Kopalnia Jacob
| Państwo | |
|---|---|
| Data założenia |
17 lutego 1840 |
| Data likwidacji |
1901 |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°12′56,7″N 19°03′29,6″E/50,215750 19,058222
| |
Kopalnia Jacob – zlikwidowana kopalnia węgla kamiennego, która znajdowała się na terenie dzisiejszych Katowic, na obszarze jednostki pomocniczej Giszowiec, przy obecnej ulicy Pszczyńskiej[1].
Kopalnia Jacob została nadana 17 lutego 1840 roku. Pierwszy szyb kopalni, będący szybem sztolniowym, wybudowano w miejscu obecnej dzwonnicy kościoła św. Stanisława Kostki. Wydobycie węgla kamiennego rozpoczęto w niej w 1851 roku. Kopalnia należała wówczas w połowie do Marii Winckler[2], wdowie po zmarłym w tym samym 1851 roku Franzu Wincklerze, a w drugiej połowie do Daniela Henryka Dalibora z Wełnowca i Wojciecha Dudzika[3].
W 1859 r., w miejscu przyszłej willi dyrektora kopalni Giesche, wybudowano szyb Maszynowy, przy którym mieściła się maszyna parowa. W późniejszym czasie prowadzono w kopalni roboty górnicze, mające doprowadzić do udostępnienia nowych pokładów. Przed 1883 rokiem, w miejscu obecnej stacji kontroli pojazdów przy ulicy Pszczyńskiej, powstał szyb Grundmann[3].
Pokład węgla Jacob miał miąższość 1,4 m. W 1858 roku wydobycie w zakładzie, zatrudniającym wówczas 97 górników, wyniosło 29,1 tys. ton węgla kamiennego. W 1873 roku wydobyto z niego 27,9 tys. ton węgla, zaś w 1894, najlepszym w całej historii kopalni - 78,1 tys. ton[2].
12 grudnia 1896 roku wszystkie kuksy posiadali już Wincklerowie, wykupując je od Dalibora i Duzika. W 1899 roku kopalnię "Jacob" wraz z polem górniczym Reserve sprzedano spółce Georg von Giesches Erben, a rok później całość połączono z kopalnią Giesche (obecnie Wieczorek). Wydobycie w kopalni Jacob prowadzono do 1901 roku[3]. Obecnie na terenie dawnej kopalni Jacob (szyb Grundmann) znajduje się stacja kontroli pojazdów, położona przy ulicy Pszczyńskiej, przy jezdni w kierunku południowo-zachodnim. Pozostałością po kopalni jest Hałda Jakuba, przy której w okresie I wojny światowej, powstań i w późniejszych okresach prowadzono plany konspiracyjne, w tym rozbrojenia oddziału Grenzschutzu w czasie powstań lub przed wybuchami strajków w latach międzywojennych[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Paweł Grzywocz: Plany i mapy Giszowca. www.giszowiec.info. [dostęp 2020-11-11]. (pol.).
- ↑ a b Jerzy Jaros: Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich, wyd. II poprawione i zaktualizowane, Śląski Instytut Naukowy, Katowice 1984, ISBN 83-00-00648-6, s.55
- ↑ a b c Adam Frużyński, Grzegorz Grzegorek, Piotr Rygus, Kopalnie i huty Katowic, Katowice: Wydawnictwo „Prasa i Książka” Grzegorz Grzegorek, 2017, s. 135, ISBN 978-83-63780-23-4 (pol.).
- ↑ Paweł Grzywocz: Dawne kopalnie. www.giszowiec.info. [dostęp 2020-11-14]. (pol.).
| Działające kopalnie węgla kamiennego w Polsce | |
|---|---|
| Kopalnie w likwidacji, pod zarządem Spółki Restrukturyzacji Kopalń | |
| Kopalnie węgla kamiennego zamknięte lub zlikwidowane w Polsce po 1945 |
|
| Historyczne kopalnie węgla kamiennego w Polsce | |
| Kopalnie doświadczalne |
