Przejdź do zawartości

Konopiszcze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamek Konopiszcze
Konopiště
Ilustracja
Zamek od strony jeziora
Państwo

 Czechy

Rozpoczęcie budowy

XIII w.

Ważniejsze przebudowy

XVII w., 1889–94

Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek Konopiszcze”
Ziemia49°46′46″N 14°39′24″E/49,779444 14,656667
Strona internetowa
Zamek Konopiszcze od strony bramy głównej

Konopiszcze[1], Konopiszt (cz. Konopiště, niem. Konopischt) – zamek w środkowych Czechach, położony około 50 km na południowy wschód od Pragi. Jego najbardziej znanym właścicielem był arcyksiążę Franciszek Ferdynand, następca tronu Austro-Węgier, zamordowany w Sarajewie w 1914.

Zamek wybudowano po 1294 roku, a decyzję o jego budowie wydał przypuszczalnie praski biskup Tobiáš z Benešova. Obiekt był bardzo nowoczesny na owe czasy i wzorowany na zamkach francuskich, dlatego istnieją dyskusje czy budowa nie była inicjatywą króla Przemysła Ottokara II. Była to budowla w stylu gotyckim z dwoma cylindrycznymi wieżami, fosą, czterema bramami wjazdowymi i mostem zwodzonym. Po wygaśnięciu rodu Benešoviczów w 1327 roku twierdza przeszła na kolejne 275 lat w ręce rodu Sternbergów. Pod koniec XV wieku ród ten przeprowadził pierwszą większą przebudowę obiektu.

W czasie wojny trzydziestoletniej dziedzicem zamku został Albrecht von Wallenstein.

W XVII wieku ponownie przebudowała go czeska rodzina arystokratyczna Sternbernków (Sternberg). Następnie w XVIII wieku wygląd zewnętrzny uległ przebudowie w stylu barokowym na polecenie kolejnego czeskiego rodu – von Vrtba (czes. Vrtbové lub z Vrtby).

W 1887 Franciszek Lobkowitz sprzedał zamek za 6 mln guldenów Franciszkowi Ferdynandowi, który w latach 1889-1894 przeprowadził gruntowną renowację obiektu[2], rozbierając zarazem przylegający browar, cukrownię i gospodę. Ponieważ arcyksiążę miał w przyszłości zostać cesarzem Austrii i królem Węgier, przebudowa miała na celu przygotowanie zamku na przyszłą rezydencję cesarską, w której mógłby przebywać częściej niż w niechętnym mu Wiedniu. Prace renowacyjne i budowlane właściwie nigdy się nie zakończyły. Na przełomie XIX i XX wieku Konopiszcze było najnowocześniejszym zamkiem w Europie – z instalacją elektryczną, windą sięgającą III piętra, łazienkami wyposażonymi w ciepłą i zimną wodę, centralnym ogrzewaniem. Pod względem zaawansowania technicznego, inne cesarskie rezydencje – Hofburg oraz Schönbrunn – stały daleko w tyle. Przebudowę zamku przerwała dopiero tragiczna śmierć arcyksięcia, który wraz z małżonką, Zofią von Chotek, został zamordowany w Sarajewie przez serbskich terrorystów.

Równocześnie z modernizacją zamku powstał 250-hektarowy park, wzorowany na należącym do hrabiego Sylva-Taroucca parku w Pruhonicach.

Po rozpadzie monarchii Habsburgów w 1921 zamek przejęło państwo czechosłowackie. Podczas II wojny światowej stacjonowały w zamku jednostki SS, ale nie doszło do większych zniszczeń i grabieży wyposażenia budowli.

Obecnie w zamku znajduje się muzeum, licznie odwiedzane przez turystów. W środku można podziwiać tysiące trofeów łowieckich arcyksięcia, prywatne oraz reprezentacyjne pokoje, a także pamiątki zamachu sarajewskiego.

Najbliższa miejscowość to Benešov – w mieście arcyksiążę rozkazał wybudować luksusową (cesarską) poczekalnię na dworcu kolejowym, aby jego znakomici goście (m.in. Franciszek Józef I oraz Wilhelm II) mogli w godnych siebie warunkach oczekiwać na pociąg.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Polski egzonim wprowadzony na 108. posiedzeniu KSNG.
  2. Konopiště [online], www.zamek-konopiste.cz [dostęp 2017-02-14] (cz.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]