Kokoszka atlantycka
| ||
| Gallinula nesiotis[1] | ||
| P.L. Sclater, 1861 | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Nadrząd | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | żurawiowe | |
| Rodzina | chruściele | |
| Rodzaj | Gallinula | |
| Gatunek | kokoszka atlantycka | |
| Synonimy | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 | ||
Kokoszka atlantycka[3] (Gallinula nesiotis) – gatunek wymarłego ptaka nielotnego z rodziny chruścieli (Rallidae). Występował endemicznie na wyspach archipelagu Tristan da Cunha (teryt. zamorskie Wielkiej Brytanii).
Wyglądem zbliżona do blisko z nią spokrewnionej kokoszki południowej (Gallinula comeri).
Początkowo pospolity ptak, stał się rzadki po 1873 r., by całkowicie wyginąć na przełomie XIX i XX w. Przyczyną wymarcia mogła być kombinacja polowań człowieka, drapieżnictwa wprowadzonych (lub przywleczonych) gatunków obcych (m.in. szczurów, kotów i świń) oraz utrata środowiska naturalnego w wyniku pożarów.
Do dnia dzisiejszego zachowało się przynajmniej 15 okazów tego ptaka, z czego dwa (które bez wątpliwości są autentyczne) znajdują się obecnie w Muzeum Historii Naturalnej w Tring (Wielka Brytania) i w Muzeum Historii Naturalnej na Uniwersytecie Harvarda (Stany Zjednoczone).
W 1956 r. introdukowano na wyspy Tristan da Cunha kokoszkę południową.
Przez długi czas kokoszkę południową (Gallinula comeri) i kokoszkę atlantycką (Gallinula nesiotis) traktowano jako jeden, ten sam gatunek. Niektórzy autorzy (P. Mielczarek, W. Cichocki, 1990; Collar i inni, 1994) traktowali kokoszkę południową jako podgatunek kokoszki atlantyckiej, tak jest też do tej pory klasyfikowana w Kompletnej liście ptaków świata P. Mielczarka i M. Kuziemki[3]. Obecnie oba ptaki zwykle mają rangę osobnych gatunków (np. według Międzynarodowego Komitetu Ornitologicznego[4] i Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Gallinula nesiotis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Gallinula nesiotis. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ a b Nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2020-04-11). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-07].
- ↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin (ang.). IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-27].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- BirdLife International 2016: Gallinula nesiotis (ang.). 2016 IUCN Red List of Threatened. [dostęp 2020-03-27].
- Collar, N.J., Crosby, M.J. and Stattersfield, A.J.; 1994: Birds to watch 2: the world list of threatened birds. Cambridge, U.K.: BirdLife International (BirdLife Conservation Series 04).
- Mielczarek P., Cichocki W.. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki ornitologiczne”. tom 40 – zeszyt specjalny, 1990.