Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Krasnem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
A-56 z 1.12.1953[1]
kościół parafialny
Ilustracja
widok od frontu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Krasne

Adres

ul. Ludwika Krasińskiego

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jana Chrzciciela w Krasnem

Wezwanie

Podwyższenia Krzyża Świętego

Wspomnienie liturgiczne

14 września

Położenie na mapie gminy Krasne
Mapa konturowa gminy Krasne, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego”
Położenie na mapie powiatu przasnyskiego
Mapa konturowa powiatu przasnyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego”
Ziemia52°55′09,6″N 20°58′19,0″E/52,919333 20,971944

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętegorzymskokatolicki kościół parafialny parafii św. Jana Chrzciciela w Krasnem należący do dekanatu makowskiego diecezji płockiej.

Obecna murowana świątynia została ufundowana przez Franciszka Krasińskiego, podkanclerzego wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego w XVI wieku. Została wtedy zbudowana jednonawowa budowla, natomiast przy elewacji zachodniej została wzniesiona wieża o cechach jeszcze gotyckich. W wieży tej świątyni został ulokowany skarbiec parafialny, z kolei w przesklepionych podziemiach nowej świątyni zostały złożone szczątki zmarłych Krasińskich, pochowane wcześniej pod drewnianą świątynią. W 1563 roku Jan Kazimierz Krasiński wybudował od strony wschodniej murowane, przesklepione podziemia i na nich zbudował dzisiejsze prezbiterium. Aby stworzyć w Krasnem rodzinne mauzoleum wystawił zmarłym przodkom wiele tablic inskrypcyjnych, upamiętniających po łacinie ich zasługi.

Wnętrze świątyni

W latach siedemdziesiątych XVII wieku na polecenie Jana Dobrogosta Krasińskiego, dalszą przebudowę świątyni zaprojektował najwybitniejszy architekt tego okresu Tylman z Gameren. Do istniejącej nawy dostawił dwie nawy boczne. Wówczas zapewne zostały przeniesione na nowe ściany zewnętrzne wcześniejsze nagrobki: renesansowa tablica nagrobna Jana i Katarzyny z około 1575 roku na ścianę nawy południowej oraz Andrzeja i Katarzyny z około 1580 roku na ścianę nawy północnej. Starosta opinogórski Jan Błażej Krasiński dostawił zakrystię, także na murowanym podziemiu, do którego przeniósł z wieży skarbiec parafialny. W 1747 roku na jego polecenie, wnętrze świątyni zostały ozdobione polichromią wykonaną przez zdolnego malarza ze Lwowa Sebastiana Ecksteina. Dzięki temu prezbiterium wzbogaciło się o wielkie malowidło iluzjonistyczne "Podwyższenia Krzyża Świętego" dostosowane do wezwania pod którym została zbudowana świątynia. Wysoko na ścianach nawy głównej Eckstein namalował sceny drogi krzyżowej. Cenna polichromia Sebastiana Ecksteina została odrestaurowana w 1956 roku przez warszawskiego docenta K. Dąbrowskiego. Przez kolejne lata freski poddawane były licznym naprawom i niefachowym ingerencjom. Kolejna konserwacja rozpoczęła się w 2010 roku. Prace prowadzone są przez prof. dr. hab. Pawła Marka Jakubowskiego z warszawskiej ASP przy współudziale asystentów dr. Macieja Barana (od 2010r.), mgr Katarzyny Pisarskiej (od 2017r.) i mgr Marii Liadis (do 2016r.), a także studentów Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie[2]. Do tej pory w ramach prac zakończono konserwację malowideł w prezbiterium i nawie głównej. Prace konserwatorskie w południowej nawie bocznej nadal trwają.[3] Chrzcielnica barokowa usytuowana przy prezbiterium po prawej stronie powstała około połowy XVIII wieku[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2019-03-21].
  2. Malowidła Ecksteina w Krasnem - 270 lat historii! - Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki [online], wkirds.asp.waw.pl [dostęp 2023-02-15].
  3. Postawiliśmy ostatnią kropkę i ...? - Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki [online], wkirds.asp.waw.pl [dostęp 2023-02-15].
  4. Zabytki gminy Krasne - Kościół parafialny w Krasnem. Gmina Krasne. [dostęp 2019-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-21)]. (pol.).