Kontynent

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Podział świata na 6 kontynentów:

     Afryka

     Ameryka Południowa

     Ameryka Północna

     Antarktyda

     Australia

     Eurazja

Podział świata na 7 kontynentów:

     Afryka

     Ameryka Południowa

     Ameryka Północna

     Antarktyda

     Australia

     Azja

     Europa

Kontynent (łac. continens – łączny[1]) – w geografii fizycznej: olbrzymi pod względem powierzchni (rzędu kilku mln km²) obszar lądu, otoczony (oblany) ze wszystkich stron morzami i oceanami, a z innymi kontynentami połączony co najwyżej wąskimi przesmykami (Ameryka Północna i Ameryka Południowa, Eurazja i Afryka)[1][2][3]. W geotektonice i geomorfologii, kontynent określa się jako lądową część cokołu (bloku) kontynentalnego (do którego należy szelf kontynentalny z morzami szelfowymi)[4][2][3], kontynent obejmuje więc także przybrzeżne wyspy, znajdujące się na tym samym cokole kontynentalnym[5].

Liczba kontynentów budzi kontrowersje[6]. Na gruncie geografii fizycznej, geologii i geotektoniki wyróżnia się[1][2][3] 6 kontynentów[7]:

Jednak w innym podziale Europa i Azja traktowane są jako osobne kontynenty, co oznacza istnienie 7 kontynentów[9][10].

Kolejnym kontynentem mogłaby być Zelandia, która oderwała się od Australii około 70 mln lat temu. Aż 94% tego postulowanego kontynentu znajduje się pod powierzchnią wody, a pozostałe 6% to Nowa Zelandia i okoliczne wyspy[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Australia i Oceania są jedną częścią świata, lecz kontynentem jest tylko Australia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Słownik pojęć geograficznych, 1973, s. 209.
  2. a b c Wielka Encyklopedia PWN t. 14, 2003, s. 321.
  3. a b c Geografia świata – encyklopedia PWN t. 1 – środowisko przyrodnicze, 2008, s. 486.
  4. Mieczysław Klimaszewski, Geomorfologia, 1981, s. 84.
  5. Jan Flis; Szkolny Słownik Geograficzny; Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne; wydanie trzecie; Warszawa; 1985; s. 113.
  6. Martin W. Lewis, Kären Wigen, The Myth of Continents. A Critique of Metageography, University of California Press, 1997, ISBN 978-0-520-20743-1 [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  7. kontynent, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-09].
  8. Continent Map | Map of Continents | Continent Size, Populations, Number of Countries, Worldatlas.com, 2016 [zarchiwizowane 2016-03-04].
  9. continent, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  10. Continent, National Geographic. Education [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  11. Nick Mortimer i inni, Zealandia: Earth’s Hidden Continent, „GSA Today”, 27 (3), Towarzystwo Geologiczne Ameryki, marzec 2017, ISSN 1052-5173 [dostęp 2017-02-15] (ang.).