Komenda Rejonu Uzupełnień Pińczów

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Komenda Rejonu Uzupełnień
Pińczów
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Pińczów
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1921

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Pińczów

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Pińczów

Podległość

DOK X

Skład

PKU typ I

Komendy rejonów uzupełnień OK X

Komenda Rejonu Uzupełnień Pińczów (KRU Pińczów) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].

Historia komendy[edytuj | edytuj kod]

W listopadzie 1921, po wprowadzeniu podziału kraju na dziesięć okręgów korpusów i wprowadzeniu pokojowej organizacji służby poborowej, na terenie Okręgu Korpusu Nr X została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Pińczów[2][3]. Okręg poborowy PKU Pińczów obejmował powiaty: jędrzejowski, pińczowski i stopnicki, które dotychczas leżały w granicach Okręgu Generalnego „Kielce”. Powiaty pińczowski i stopnicki zostały wyłączone z okręgu PKU 4 pp Leg., natomiast powiat jędrzejowski z okręgu PKU 25 pp[4][5][6].

W marcu 1930 PKU Pińczów nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr X i administrowała powiatami: jędrzejowskim, pińczowskim i stopnickim[7]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ I[8].

31 lipca 1931 gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[9].

11 listopada 1931 ogłoszono nadanie Krzyża Niepodległości sierż. Piotrowi Doryńskiemu[a] z PKU Pińczów[12][13].

1 lipca 1938 weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Pińczów została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Pińczów przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938[14], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 o powszechnym obowiązku wojskowym[15]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Pińczów normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[16].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr X, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: jędrzejowski, pińczowski i stopnicki[1].

10 września 1939 wszyscy oficerowie KRU Pińczów znaleźli się w Grupie „Stalowa Wola”: major Koellner jako dowódca batalionu wartowniczego rozlokowanego pod Rozwadowem, kapitan Grocholak jako dowódca batalionu zbiorczego (stojacego na południe od baonu mjr. Koellnera) i kapitan Wnętrzak jako dowódca kompanii plot. karabinów maszynowych typ B nr 107 w Zarzeczu[17].

Obsada personalna[edytuj | edytuj kod]

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Pińczów, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938.

Komendanci
  • ppłk piech. Stanisław Palle (do 10 IX 1922 → Rezerwa Oficerów Sztabowych DOK X[18])
  • ppłk piech. Włodzimierz Nyczaj (1 IX[18] – 1 XI 1922 → Rezerwa Oficerów Sztabowych DOK I[19])
  • tyt. ppłk piech. Ludwik Szulc (1 XI 1922[19][20] – I 1925 → komendant PKU Święciany[21])
  • ppłk piech. Antoni Budzikiewicz (IV 1925[22] – IV 1928 → dyspozycja dowódcy OK X[23])
  • kpt. kanc. Adolf I Thiel (p.o. 23 IX 1930 – 23 II 1932)[24]
  • ppłk dypl. piech. Otton Matuszek (III[25] – XII 1931 → dyspozycja dowódcy OK X[26])
  • mjr piech. Władysław Połeć[b] (III 1932[34] – III 1934 → dyspozycja dowódcy OK X[35])
  • mjr piech. Zbigniew Henryk Koellner (VI 1934[36] – 1939[37], †1943 KL Auschwitz)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[38][39]
  • I referent
  • II referent
  • oficer instrukcyjny
    • por. piech. Mieczysław Gustaw Bożydar Osuchowski[c] (1923)
    • kpt. piech. Wojciech Zjawin[d] (X 1924[52] – III 1926[53] → 2 pp Leg.)
  • oficer ewidencyjny na powiat jędrzejowski
    • ppor. rez. kanc. Henryk Marian Jackowski (IV[54] – 31 X 1923[55] → zwolniony z czynnej służby)
    • por. / kpt. kanc. Andrzej Styka (od XII 1923[56])
    • chor. Franciszek Dąbrowski[e] (od II 1925)
  • oficer ewidencyjny na powiat pińczowski – urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Wacław Stanisław Dukalski (1923 – 1924)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[59][60]
  • kierownik II referatu poborowego
  • referent
    • por. kanc. Janusz Korsak (II 1926 – 1 IX 1927[74] → kierownik kancelarii szefa SG)
    • kpt. kanc. Adolf I Thiel (XI 1928[75] – IX 1930 → kierownik I referatu)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1938–1939[37][g]
  • kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Benedykt Józef Grocholak (Grochalak[77][h])
  • kierownik II referatu uzupełnień – kpt. adm. (piech.) Alfons Wnętrzak †1940 Charków[82]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Sierż. Piotr Doryński ur. 18 czerwca 1897 w Częstochowie, w rodzinie Władysława[10] (lub ur. w 1896 w Łodzi jako syn Apolonii[11]). W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 6 pułku piechoty Legionów Polskich.
  2. ↑ mjr piech. Władysław Połeć (ur. 8 grudnia 1891[27]). Był odznaczony Krzyżem Walecznych i Złotym Krzyżem Zasługi. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii austro-węgierskiej. W maju 1925 został przeniesiony z 1 Pułku Strzelców Podhalańskich w Nowym Sączu do 82 Pułku Piechoty w Brześciu nad Bugiem na stanowisko dowódcy II batalionu[28]. W październiku 1926 został przeniesiony do 18 Pułku Piechoty w Skierniewicach na stanowisko dowódcy I batalionu[29]. W grudniu tego roku został przesunięty na stanowisko dowódcy II batalionu[30], a w listopadzie 1927 przesunięty na stanowisko kwatermistrza[31]. W marcu 1930 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy Batalionu KOP „Skałat”[32]. W marcu 1932 został przeniesiony z KOP do PKU Pińczów na stanowisko komendanta. W marcu 1934 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X. Z dniem 31 stycznia 1935 został przeniesiony w stan spoczynku[33].
  3. ↑ Kpt. piech. Mieczysław Gustaw Bożydar Osuchowski (ur. 26 lutego 1900, zm. 16 listopada 1971) na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 w korpusie oficerów piechoty. W 1939 nadal pełnił służbę w 2 pp Leg. na stanowisku adiutanta[47]. W czasie kampanii wrześniowej był I adiutantem 2 pp Leg.
  4. ↑ Kpt. piech. Wojciech Zjawin ur. 26 października 1887 w Jagielnicy, w rodzinie Bartłomieja. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii austro-węgierskiej w stopniu podporucznika. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty[48]. Z dniem 31 października 1933 został przeniesiony w stan spoczynku[49]. 9 maja 1938 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[50]. Po zakończeniu II wojny światowej został zarejestrowany w jednej z rejonowych komend uzupełnień[51].
  5. ↑ Urzędnik wojsk. XI rangi Franciszek Dąbrowski (ur. 30 listopada 1879) z dniem 1 stycznia 1925 został mianowany chorążym zawodowym w piechocie, wcielony do 2 pp Leg. i przydzielony do PKU Pińczów na stanowisko OE Jędrzejów[57]. W 1923 pełnił służbę w PKU Gródek Jagielloński na stanowisku oficera ewidencyjnego[58].
  6. ↑ kpt. piech. Tadeusz Wilczewski ur. 23 kwietnia 1889 (17 kwietnia 1886) w Kurzelówce nad Uszycą, w ówczesnym powiecie uszyckim guberni podolskiej, w rodzinie Henryka i Jadwigi z Popowskich[69]. Był bratem Leona (ur. 1895), kapitana piechoty i Mieczysława (1898–1939), kapitana artylerii, dowódcy 1/18 dac.
  7. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[76].
  8. ↑ W ewidencji Wojska Polskiego jego nazwisko podawano w dwóch wersjach: Grocholak[78] i Grochalak. Benedykt Grochalak (ur. 20 marca 1893 w Warszawie[79][80]), zamieszkały w Pińczowie, figuruje jako więzień KL Buchenwald (od 22 sierpnia 1940)[81].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  2. ↑ Jarno 2003 ↓, s. 178–179.
  3. ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 39.
  4. ↑ Rozkaz DOGen. Kielce Nr 69 z 23 czerwca 1921, zał. nr 2 do pkt 11
  5. ↑ Jarno 2003 ↓, s. 179.
  6. ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
  7. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  8. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930, poz. 471.
  9. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931, poz. 290.
  10. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-17].
  11. ↑ Doryński Piotr. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-01-17].
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 374.
  13. ↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
  14. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  15. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  16. ↑ Jarosław Kowalewski: Historia Wojskowego Centrum Rekrutacji w Suwałkach. Wojskowe Centrum Rekrutacji w Suwałkach. [dostęp 2024-01-08].
  17. ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 129, 332.
  18. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 sierpnia 1922, s. 639.
  19. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 11 listopada 1922, s. 827.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1474.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 stycznia 1925, s. 27.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 1 kwietnia 1925, s. 184.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 128.
  24. ↑ a b Rozkaz Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X Nr 11 z 21 lipca 1932 w: Żandarmeria Wojskowa w dokumentach z lat 1918–1939. Jan Tarczyński (nadzór merytoryczny). T. 2: Dzienniki Rozkazów Dowództw Okręgów Korpusów. Warszawa: Centralna Biblioteka Wojskowa, 2017, s. 612. ISBN 978-83-63050-46-7..
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 96.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 23 grudnia 1931, s. 415.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 25, sprostowano datę urodzenia z „13 grudnia 1891” na „8 grudnia 1891”.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925, s. 264, 277.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 11 października 1926, s. 335.
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 54 z 23 grudnia 1926, s. 450.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 326.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 117.
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 58.
  34. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 255.
  35. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934, s. 133.
  36. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 159.
  37. ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 854.
  38. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1474, 1556.
  39. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1343.
  40. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 29 maja 1923, s. 362.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 3 lipca 1923, s. 444.
  42. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 6 grudnia 1923, s. 703.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 29 lipca 1923, s. 494.
  44. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 8 kwietnia 1924, s. 193.
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 6 maja 1924, s. 258.
  46. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 140 z 31 grudnia 1925, s. 762.
  47. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 43, 549.
  48. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 42, 532.
  49. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 20 maja 1933, s. 118.
  50. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-03-15]..
  51. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-03-15]..
  52. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 116 z 31 października 1924, s. 647.
  53. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 8.
  54. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 5 kwietnia 1923, s. 236.
  55. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 67 z 20 października 1923, s. 719.
  56. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 6 grudnia 1923, s. 700.
  57. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 17 lutego 1925, s. 77.
  58. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1555.
  59. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 19.
  60. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 520.
  61. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 317.
  62. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 301.
  63. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 85.
  64. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 90.
  65. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930, s. 303.
  66. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 29.
  67. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930, s. 296, ogłoszono przydział mjr. piech. Feliksa Dąbrowskiego z 55 pp na stanowisko kierownika I referatu, który sprostowano w Dz. Pers. MSWojsk. Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 49, jako przydział do PKU Kałusz na stanowisko kierownika I referatu.
  68. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 20 maja 1933, s. 123.
  69. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-03-06]..
  70. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 415.
  71. ↑ Rozkaz Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X Nr 5 z 25 lutego 1935 w: Żandarmeria Wojskowa w dokumentach z lat 1918–1939. Jan Tarczyński (nadzór merytoryczny). T. 2: Dzienniki Rozkazów Dowództw Okręgów Korpusów. Warszawa: Centralna Biblioteka Wojskowa, 2017, s. 613. ISBN 978-83-63050-46-7..
  72. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927, s. 222.
  73. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 155.
  74. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 10 września 1927, s. 274.
  75. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 363.
  76. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  77. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 258, sprostowano datę urodzenia kapitana Grocholaka z „20 lipca 1893” na „20 marca 1893”.
  78. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-17].
  79. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-17].
  80. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-17].
  81. ↑ Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-01-17].
  82. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 601.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Służba uzupełnień Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Wydziały Mobilizacji i Uzupełnień
Komendy rejonów uzupełnień
Powiatowe komendy uzupełnień
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Komenda_Rejonu_Uzupełnień_Pińczów&oldid=72596352”