Przejdź do zawartości

Kormoran koroniasty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kormoran koroniasty
Afrocarbo coronatus
(Wahlberg, 1855)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

głuptakowe

Rodzina

kormorany

Rodzaj

Afrocarbo

Gatunek

kormoran koroniasty

Synonimy
  • Graculus coronatus Wahlberg, 1855[1]
  • Microcarbo coronatus (Wahlberg, 1855)[2]
  • Phalacrocorax coronatus (Wahlberg, 1855)[3]
  • Phalacrocorax africanus coronatus (Wahlberg, 1855)[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Kormoran koroniasty[6] (Afrocarbo coronatus) – gatunek ptaka z rodziny kormoranów (Phalacrocoracidae), zamieszkujący wybrzeża Afryki Południowej. Nie jest zagrożony.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten jako pierwszy opisał Johan August Wahlberg w 1855 roku pod nazwą Graculus coronatus. Jako miejsce typowe wskazał Possession Island (u wybrzeży Namibii)[4][7]. Część ujęć systematycznych umieszcza ten gatunek w rodzaju Microcarbo[1][8], jednak w 2023 roku został przeniesiony na podstawie analizy filogenetycznej do nowo utworzonego rodzaju Afrocarbo[9]. Dawniej kormoran koroniasty bywał często uznawany za podgatunek kormorana etiopskiego (M. africanus)[1]. Nie wyróżnia się podgatunków[1][8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała około 54 cm; masa ciała samców 710–880 g, samic 670–780 g[1]. Niemal całe upierzenie lśniąco czarne, na czole długi, stroszony czub[1]; w okresie tokowania dziób przybiera barwę czerwoną.

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Kormoran koroniasty zamieszkuje wybrzeża południowo-zachodniej Afryki od centralnej Namibii do południowo-zachodniej Południowej Afryki (Przylądek Igielny)[1].

Ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Ptak ten występuje na skalistych wybrzeżach i przybrzeżnych wyspach. Nie był odnotowywany na wodach oddalonych o ponad 10 km od brzegu i dalej niż 100 m w głąb lądu. Jest w dużej mierze gatunkiem osiadłym[5][10].

Kormoran koroniasty gniazduje zwykle w mieszanych, niezbyt dużych koloniach ptaków morskich. Składanie jaj ma miejsce przez cały rok, ale szczyt lęgów przypada na późną wiosnę i lato – pomiędzy listopadem i styczniem. Stanowiska lęgowe znajdują się na osłoniętych miejscach na skałach i klifach, na krzewach, niewielkich drzewach, skupiskach wyrzuconych na brzeg wodorostów, a także konstrukcjach stworzonych przez człowieka, takich jak pomosty, stare budynki, wraki statków czy platformy budowane w celu pozyskiwania guana. Gniazdo zbudowane jest głównie z wodorostów i patyków, wyścielone drobniejszym materiałem; często używane jest przez kilka lat z rzędu. W zniesieniu zwykle 2–3 jaja (czasami do pięciu), zazwyczaj przeżywają dwa pisklęta. Po opuszczeniu gniazda młode przebywają w „żłobkach” w pobliżu kolonii[5][10].

W skład pożywienia wchodzą w ogromnej większości ryby, zwłaszcza z rodzin klinkowatych (Clinidae), igliczniowatych (Syngnathidae) i babkowatych (Gobiidae). Skład diety uzupełniają krewetki i równonogi[5][10].

Status

[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody kormoran koroniasty od 2021 roku zaliczany jest do kategorii LC (najmniejszej troski); wcześniej klasyfikowany był jako gatunek bliski zagrożenia (NT). W 2021 roku liczebność populacji w oparciu o liczenia w terenie szacowano na 4324 dorosłe osobniki. Wiadomo, że liczebność populacji fluktuuje, ale jej długoterminowy trend uznawany jest za stabilny[5][10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g J. Orta, F. Jutglar, E.F.J. Garcia, G.M. Kirwan & P. Boesman: Crowned Cormorant (Microcarbo coronatus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2020. [dostęp 2020-05-11]. (ang.).
  2. Microcarbo coronatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-10-11] (ang.).
  3. Phalacrocorax coronatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-10-11] (ang.).
  4. a b D. Lepage: Crowned Cormorant Microcarbo coronatus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-01-11]. (ang.).
  5. a b c d e Afrocarbo coronatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  6. P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Phalacrocoracidae Reichenbach, 1849-50 - kormorany - Cormorants (Wersja: 2023-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-11].
  7. J.A. Wahlberg. Nya fogelarter från Damara-landet i södra Afrika. „Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-akademiens forhandlingar”. 12, s. 214, 1855. (łac.). 
  8. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2023-10-11]. (ang.).
  9. M. Kennedy, A.T. Salis, S.S. Seneviratne, D. Rathnayake, L.J. Nupen, P.G. Ryan, S. Volponi, P. Lubbe, N.J. Rawlence & H.G. Spencer. Phylogeny of the microcormorants, with the description of a new genus. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 199 (1), s. 316, 2023. DOI: 10.1093/zoolinnean/zlad041. (ang.). 
  10. a b c d Species factsheet: Microcarbo coronatus. BirdLife International, 2022. [dostęp 2022-01-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]