Kopalnia Węgla Kamiennego „Staszic”
|
||
 Kopalnia w 2008 roku |
||
| Państwo |  Polska |
|
| Województwo |  śląskie |
|
| Data założenia | 1964 | |
| Produkty | węgiel kamienny | |
|
Położenie na mapie Katowic
 KWK Staszic
|
||
|
Położenie na mapie województwa śląskiego
KWK Staszic
|
||
|
Położenie na mapie Polski
KWK Staszic
|
||
 50°13′34,3″N 19°02′42,5″E/50,226194 19,045139 |
||
Staszic – kopalnia węgla kamiennego, znajdująca się w Katowicach, w dzielnicy Giszowiec. Aktualnie kopalnia należy do Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. i położona jest w samym centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. 1 stycznia 2010 kopalnia „Staszic” została połączona z KWK „Murcki” i otrzymała nazwę KWK „Murcki-Staszic”[1].
Przed połączeniem oddziały wydobywcze kopalni Staszic zatrudniały 3142, a powierzchniowe 842 pracowników[2]. W granicach kopalni pozostawał obszar górniczy o powierzchni 16,61 km[2]. Operatywne zasoby węgla szacowano na ok. 217,578 mln. ton, a przewidywana żywotność kopalni wynosiła ponad 60 lat[2]. W celu obniżenia kosztów administracji w 2010 r. została połączona z kopalnią „Murcki”[3].
Obszar górniczy kopalni „Staszic” graniczy z innymi obszarami, tak więc:
|
|
Historia[edytuj | edytuj kod]
W roku 1955 nastąpiło zwiększenie zapotrzebowania na węgiel, co spowodowało, że wzięto pod uwagę nieeksploatowane jeszcze zapasy w polu „Reserve”, położone na południe od Janowa. W pierwszej chwili rozważano ewentualność wykorzystania zasobów tego pola przez szyby kopalni „Wieczorek”, jednak w roku 1956 postanowiono wybudować odrębną kopalnię, której projekt został zatwierdzony przez Główną Komisję Oceny Projektów Inwestycyjnych Ministerstwa dopiero 5 lutego 1958 roku.
Ministerstwo Górnictwa i Energetyki w polu „Reserve” 2 października 1958 utworzyło dla kopalni „Staszic” teren górniczy Giszowiec, a w terminie 1 stycznia 1959 roku zostało założone przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Kopalnia Węgla Kamiennego „Staszic” w budowie.
Następnie skonstruowano szyby:
- I – (skip) wydobywczy o głębokości 795 m, służący do pozyskiwania urobku.
- II – zjazdowo-materiałowy o głębokości 751 m, utworzony obok szybu I.
- III – o głębokości 500 m, wydechowy, mieszczący się w południowo-wschodniej części obszaru górniczego. Obecnie zlikwidowany.
- IV – o głębokości 655 m, usytuowany na Północnym Wschodzie, obszarze górniczym kopalni Wieczorek.
- V – o głębokości 571 m, ulokowany na północ od szybów głównych.
- VII – szyb wentylacyjny (wdechowy) do poziomu 900.
20 lipca 1964 roku nastąpiło uroczyste przekazanie kopalni „Staszic” do eksploatacji i rozpoczęcie wydobycia węgla kamiennego.
Pierwszym dyrektorem placówki został mgr inż. Tadeusz Lis (górnik z wieloletnią praktyką), który zmarł 13 maja 1959 roku, jeszcze przed oddaniem kopalni do użytku. Jego następcą został mgr inż. Bogusław Roskosz (absolwent Wydziału Elektro-Mechanicznego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie).
Kopalni ze względów symbolicznych nadano imię Stanisława Staszica, człowieka kojarzonego z postępową myślą techniczną i uważanego za prekursora nowoczesnego górnictwa. Nowa kopalnia była podówczas jedną z najbardziej innowacyjnych w polskim przemyśle węglowym i taką pozostała do dziś. Zastosowano w niej najnowsze osiągnięcia techniki i progresywne metody pracy.
Na kopalni do pracy pod ziemią uruchomiono eksperymentalnie zdalnie sterowaną automatyczną ścianę wydobywczą. W miejscach szczególnie narażonych na tąpnięcia i wysoką temperaturę zastępuje ona pracę od 20 do 30 górników, a za pulpitem sterującym zasiada tylko od 2 do 3 pracowników[4][5].
27 stycznia 2007 Janusz Styrylski, kierownik ruchu Zakładu Górniczego, dyrektor Kopalni „Staszic” odebrał Złoty Laur Umiejętności i Kompetencji w kategorii „polskie przedsiębiorstwo”. Kopalnia otrzymała Złoty Laur za: działanie na rzecz ochrony środowiska, bardzo dobre wyniki finansowe, ciągłą modernizację, wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań technicznych dla zwiększenia bezpieczeństwa pracy oraz zwiększenia wydobycia węgla kamiennego[6].
Najważniejsze wydarzenia[edytuj | edytuj kod]
- 1971 – zostaje założona pierwsza orkiestra dęta KWK „Staszic”.
- 5 lipca 1978 – doszło do najtragiczniejszej katastrofy w dziejach kopalni. Zwarcie instalacji elektrycznej spowodowało zapalenie metanu, a następnie jego wybuch. Zginęło 4 górników, a 13 zostało rannych.
- 1978 – tytuł honorowego górnika kopalni „Staszic” otrzymał pisarz, Jarosław Iwaszkiewicz.
- 15 grudnia 1981 – została przeprowadzona pacyfikacja górników strajkujących przeciw wprowadzeniu stanu wojennego.
- 1984–1986 – kopalnia wybudowała pierwszy w Polsce Dzienny Dom Opieki dla Dzieci Specjalnej Troski. Obecnie placówka ta nosi nazwę: Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy im. dr Marii Trzcińskiej-Fajfrowskiej.
- 24 listopada 1994 – w swoim gabinecie został zastrzelony przez byłego dzierżawcę Karczmy Śląskiej dyrektor kopalni „Staszic” – Mirosław Major.
- 23 kwietnia 2007 – w wyniku podziemnego zawału zginęło 2 górników, a 3 zostało rannych.
- 1 stycznia 2010 – przeprowadzono połączenie z KWK „Murcki”
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jerzy Dudała: Katowicki Holding Węglowy połączy kopalnie Murcki i Staszic. 27.05.2009. [dostęp 2009-10-24].
- ↑ a b c www.khw.pl: KWK Staszic (pol.). [dostęp 21 maja 2009].
- ↑ Jerzy Chromik: Łączenie „Staszica” z „Murckami” przyspieszone o rok (pol.). Trybuna Górnicza. [dostęp 28 października 2009].
- ↑ Tomasz Głogowski: W kopalni Staszic będzie fedrował robot (pol.). [dostęp 21 maja 2009].
- ↑ Dziennik Zachodni: E-kopalnie: Zamienią kilof na joystick (pol.). [dostęp 21 maja 2009].
- ↑ Laurowa gala 2006 (pol.). [dostęp 21 maja 2009].pdf.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Jaros, Henryk Sekuła, Kopalnia „Staszic” 1964-1984, „Śląski Instytut Naukowy” 1984, ISBN 83-7008-056-1.
- Leszek Jabłoński: Na trasie Balkan Ekspresu – Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic. Katowice: CRUX, 2003, s. 24. ISBN 83-918152-3-4.
- Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta. Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 1978, s. 16.
