Kokorycz żółta

Kokorycz żółta
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	makowate
Rodzaj	Pseudofumaria
Gatunek	kokorycz żółta
	Nazwa systematyczna
	Pseudofumaria lutea (L.) Borkh.; Arch. Bot. (Leipzig) 1: 45 1797
Synonimy
	Borckhausenia lutea (L.) P.Gaertn., B.Mey. & Schreb.; Capnites ochroleucus Rupr.; Capnoides albida Bernh. ex Steud.; Capnoides lutea (L.) Gaertn.; Corydalis lutea (L.) DC.; Fumaria capnoides L.; Fumaria lutea L.; Fumaria tetragona Stokes; Neckeria lutea (L.) Neck.; Pseudo-fumaria lutea (L.) Borckh.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kokorycz żółta (Pseudofumaria lutea) – gatunek rośliny należący w zależności od ujęcia systematycznego do rodziny makowatych (m.in. systemy APG) lub wyodrębnianych z niej rodziny dymnicowatych. Pochodzi ze środkowej Europy. W Polsce jest gatunkiem obcym przywleczonym w połowie XIX w. Roślina sprowadzona przez ogrodników rozprzestrzeniła się w środowisku naturalnym jako zbieg z uprawy. Po raz pierwszy zanotowano ją w Kotlinie Żytawskiej. Współcześnie występuje na rozproszonych stanowiskach w okolicach Szczecina, Oliwy, Ostródy, Gorzowa Wielkopolskiego, Wschowy, Bożejowa, Chełmka, Wrocławia, Bielska-Białej, Cieszyna. Status we florze Polski: kenofit, efemerofit.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Wzniesiona, silnie rozgałęziona, o wysokości 10–30(40) cm. Pod ziemią występuje kłącze.
Liście: Pierzasto złożone, liczne, bez wąsa. Przysadki o lancetowatym kształcie, różnym od kształtu liści.
Kwiaty: Żółte, wyrastające w gronach w kątach liści. Szypułka kwiatowa ma długość ponad 3 mm. Kwiaty mają ostrogę kilkakrotnie dłuższą od płatka, na którego końcu wyrasta.
Owoce: Torebka o długości do 1 cm.
Gatunki podobne: Kokorycz żółtawa. Ma również żółte kwiaty, ale przysadki podobne do liści, a ostroga kwiatów jest tej samej długości, co płatek.

Liście
Kwiaty
Owoce
Siewka

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, geofit. Kwitnie od maja do września. Liczba chromosomów 2n=64. Zasiedla głównie siedliska ruderalne. Na stanowiskach występuje przeważnie w liczbie kilkudziesięciu osobników. Nie stanowi zagrożenia dla rodzimej flory.

Zastosowanie i uprawa[edytuj | edytuj kod]

Uprawiana bywa jako roślina ozdobna sadzona na rabatach bylinowych i w ogrodach skalnych. W sprzyjających warunkach dobrze się rozsiewa i tworzy kobierce. Odporna na choroby, mróz i szkodniki, nie wymaga pielęgnacji. Rozmnażanie z nasion (najlepiej tuż po zbiorze), istnieje również możliwość dzielenia starszych roślin^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-04] (ang.).
↑ ^a ^b Pseudofumaria lutea (L.) Borkh.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-07-15].
↑ Taxon: Pseudofumaria lutea (L.) Borkh.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-07-15].
↑ Elżbieta Borkowska-Gorączko: Kokorycz żółta. 2013. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-04] (ang.).

[tpl-3] Pseudofumaria lutea (L.) Borkh.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-07-15].

[grin-4] Taxon: Pseudofumaria lutea (L.) Borkh.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-07-15].

[5] Elżbieta Borkowska-Gorączko: Kokorycz żółta. 2013. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]