Konstanty Jakimowicz

Konstanty Jakimowicz
Data i miejsce urodzenia	17 lutego 1879 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	3 lipca 1960 ; Warszawa
Zawód, zajęcie	architekt
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Konstanty Sylwin Jakimowicz (ur. 17 lutego 1879 w Warszawie, zm. 3 lipca 1960 tamże) – architekt warszawski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był najstarszym synem mistrza krawieckiego i kuśnierza Konstantego (1848–1933) i Katarzyny z Rejmentów (1955–1919), najstarszej siostry Władysława Reymonta^[1]. Siostra Zofia (1883–1969) wyszła za artystę malarza Michała Borucińskiego. Początkowo pobierał naukę w szkole rysunków w pracowni Wojciecha Gersona w Warszawie. Następnie studiował na Wydziale Architektury Instytutu Politechnicznego w Warszawie, dyplom uzyskał na Politechnice w Karlsruhe (1906) i w Instytucie Inżynierów Cywilnych w Petersburgu (1908–1909). Był członkiem Ligi Narodowej od 1905 roku, członkiem Narodowego Związku Robotniczego^[2]. W latach 1909–1911 pracował przy budowie linii kolejowej Herby–Kielce.

Po roku 1913 mieszkał w Warszawie i był architektem diecezjalnym, członkiem Prymasowskiej Rady ds. Budownictwa Sakralnego. Pracował jako wykładowca budownictwa w Szkole Mechaniczno-Technicznej Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda, Uniwersytecie Ludowym oraz Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Po roku 1916 budowniczy okręgowy i kierownik Wydziału Budowlanego m. Warszawy, 1918–1926 szef sekcji, a następnie dyrektor departamentu w Ministerstwie Robót Publicznych. W latach 1926–1928 etatowy architekt Banku Gospodarstwa Krajowego. Ważną część twórczości Konstantego Jakimowicza stanowiły budowle sakralne. W 1928 został mianowany szambelanem papieża Piusa XI, a w 1939 szambelanem papieża Piusa XII.

Pełnił funkcje prezesa Koła Architektów w Warszawie, członka Rady Stowarzyszenia Architektów Polskich, członka wydziału konserwacji Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. W okresie okupacji 1940–1944 zatrudniony w Wydziale Budownictwa Zarządu m. Warszawy, po wojnie pracował w Biurze Odbudowy Stolicy. Został architektem diecezjalnym i członkiem Rady Prymasowskiej Odbudowy Kościołów Warszawy, powołanej 24 kwietnia 1947 przez Prymasa Polski, kardynała Augusta Hlonda.

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 67-5-16,17)^[3], wraz z żoną Stanisławą z Wywijanków (1883–1956). W drugim grobie rodziny Jakimowiczów (kwatera 174-2-18)^[4] spoczywają rodzice architekta.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (27 grudnia 1924)^[5]
Medal Niepodległości (13 kwietnia 1931)^[6]
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Srebrna Odznaka SARP (1954)
Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii (Rumunia)

Realizacje[edytuj | edytuj kod]

Według jego projektów budowano głównie w Warszawie i jej okolicy. Spośród jego realizacji należy wymienić:

Dom Akademiczek fundacji barona Hirscha przy ul. Górnośląskiej 14 w Warszawie^[7];
Dom Akcji Katolickiej „Roma” przy ul. Nowogrodzkiej 49 w Warszawie, obecnie Teatr Muzyczny Roma; projekt wg konkursowej pracy Stefana Szyllera. Po paraliżu jakiego doznał Szyller w 1931 roku Jakimowicz prowadził budowę Romy do końca^[8];
Dom parafialny przy ul. Mokotowskiej 13 (obecnie Teatr Współczesny w Warszawie);
Schronisko dla bezdomnych Przytulisko przy ul. Wilczej 7, obecnie Dom Generalny Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących;
Dom Księży Emerytów przy ul. Ratuszowej;
Budynki stacyjne Kolei Jabłonowskiej zachowane do dziś w Aninie, Międzylesiu i Falenicy, oraz Grójeckiej Kolei Dojazdowej – zachowany budynek dawnej stacji Wilanów – obecnie poczta przy ul. Stanisława Kostki Potockiego 31;
Wille prywatne na Saskiej Kępie, w Otwocku i Konstancinie;
Gmachy szkolne wybudowane w tzw. stylu magistrackim przy ul. Otwockiej i Syreny (szkoła prowadzona przez siostry Felicjanki) oraz Szkoły Powszechnej im. Biskupa Stanisława Galla na Kamionku prowadzonej przez siostry Szarytki przy ul. Grochowskiej 365;
Konkatedrę Matki Bożej Zwycięskiej w Warszawie;
Kościół pod wezwaniem św. Teresy od Dzieciątka Jezus przy ul. Tamka;
Kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Tarnowie;
Kościół św. Wawrzyńca Męczennika w Jazgarzewie;
Krypty książąt mazowieckich Stanisława i Janusza oraz Henryka Sienkiewicza w Katedrze Św. Jana w Warszawie;
Nagrobek siostry Kazimiery Gruszczyńskiej, założycielki Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących na cmentarzu Powązkowskim
Nagrobek Władysława Reymonta na cmentarzu Powązkowskim;
dworce w Turowie, Juliance, i Koniecpolu^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Barbara Kocówna. Listy Władysława Stanisława Reymonta do brata. „Pamiętnik Literacki”. 2, 1969. [dostęp 2016-01-26].
↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 575.
↑ Cmentarz Stare Powązki: WACIO WYWIJANEK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-09-24] .
↑ Cmentarz Stare Powązki: ANTONINA REJMENT, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-09] .
↑ M.P. z 1924 r. nr 299, poz. 979 „w uznaniu zasług, położonych na polu rozwoju architektury polskiej”.
↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ Jerzy S. Majewski. Panny w gorsecie konwenansu. „Gazeta Wyborcza – Gazeta Stołeczna”, s. 11, 2012-06-01. Warszawa.
↑ MałgorzataM. Omilanowska MałgorzataM., Stefan Szyller architekt 1857–1933, 2008 .
↑ Przeczytaj o tych, co budowali kolej. Nasi też tam są. [dostęp 2012-09-09].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 281. [dostęp 2021-01-03].
Monika Kochańska. Konstanty Sylwin Jakimowicz – życie i twórczość (1879–1960). „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”. XXXV (3–4), s. 229–234, 1990.

[1] Barbara Kocówna. Listy Władysława Stanisława Reymonta do brata. „Pamiętnik Literacki”. 2, 1969. [dostęp 2016-01-26].

[2] Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 575.

[3] Cmentarz Stare Powązki: WACIO WYWIJANEK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-09-24] .

[4] Cmentarz Stare Powązki: ANTONINA REJMENT, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-09] .

[5] M.P. z 1924 r. nr 299, poz. 979 „w uznaniu zasług, położonych na polu rozwoju architektury polskiej”.

[6] M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[7] Jerzy S. Majewski. Panny w gorsecie konwenansu. „Gazeta Wyborcza – Gazeta Stołeczna”, s. 11, 2012-06-01. Warszawa.

[8] MałgorzataM. Omilanowska MałgorzataM., Stefan Szyller architekt 1857–1933, 2008 .

[9] Przeczytaj o tych, co budowali kolej. Nasi też tam są. [dostęp 2012-09-09].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]