Konflikt o Siachen
| konflikt indyjsko-pakistański spór o Kaszmir | |||
Mapa Kaszmiru z zaznoczonym lodowcem Siachen (Siachen glacier) | |||
| Czas |
1984 - 2003 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
brak demarkacji powyżej punktu NJ9842 | ||
| Wynik |
zwycięstwo Indii | ||
| Strony konfliktu | |||
|
| |||
Położenie na mapie świata | |||
| 35°28′02″N 77°03′00″E/35,467222 77,050000 | |||
Konflikt o Siachen – seria starć zbrojnych o niskiej intensywności pomiędzy wojskami Indii i Pakistanu, które miały miejsce w latach 1984–2003 na lodowcu Siachen.
Ze względu na fakt, że walki odbywały się na wysokości około 6 000 m n.p.m, lodowiec stanowił najwyżej położone pole bitwy na świecie. Obszar będący miejscem walki nie miał realnego znaczenia strategicznego czy politycznego, a walki o niego miały znaczenie głównie psychologiczne i propagandowe[1].
Tło
[edytuj | edytuj kod]Porozumienie z Simli z 1972 r. wyznaczyło linię demarkacyną między wojskami obu krajów, która ciągnie się przez Kaszmir i Dżammu aż do punktu NJ9842 położonego około 70 km od granicy z Chinami. Pierwotnie odstąpiono od pomysłu demarkacji reszty granicy ze względu na niedostępność tamtych terenów i idącym za tym brakiem technicznej możliwości przeprowadzenia takiego pomiaru oraz ówczesnym brakiem wojsk obu krajów w tym regionie[1].
Rząd Indii domyślnie uznał, że dalsza część granicy przebiega w kierunku północnym wzdłuż szczytów gór Saltoro (tak jak można było interpretować na podstawie poprzedniego porozumienia z Karaczi z 1949 r.), a rząd Pakistanu, że jest przedłużeniem linii demarkacynej, która w tej okolicy, aż do tego punktu przebiegała z zachodu na wschód, przez co oba państwa rościły sobie prawa do całości lodowca w granicach ich państw[1].
Ekspedycje i walki
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wojskowe ekspedycje rozpoznawcze przeprowadziły Indie w 1978 r., a analogiczne działania podjął Pakistan w 1982 r.[1]
Dwa lata później, ze względu na informacje indyjskiego wywiadu o pakistańskich zakupach sprzętu arktycznego i przygotowywaniach do ustanowienia stałej bazy na lodowcu, wojsko indyjskie zajęło zachodnie przełęcze prowadzące na lodowiec, uniemożliwiając Pakistańczykom wejście na niego[1].
W kolejnych latach obie strony dążyły do budowy jak najwyżej położonych baz i posterunków dających przewagę artyleryjską (co ostatecznie udało się Indiom) oraz obsadziły je 10 tysiącami żołnierzy w szczytowym okresie[1].
Ze względu na wieloletni impas i wysokie koszty prowadzenia tam działań (18 mln $ dziennie dla Pakistanu, 50 mln $ dziennie dla Indii[1]), w 2003 r. podpisano zawieszenie broni[2].
Warunki
[edytuj | edytuj kod]
Warunki klimatyczne panujące na lodowcu są ekstremalne – temperatura spada okresowo do −80 stopni Celsjusza, prędkość wiatru dochodzi do 160 km/h, a opady śniegu wynoszą około 10 m na rok. Efektem tego do 90% żołnierzy na tym odcinku ginęło w wyniku działań natury, a nie wojsk przeciwnika[1].
Skrajnie niska temperatura i znaczne rozrzedzenie powietrza ze względu na wysokość utrudniają swobodne dostarczanie zaopatrzenia i odbieranie odpadów drogą lotniczą, przez co były one wyrzucane przez żołnierzy do szczelin w topniejącym lodowcu. To doprowadziło do postępującego skażenia chemicznego i biologicznego ekosystemów w pobliżu lodowca[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Marek Jan Chodakiewicz, Światy Islamu, wyd. 1, Warszawa: 3S Media, 2023, s. 580-584, ISBN 978-83-67135-09-2 (pol.).
- ↑ Paul Watson, India and Pakistan Agree to Cease-Fire in Kashmir [online], Los Angeles Times, 26 listopada 2003 [dostęp 2025-07-28] (ang.).