Kościół Znalezienia Krzyża Świętego w Wiśle
 A-740/66 z dnia 5 sierpnia 1966[1]
| |||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||
| |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie miasta Wisła  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego  | |||||||||||
 49°37′37,3″N 18°52′42,6″E/49,627028 18,878500
| |||||||||||
Kościół Znalezienia Krzyża Świętego – drewniano-żelbetonowy kościół parafialny parafii pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Wiśle-Głębcach. Wzniesiony w latach 1981-1983, zrekonstruowana zabytkowa[1] wieża pochodzi z wybudowanego w 1575 r. kościoła w Połomi w powiecie wodzisławskim.
Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli beskidzkiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Drewniany kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Połomii wybudowano w 1575 r. na miejscu spalonego poprzedniego, wzmiankowanego w 1447 r. W 1969 r. kościół ten podczas wichury zawalił się, a ocalała jedynie wieża, wcześniej odnowiona. W tychże czasach budowa nowych kościołów była utrudniana przez ówczesne władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Jedną z możliwości wzniesienia nowej świątyni było przeniesienie nieużytkowanych obiektów. Z tej możliwości skorzystano w Wiśle i według projektów krakowskich architektów Marka Cempli i Piotra Wzorka z Krakowa wybudowano w latach 1981-1983 kościół w Wiśle-Głębcach, na stoku góry Kozińce w oparciu o przeniesioną z Połomii dzwonnicę[2]. Obiekt miał służyć przede wszystkim okolicznym mieszkańcom oraz letnim obozowiczom i wczasowiczom. Została poświęcona 12 czerwca 1983 r. a kościołem parafialnym jest od 29 kwietnia następnego roku.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Rozebrana w 1979 r. wieża i zrekonstruowana w Wiśle ma 30,5 m wysokości i jest konstrukcji słupowo-ramowej. Zakończona jest ostrosłupowym dachem, krytym gontem, pod którym znajduje się izbica. Do niej przylega nowoczesna żelbetonowa nawa bez wyróżnionego konstrukcyjnie prezbiterium, nawiązująca kształtem i dyspozycją do góralskiego szałasu[2], przykryta szerokim dwuspadowym i dwukalenicowym dachem również przykrytym gontem.
Wnętrze[edytuj | edytuj kod]
Wnętrze urządzone jest współcześnie. Większość rzeźbionego wyposażenie pochodzi z warsztatu koniakowskiego artysty Jana Krężeloka, w tym: stacje Drogi Krzyżowej oraz duża rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego na ołtarzu głównym (również jego autorstwa jest krucyfiks znajdujący się na zewnątrz)[2]. Ponadto w kościele znajduje się akwarela przedstawiająca ruiny kościoła w Połomi.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ a b c Jan Krop, Władysław Sosna: Wisła. Miasto u stóp Baraniej Góry (przewodnik turystyczny). Wisła: Towarzystwo Miłośników Wisły, 1990, s. 51.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Irena Adamczyk, Ewa Janoszek, Mariusz Makowski, Jaromír Polášek, Janusz Spyra, Henryk Wawreczka: Dřevěné kostely a kaple v Beskydech a okolí. Drewniane kościoły i kaplice w Beskidach i okolicy.. Český Těšín: Wart, 2009, s. 297. ISBN 978-80-254-5500-5. (pol. • cz. • ang.).
- Magdalena Michniewska, Artur Michniewski, Marta Duda, Sebastian Wypych: Kościoły drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wyd. 2. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 29. ISBN 83-89188-43-0.
- Mirosław Barański: Beskid Śląski. Przewodnik, Wydanie I. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 460. ISBN 978-83-89188-71-7.
- Historia kościoła pw. Znalezienia Krzyża Świętego. [w:] parafiawislaglebce.org.pl [on-line]. [dostęp 2011-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-04)].