Kościół San Climente w Taüll
42°31′03″N 0°50′55″E/42,517500 0,848611| kościół | |||||||||||||||||
_-_4.jpg) Kościół San Climente | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wspólnota autonomiczna | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Katalonii  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Hiszpanii  | |||||||||||||||||
| 42°31′03″N 0°50′55″E/42,517500 0,848611
| |||||||||||||||||
Kościół San Climente w Taüll, Kościół San Clemente w Tahull (kataloński: Sant Climent de Taüll, wym: saŋ kɫiˈmɛn də təˈuʎ) – świątynia romańska w hiszpańskim Taüll w regionie Katalonii.
W 1931 roku budynek został wpisany na listę hiszpańskiego Rejestru Zabytków a w 1985 roku na utworzoną w ramach Bien de Interés Cultural kategorię Pomniki historyczno kulturalne. W 2000 roku kościół San Climente wraz z grupą ośmiu innych świątyń, jako Katalońskie kościoły romańskie z doliny Vall de Boí został wpisany na listę UNESCO[1].
Historia i architektura[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Kościół został zbudowany na przełomie XI i XII wieku, w miejsce starszej świątyni. Jego konsekracja nastąpiła 10 grudnia 1123, o czym świadczy zachowany napis na jednej z kolumn:
ANNO AB INCARNACIONE
DNI: M: C: XX: III: III: IDUS: DBR
VENIT RAIMVNDUS EPC BARBASTRE
NSIS CONSECRAVIT HAC ECLESIA IN HONORE
SANCTI CLEMENTIS MARTIRIS ET PONENS RELIQUIAS
IN ALTARE SANCTI CORNELLI EPISCOPI ET MARTIRIS.
Poświęcenia dokonał biskup Roda de Isábena, Ramón de Barbastro (Guillem Ramon)[2].
Kościół jest przykładem sztuki romańskiej z wpływami stylów lombardzkich i bizantyjskich, widocznych w dekoracjach wewnętrznych, jak i zewnętrznych budynku. Został wzniesiony z kamienia i cegły. Obecnie posiada układ trójnawowej pseudobazyliki z trzema cylindrycznymi kolumnami oddzielającymi nawy boczne. W części ołtarzowej znajdują się trzy apsydy. Po zachodniej stronie budynku znajdują się drzwi oraz pozostałości muru mogącego być częścią dawnego ganku. Inne drzwi znajdują się na południowej stronie i prowadzą do wieży. Elewacja kościoła została ozdobiona dekoracjami lombardzkimi, tj. fryzami arkadowymi podtrzymywanymi przez lizeny i stylizowane półkolumny. Świątynia posiada przy południowo-wschodnim narożniku pięciopiętrową dzwonnicę, wybudowaną w stylu bizantyjskim na planie kwadratu. Na kolejnych piętrach wieży znajdują się okna biforyjne, z wyjątkiem kondygnacji drugiej (z oknem pojedynczym) i czwartej, gdzie umieszczono triforium[2][3][4][5][6].
Dekoracje[edytuj | edytuj kod]
Ściany wewnętrzne ozdobione były freskami anonimowych artystów, odkrytymi w 1907 roku podczas prac remontowych[4]. W latach 1919-1923, za sprawą konserwatora zabytków Franco Steffanoni, większość fresków przeniesiono do Museu Nacional d’Art de Catalunya w Barcelonie. W absydzie głównej znajdował się fresk przedstawiający Chrystusa Pantokratora przypisywany Mistrzowi z Tahull, obecnie zastąpiony jego kopią. Pozostałe freski ukazują sceny piekła i sądu ostatecznego. Na jednym łuku znajduje się wizerunek Baranka trzymającego krzyż i symbol oka; na drugim rysunek boskiej dłoni błogosławiącej[7].
Ołtarz główny[edytuj | edytuj kod]
Ołtarz główny o wymiarach 1,36 m × 0,98 m, został wykonany w drewnie przez katalońskiego artystę prawdopodobnie w warsztacie w La Seo de Urgel. Ołtarz znajduje się w barcelońskim muzeum. W trakcie prac konserwatorskich usunięto warstwę lakieru. Na górnej ramie znajduje się napis z 1579 roku, informujący o przemalowaniu ołtarza. Ścianki ołtarza otoczone drewnianą ramą połączone są drewnianymi kołkami. Każda ze ścianek była rzeźbiona osobno[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Lista UNESCO
- ↑ a b Sant Climent de Taüll. Generalitat de Catalunya. [dostęp 2014-11-20]. (ang.).
- ↑ Sant Climent de Taüll. UNESCO (PDF). [dostęp 2014-11-20]. (ang.).
- ↑ a b Sant Climent de Taüll. aedesars.com. [dostęp 2014-11-20]. (ang.).
- ↑ Opis na Espan.pl. [dostęp 2014-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-13)].
- ↑ Plik video UNESCO
- ↑ a b Walter W.S. Cook, “Early Spanish Panel Painting in the Plandiura Collection (I),” The Art Bulletin, Vol. 11, No. 2 (June, 1929): 154-186.. jstor.org. [dostęp 2014-11-20]. (ang.).