Komenda Rejonu Uzupełnień Radomsko
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1927 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
PKU Radomsko |
| Komendanci | |
| Pierwszy |
ppłk Karol Pater |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Podległość | |
| Skład |
PKU typ III |
Komenda Rejonu Uzupełnień Radomsko (KRU Radomsko) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].
Historia komendy[edytuj | edytuj kod]
Z dniem 1 października 1927 roku na obszarze Okręgu Korpusu Nr IV została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Radomsko z tymczasową siedzibą w Piotrkowie, obejmująca swoją właściwością powiat radomszczański wyłączony z PKU Piotrków[2]. Obsada komendy została wyznaczona w lipcu 1927 roku[3][4]. Z dniem 24 stycznia 1928 roku PKU Radomsko została przeniesiona do stałej siedziby w Radomsku i tym samym została zlikwidowana tymczasowa siedziba tej PKU w Piotrkowie[5][6].
W marcu 1930 roku PKU Radomsko była nadal podporządkowana Dowództwu Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi i administrowała powiatem radomszczańskim (nazywanym ówcześnie powiatem radomskowskim)[7]. W grudniu tego roku komenda posiadała skład osobowy typ III[8].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby poborowej, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Radomsko została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Radomsko przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[9], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[10].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiat radomszczański[1][11].
Obsada personalna[edytuj | edytuj kod]
Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych pełniących służbę w PKU i KRU Radomsko, z uwzględnieniem najważniejszej zmiany organizacyjnej przeprowadzonej 1938 roku.
| Komendanci | ||
|---|---|---|
| Stopień, imię i nazwisko | Okres pełnienia obowiązków | Kolejne stanowisko (dalsze losy) |
| ppłk piech. Karol Pater | p.o. VII 1927[12] – 31 XII 1928[13] | stan spoczynku |
| ppłk uzbr. Gwido Woytowicz[a] | XII 1929[19] – III 1934[20] | dyspozycja dowódcy OK IV |
| mjr piech. Stefan Wyczółkowski | VI 1934[21] – 1939 | †1940 Charków[22] |
| Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1927–1938[3][23][24][25] | |||
|---|---|---|---|
| kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta |
kpt. kanc. Jan Walenty Klimkowicz[b] | VII 1927 – 15 IX 1932 | praktyka u płatnika 79 pp |
| kpt. piech. Stanisław Stanaszek[c] | XII 1932[29] – VII 1935[30] | dyspozycja dowódcy OK IV | |
| kierownik II referatu poborowego | por. kanc. Władysław Struk[d] | VII 1927 – 31 VIII 1928[33] | stan spoczynku |
| kpt. art. Heliodor Marian Rawski[e] | – VIII 1929[36] | dyspozycja dowódcy OK IV | |
| kpt. piech. Bronisław Daniel Gierałtowski[f] | 1932 – był w VI 1935 | stan spoczynku | |
| referent | por. / kpt. kanc. Antoni Kozłowicz | IX 1927[38] – 1928 | 4 Okręgowe Szefostwo Intendentury |
| Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[39][g] | |||
| kierownik I referatu ewidencji | kpt. adm. (piech.) Józef Krasowski[h] | 1938 – IX 1939 | niemiecka niewola |
| kierownik II referatu uzupełnień | kpt. adm. (piech.) Wincenty Marszałek | 1938 – IX 1939 | †1940 Katyń[43] |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ ppłk uzbr. Gwido Stanisław Woytowicz ur. 6 lutego 1892 w Olszanicy, w ówczesnym Królestwie Galicji i Lodomerii. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Departamencie V Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych, a jego oddziałem macierzystym był 18 Pułk Artylerii Polowej[14]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 33. lokatą w korpusie oficerów uzbrojenia[15]. W latach 1923–1924 pełnił służbę w Departamencie III Artylerii i Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisku kierownika referatu, pozostając oficerem nadetatowym Okręgowego Zakładu Uzbrojenia nr I[16][17]. W grudniu 1929 został przeniesiony z Pomocniczej Składnicy Uzbrojenia nr 10 do PKU Radomsko na stanowisko komendanta. W marcu 1934 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV, a z dniem 31 lipca tego roku przeniesiony w stan spoczynku[18].
- ↑ Więcej informacji biograficznych w: 1 Dywizjon Żandarmerii.
- ↑ kpt. piech. Stanisław Stanaszek ps. „Zbych” ur. 8 października 1891 w Stryszowie, w ówczesnym powiecie wadowickim Królestwa Galicji i Lodomerii. Ukończył seminarium nauczycielskie. W 1914 był tymczasowym nauczycielem w jednoklasowej szkole w Skomielnej Czarnej[26]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarsko-królewskiej Obronie Krajowej. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Strzelców Nr 16. Na stopień chorążego rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 października 1917[27]. W 1936 był sekretarzem Zarządu Powiatowego Stronnictwa Ludowego w Makowie Podhalańskim. W 1937 był jednym z organizatorów strajku chłopskiego. Uczestnik wojny 1939; czł. ZWZ, od 1941 w BCh, po scaleniu z AK dowódca połączonych oddziałów w obw. myślenickim. 3 lub 4 kwietnia 1944 (na nagrobku widnieje data 2 kwietnia) w Sułkowicach został rozstrzelany przez niemieckich żandarmów z posterunku w Myślenicach pod dowództwem Polizei-Wachtmeistra Rudolfa Drachenberga vel Szymańskiego. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Sułkowicach[28]. Według jednej z wersji zginął razem ze swoją siostrą Marią Kocemba. Natomiast Maria i Marian Kocemba zostali rozstrzelani 7 kwietnia 1944 w Jaworniku, tam pochowani, a w 1945 przeniesieni na cmentarz w Sułkowicach. Był odznaczony Krzyżem Walecznych. W 1969 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
- ↑ Por. kanc. Władysław Struk ur. 12 sierpnia 1882. Do lutego 1926 pełnił służbę w PKU Czortków na stanowisku referenta. Początkowo w charakterze urzędnika wojskowego w XI randze służbowej. W 1924 został przemianowany na porucznika w korpusie oficerów administracji, dział kancelaryjny. W lutym 1926 został przeniesiony do PKU Konin na stanowisko kierownika II referatu poborowego[31]. W lipcu 1927, w związku z likwidacją PKU Lubliniec, został przeniesiony do PKU Radomsko na stanowisko kierownika II referatu poborowego. Z dniem 31 sierpnia 1928 został przeniesiony w stan spoczynku. Na emeryturze mieszkał w Krakowie[32]. Zmarł 20 maja 1969. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
- ↑ kpt. art. Heliodor Marian Rawski ur. 3 lipca 1892 w Stryju. W listopadzie 1928 został zwolniony z zajmowanego stanowiska w 27 pap, przeniesiony macierzyście do kadry oficerów artylerii z równoczesnym przeniesieniem służbowym do PKU Radomsko na cztery miesiące w celu odbycia praktyki poborowej[34]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[35]. Był odznaczony Krzyżem Walecznych.
- ↑ Kpt. piech. Bronisław Daniel Gierałtowski ur. 3 stycznia 1897 w Warszawie. W 1938 jako oficer stanu spoczynku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[37].
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[40].
- ↑ Kpt. adm. (piech.) Józef Krasowski vel Eugeniusz Krassowski[41] ur. 5 listopada 1894[42] w Mariampolu, w rodzinie Stanisława. W 1924 pełnił służbę w 19 pp we Lwowie. We wrześniu 1927 został przesunięty w PKU Grudziądz ze stanowiska referenta inwalidzkiego na stanowisko kierownika II referatu. We wrześniu 1930 został przeniesiony do nowo utworzonej PKU Gdynia na stanowisko kierownika I referatu. W kwietniu 1933 został przeniesiony do PKU Dębica na stanowisko kierownika I referatu, a po 5 czerwca 1935 został przeniesiony do PKU Radomsko. We wrześniu 1939 dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu IX C, od 24 kwietnia 1940 w Oflagu XI B, a następnie w Oflagu II C Woldenberg[28]. Po uwolnieniu z niewoli wrócił do kraju i został zarejestrowany w jednej z rejonowych komend uzupełnień.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927 roku, poz. 350.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 220, 224.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169, wg autora PKU Radomsko została utworzona 6 lipca 1927 roku.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 5 z 17 lutego 1928 roku, poz. 58.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169, wg autora właśnie tego dnia PKU Radomsko formalnie rozpoczęła swoją działalność.
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 171.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 220.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 384.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 303.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 344.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 18, 1351, 1363.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 18, 1233, 1245.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 283.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 397.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 136.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 159.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 616.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 115, 825.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 522.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 16, 43, 66.
- ↑ Szematyzm 1914 ↓, s. 815.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 168, 278.
- ↑ a b Straty ↓.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 417.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 90.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 3, 16.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 915.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 23.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 356.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 343, 943.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 sierpnia 1929 roku, s. 257.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 50.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 287.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 856.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 266, minister spraw wojskowych sprostował imię i nazwisko kpt. Eugeniusza Krassowskiego z PKU Gdynia z „Eugeniusz Krassowski” na „Józef Krasowski”.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 294.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 383.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2021-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-11)].