Konstantin Stanisławski
| ||
![]() | ||
Imię i nazwisko | Konstantin Siergiejewicz Aleksiejew | |
Data i miejsce urodzenia | 17 stycznia 1863 Moskwa | |
Data i miejsce śmierci | 7 sierpnia 1938 Moskwa | |
Zawód | reżyser teatralny | |
Współmałżonek | Marija Lilina |
Konstantin Siergiejewicz Stanisławski, właściwe nazwisko Aleksiejew, ros. Константин Сергеевич Станиславский (ur. 5 stycznia?/ 17 stycznia 1863 w Moskwie, zm. 7 sierpnia 1938 tamże) – rosyjski reżyser teatralny, aktor, wykładowca, twórca reżyserii, etyk teatru oraz Ludowy Artysta ZSRR[1]. Stanisławski był twórcą pierwszego systemu reguł gry aktorskiej.
Stanisławski o pracy na deskach scenicznych mówił: „Należy kochać Teatr w sobie, a nie siebie w Teatrze”.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Stanisławski urodził się w bogatej rodzinie kupieckiej w Moskwie. Aby nie narażać na szwank dobrego imienia nazwiska rodziny Aleksiejewów (zawód aktora nie był powodem do dumy) przybrał pseudonim artystyczny Stanisławski (zaczerpnięty od tancerki – Stanisławskiej).
W 1888 roku był jednym z założycieli Moskiewskiego Towarzystwa Sztuki i Literatury. W 1898 roku razem z Władimirem Niemirowiczem-Danczenką napisał Manifest przyszłości teatru i założył Moskiewski Teatr Artystyczny (MChT), któremu poświęcił większość życia, i z którym jest do dziś kojarzony.
Zasadniczą wiedzę aktorską zdobył w okresie pracy w Małym Teatrze w Moskwie. Opierając się na tradycjach teatru rosyjskiego, w którym bardziej od przedstawienia liczyło się przeżywanie uczuć bohatera, stworzył system aktorskiego mistrzostwa, które stało się podstawą dla współczesnych aktorów, zarówno w Rosji, jak i za granicą.
Jeden z uczniów Stanisławskiego, Michaił Czechow, wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie spopularyzował metody gry aktorskiej swojego nauczyciela. Dzięki temu obecna szkoła aktorska założona przez Lee Strasberga, i nosząca jego imię, kształci aktorów według systemu Stanisławskiego.
Pierwszym przedstawieniem, opracowanym według tego systemu był Car Fiodor Iwanowicz Aleksieja Tołstoja. Dramat ten był politycznie podejrzany, ponieważ ukazywał cara słabego. W rolę cara wcielił się Iwan Moskwin.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Od 1889 roku Stanisławski był mężem Marii Liliny[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Станиславский Константин Сергеевич (ros.). W: Народные Артисты СССР. [on-line]. 2008. [dostęp 2014-03-26].
- ↑ Лилина, Мария Петровна (ros.). [dostęp 2018-10-01].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Konstantin Siergiejewicz Stanisławski w bazie filmpolski.pl
- Konstantin Siergiejewicz Stanisławski w bazie e-teatr.pl
- Konstantin Siergiejewicz Stanisławski w bazie IMDb (ang.)
- ISNI: 0000 0003 6863 546X, 0000 0001 2101 7512, 0000 0003 6863 5478
- VIAF: 61552610
- LCCN: n79061229
- GND: 118616765
- NDL: 00457454
- LIBRIS: 20dgc2rl1w6dr5l
- BnF: 11925422w
- SUDOC: 182222012, 027147231
- SBN: IT\ICCU\CFIV\092199
- NLA: 35520001
- NKC: jn20000703310
- BNE: XX1722478, XX5048228
- NTA: 312808909
- CiNii: DA00250970
- Open Library: OL50816A
- PLWABN: 9810566142805606
- NUKAT: n95206868
- NLI: 000126102, 001403076
- PTBNP: 116910
- CANTIC: a10159794
- NSK: 000005197
- ΕΒΕ: 79384
- KRNLK: KAC199626272
- WorldCat: lccn-n79061229