Kompania Zamkowa
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rozformowanie |
1939 |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj wojsk | |
.jpg)
Kompania Zamkowa – pododdział piechoty Wojska Polskiego w latach 1926–1939 przeznaczony do pełnienia służby wartowniczej w miejscu postoju Prezydenta Rzeczypospolitej oraz spełniający funkcje reprezentacyjne.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
20 lipca 1926 roku w miejsce zlikwidowanej Kwatery Wojskowej Prezydenta Rzeczypospolitej i Oddziału Przybocznego Prezydenta Rzeczypospolitej został zorganizowany Gabinet Wojskowy Prezydenta Rzeczypospolitej.
Etat gabinetu przewidywał sformowanie między innymi kompanii zamkowej w składzie:
- drużyna dowódcy kompanii
- trzy plutony piechoty
- pluton ciężkich karabinów maszynowych
- pluton żandarmerii.
Włączenie żandarmów do piechoty spotkało się ze sprzeciwem ówczesnego szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, gen. bryg. Józefa Kordiana-Zamorskiego sprawującego bezpośredni nadzór nad żandarmerią. 12 października 1926 roku żandarmi zostali bezpośrednio podporządkowani szefowi gabinetu pod nazwą – zamkowy pluton żandarmerii.
W październiku 1928 roku kompania zamkowa wraz z zamkowym plutonem żandarmerii, zamkową kolumną samochodową i stajnią zamkową weszła w skład Oddziału Zamkowego.
Kompania była wystawiana przez 36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej stacjonujący w Warszawie. Podczas uroczystości państwowych kompanii towarzyszył szwadron wystawiony przez 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.
Koszary kompanii znajdowały się na Podzamczu Zamku Królewskiego przy ulicy Bugaj w Warszawie.
Podstawowym zadaniem kompanii było pełnienie służby wartowniczej w Zamku Królewskim. Służbę wartowniczą pełniono również podczas pobytu prezydenta w rezydencji w Spale oraz w pociągu podczas prezydenckich podróży. Ponadto kompania spełniała funkcje reprezentacyjne. Uczestniczyła w uroczystościach powitalnych i pożegnalnych głów państw obcych i innych dostojników podczas ich oficjalnych wizyt, asystowała w uroczystościach, wyjazdach i przyjazdach Prezydenta.
Ostatnim dowódcą Kompanii Zamkowej był płk Włodzimierz Gulin, który we wrześniu 1939 roku osobiście towarzyszył prezydentowi Ignacemu Mościckiemu w ewakuacji do Rumunii.
Obsada personalna kompanii[edytuj | edytuj kod]
- Dowódcy kompanii
- mjr piech. Stanisław Stefan Kłopotowski (1926 – IV 1928[1])
- kpt. piech. Witold Grzembo (IV 1928[2] – XII 1929[3])
- kpt. / mjr piech. Wiktor Gębalski (XII 1929[3] – V 1934[4] → dowódca Oddziału Zamkowego)
- kpt. Zygmunt Roszkowski (1934 – 1938)
- kpt. piech. Adam Jastrzębski (był III 1939)[5]
- dowódca kompanii zamkowej – kpt. piech. Adam Jastrzębski
- dowódca I plutonu – por. piech. Włodzimierz Franciszek Gulin
- dowódca II plutonu – por. piech. Gwidon Adam Wonsch
- dowódca III plutonu – chor. Stefan Danek
- dowódca IV plutonu – por. piech Czesław Maksymilian Kropiwnicki
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Reprezentacyjny Szwadron Kawalerii Wojska Polskiego
- Batalion Reprezentacyjny Wojska Polskiego
- Szwadron Reprezentacyjny Prezydenta RP
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 138.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 133.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 383.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 149.
- ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 415.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Elżbieta Szumiec-Zielińska, Kompania zamkowa, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (192), Warszawa 2002, ISNN 1640-6281, ss. 31- 48.
- Henryk Comte, Zwierzenia adiutanta w Belwederze i na Zamku, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1975.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.