Kościół katolicki w Australii

Kardynał George Pell (1941–2023), uczestnik konklawe w 2005 i 2013

Archikatedra Najświętszej Maryi Panny w Sydney

Archikatedra św. Patryka w Melbourne

Archikatedra św. Franciszka Ksawerego w Adelaide

Archikatedra św. Szczepana w Brisbane

Archikatedra św. Krzysztofa w Canberze

Katedra Świętego Serca w Bendigo (diecezja Sandhurst)

Kościół katolicki w Australii – część powszechnego Kościoła katolickiego i zarazem największy pod względem liczby wiernych spośród wszystkich związków wyznaniowych obecnych w tym kraju. Podczas ostatniego spisu powszechnego, przeprowadzonego w 2006 roku, przynależność do niego zadeklarowało 5 126 882 osoby, czyli 25,8% mieszkańców Australii.

Historia

W przeciwieństwie do większości krajów chrześcijańskich, w Australii Kościół katolicki pojawił się nieco później niż wyznania protestanckie (z których zdecydowanie najsilniejszym jest w Australii anglikanizm). Został tam przywieziony na przełomie XVIII i XIX wieku, przede wszystkim przez Irlandczyków, trafiających do ówczesnych kolonii brytyjskich na Antypodach zarówno w charakterze skazańców, jak i wolnych osadników.

Przez cały XIX i pierwszą połowę XX wieku był postrzegany jako religia klas niższych, gdy tymczasem społeczne elity stanowili angielscy i szkoccy protestanci. Jednocześnie jednak niektórzy jego hierarchowie wyrastali na ważne autorytety społeczne (w tej roli wsławił się zwłaszcza Daniel Mannix, arcybiskup Melbourne i nieformalny przywódca ruchu antykonskrypcyjnego w czasie I wojny światowej).

Pozycja Kościoła zaczęła bardzo szybko wzmacniać się po II wojnie światowej, kiedy Australia otworzyła się na imigrację z katolickich państw europejskich, takich jak Włochy czy ówczesna Jugosławia (skąd emigrowali w znacznej mierze Chorwaci). Później dołączyli do nich także przedstawiciele schrystianizowanych przez kolonizatorów narodów Azji. W 1986 po raz pierwszy statystycy odnotowali, iż do katolicyzmu przyznaje się więcej Australijczyków niż do jakiejkolwiek innej religii.

Organizacja

Katolickie duchowieństwo liczy w Australii ok. 12 tysięcy osób, z czego ok. 3 tysięcy stanowią kapłani diecezjalni, a ok. 9 tysięcy członkowie zakonów obu płci. Australijski Kościół zorganizowany jest w pięciu metropoliach, liczących łącznie 30 diecezji. Dwie diecezje podporządkowane są bezpośrednio Stolicy Apostolskiej, podobnie jak ordynariat polowy. Bezpośrednio papieżowi podlegają także australijskie diecezje maronicka, chaldejska i melchicka. Z kolei zwierzchnikiem australijskiego Kościoła greckokatolickiego (obrządku bizantyjsko-ukraińskiego) jest eparcha Melbourne, który określany jest mianem „stowarzyszonego” (ale nie podległego) z rzymskokatolickim metropolitą tego miasta.

Australijscy katolicy (w przeciwieństwie do anglikanów) nie posiadają swojego prymasa, natomiast raz na dwa lata biskupi wybierają spośród siebie przewodniczącego Konferencji Episkopatu Australii. Szczególną rolę odgrywają też pochodzący z Australii kardynałowie. Obecnie jest ich dwóch: urlopowany prefekt Sekretariatu ds. Gospodarczych Stolicy Apostolskiej George Pell oraz Edward Cassidy, emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady do spraw Popierania Jedności Chrześcijan. Tylko kardynał Pell ma prawo głosowania w Kolegium Kardynałów, gdyż kard. Cassidy przekroczył już maksymalny dopuszczalny wiek elektorów.

Lista metropolii i diecezji rzymskokatolickich

Metropolia Adelaide

• Archidiecezja Adelaide,
• Diecezja Darwin,
• Diecezja Port Pirie

Metropolia Brisbane

• Archidiecezja Brisbane,
• Diecezja Cairns,
• Diecezja Rockhampton,
• Diecezja Toowoomba,
• Diecezja Townsville.

Metropolia Melbourne

• Archidiecezja Melbourne,
• Diecezja Ballarat,
• Diecezja Sale,
• Diecezja Sandhurst.

Metropolia Perth

• Archidiecezja Perth,
• Diecezja Broome,
• Diecezja Bunbury,
• Diecezja Geraldton.

Metropolia Sydney

• Archidiecezja Sydney,
• Diecezja Armidale,
• Diecezja Bathurst,
• Diecezja Broken Bay,
• Diecezja Lismore,
• Diecezja Maitland-Newcastle,
• Diecezja Parramatta,
• Diecezja Wagga Wagga,
• Diecezja Wilcannia-Forbes,
• Diecezja Wollongong.

Bezpośrednio podległe Stolicy Apostolskiej

• Archidiecezja Hobart
• Archidiecezja Canberry-Goulburn
• Ordynariat Polowy Australii
• Ordynariat Personalny Matki Bożej Krzyża Południa

Eparchie obrządków wschodnich

• Eparchia śś. Piotra i Pawła w Melbourne (obrządek bizantyjsko-ukraiński)
• Eparchia św. Marona w Sydney (Kościół maronicki)
• Eparchia św. Tomasza Apostoła w Sydney (Kościół chaldejski)
• Eparchia św. Michała w Sydney (Kościół melchicki)
• Eparchia św. Tomasza Apostoła w Melbourne (Kościół syromalabarski)

Linki zewnętrzne

• Oficjalny portal australijskich katolików
• Konferencja Episkopatu Australii