Świątynia; • materiał bud.; • długość; • szerokość	; • cegła; 50 m; 32 m
Wieża kościelna; • liczba wież	; 2
Liczba naw	3
Nawa główna; • wysokość	; 23 m
	Położenie na mapie Wilna Kościół Niepokalanego Poczęcia; Najświętszej Maryi Panny w Wilnie
	Położenie na mapie Litwy Kościół Niepokalanego Poczęcia; Najświętszej Maryi Panny w Wilnie
	54°41′54,12″N 25°15′09,94″E/54,698367 25,252761
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Wilnie – kościół położony przy ulicy Sėlių g. 17 w centrum dzielnicy Zwierzyniec. Zbudowany został w latach 1911-25.

Historia kościoła i parafii[edytuj | edytuj kod]

W 1907 władze miasta Wilna przekazały ziemię pod budowę kościoła. Zaprojektowanie świątyni powierzono architektowi Wacławowi Michniewiczowi. W dwa lata później projekt był gotowy a w 1911 rozpoczęto prace przy budowie kościoła; kierował nimi proboszcz kościoła św. Rafała Jan Adamowicz, jako że nowy kościół powstać miał na terenie tej parafii.

W 1914 wybudowano ściany kościoła, a dalsze prace przerwał wybuch I wojny światowej.

W 1923 biskup Jerzy Matulewicz podzielił dotychczasową parafię św. Rafała, utworzył nową parafię Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i określił jej granice; wznowiono prace przy budowie kościoła. Do 1925, w czasie probostwa ks. Aniceta Butkiewicza wymurowano sklepienia, otynkowano i pobielono ściany. Kryzys gospodarczy z lat 1929-1930 i ogólne trudności finansowe spowodowały, iż nie udało się ukończyć budowy kościoła – nie zostały bowiem wybudowane wieże i kopuła na skrzyżowaniu naw, jak przewidywał projekt Michniewicza.

Druga wojna światowa nie spowodowała większych strat w substancji kościoła; był on czynny bez przerwy.

W 1956 biskup Julijonas Steponavičius konsekrował kościół. W dwa lata później przeprowadzono jego remont.

W latach 1969–1990, za probostwa ks. Stanisława Lidysa wyposażono kościół w główny ołtarz i witrażowe obrazy św. Kazimierza, św. Cecylii i bł. Jerzego Matulewicza. Uporządkowano też teren wokół kościoła.

W 1994 arcybiskup wileński i późniejszy kardynał, Audrys Bačkis powierzył Księżom Marianom opiekę duszpasterską nad parafią Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

W latach 1994-2004 zamontowano witraże z tajemnicami różańcowymi oraz wyremontowano pomieszczenia pomocnicze i system grzewczy.

Do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP należą mieszkańcy wileńskich dzielnic: Karolinki, części Szeszkiń i Zwierzyńca. Msze św. w kościele odprawiane są po polsku i po litewsku.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny jest budowlą bazylikową, trójnawową, z transeptem, wzniesioną w stylu neoromańskim na planie krzyża łacińskiego o długości 50 m, szerokości 32 m. Wysokość nawy głównej wynosi 23 m. Budulcem była żółta cegła. Dach kościoła jest pokryty czerwoną blachą.

Fasadę z ozdobnym, trójkątnym szczytem flankują dwie niedokończone wieże o podstawie kwadratowej, zadaszone niewysokimi, namiotowymi dachami. Fasada góruje nad dachami wież. Dekoruje ją duża rozeta nad poczwórnym oknem przedzielonym kolumienkami. Podobny typ okien powtarza się w ścianach wież. W fasadzie znajduje się reprezentacyjny portal. Po obu jego stronach umieszczone są nisze z posągami Matki Boskiej i Ukrzyżowania. Nisze z posągami także zdobią transept i boczną fasadę, gdzie znajduje się kopia rzeźby św. Jacka dłuta Bolesława Bałzukiewicza. Prezbiterium zamyka niska, półkolista absyda.

Wnętrze kościoła, przedzielone rzędami potężnych kolumn, jest typowo romańskie. Nawa główna o sklepieniu kolebkowo-krzyżowym jest skąpo oświetlona przez wysoko osadzone, niewielkie okna. W ołtarzu głównym znajduje się wielofiguralna rzeźba z białego marmuru przedstawiająca Ostatnią Wieczerzę, wzorowana na znanym obrazie Leonarda da Vinci. Powyżej są umieszczone marmurowe płaskorzeźby wileńskich kościołów. W ołtarzach transeptu umieszczone są kopie obrazów Madonny – Ostrobramskiej i Częstochowskiej. W oknach znajdują się witraże.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]