Posłusznyj (1898)
 S3 (ex-„Posłusznyj”) w służbie fińskiej po 1918 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
1898 |
| Wodowanie |
maj 1898 |
 MW Imperium Rosyjskiego
| |
| Nazwa |
„Korszun” (1898) |
| Wejście do służby |
lipiec 1900 |
 Flota Czerwona
| |
| Nazwa |
„Posłusznyj” |
| Wejście do służby |
1917 |
| Wycofanie ze służby |
kwiecień 1918 |
 Merivoimat
| |
| Nazwa |
S3 |
| Wejście do służby |
1918 |
| Wycofanie ze służby |
1922 |
| Los okrętu |
zwrócony Rosji Radzieckiej, złomowany |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 220 ton |
| Długość |
57,91 metra |
| Szerokość |
5,64 m |
| Zanurzenie |
2,29 m |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania 4 kotły Yarrow, moc 3800 KM, 2 śruby | |
| Prędkość |
26,5-27,5 węzła |
| Zasięg |
450-660 Mm przy prędkości 13 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo 75 mm 3 działa 47 mm (3 x I) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
2 × 381 mm (2 x I) |
| Załoga |
52-61 |
Korszun (Коршун), następnie Posłusznyj i S3 – rosyjski niszczyciel z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej, jedna z 27 jednostek typu Sokoł. Okręt został zwodowany w maju 1898 roku w stoczni Crichton w Turku, a do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego wszedł w lipcu 1900 roku, z przydziałem do Floty Bałtyckiej. W 1902 roku nazwę jednostki zmieniono na „Posłusznyj”. Podczas I wojny światowej jednostkę przebudowano na trałowiec. Opanowany przez bolszewików okręt został w kwietniu 1918 roku pozostawiony w Helsinkach, po czym wcielony do Fińskiej Marynarki Wojennej, w której służył pod oznaczeniem S3. W 1922 roku zwrócono go Rosji Radzieckiej, gdzie został złomowany.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
„Korszun” był jednym z pierwszych niszczycieli typu Sokoł, który został wykonany przez rodzimy przemysł okrętowy na wzór zbudowanego w Wielkiej Brytanii prototypu – „Sokoła”[1]. Na skutek szybkiego rozwoju tej klasy okrętów na świecie i opóźnień rosyjskich stoczni, w chwili wejścia do służby, okręty te z racji niewielkiej wyporności i uzbrojenia bardziej odpowiadały już klasie torpedowców[2]. Początkowo okręty klasyfikowane były jako torpedowce i dopiero w 1907 roku zaliczono je do nowo wyodrębnionej w Rosji klasy niszczycieli (dosłownie: torpedowców eskadrowych, ros. eskadriennyj minonosiec)[3].
Okręt zbudowany został w stoczni Crichton w Turku[1][4]. Stępkę niszczyciela położono w 1898 roku, został zwodowany w maju tego roku, a do służby w Marynarce Wojennej Rosji przyjęto go w lipcu 1900 roku[1][a].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręt był niewielkim, czterokominowym niszczycielem z taranowym dziobem[5]. Długość całkowita wykonanego ze stali niklowej kadłuba wynosiła 57,91 metra, szerokość 5,64 metra i zanurzenie 2,29 metra[6][7][b]. Wyporność normalna wynosiła 220 ton, zaś pełna 240 ton[4][8][c]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o mocy 3800 KM, do których parę dostarczało osiem kotłów Yarrow[1][4]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 26,5-27,5 węzła[1][4]. Okręt mógł zabrać zapas węgla o masie 58-80 ton, co zapewniało zasięg wynoszący od 450 do 660 Mm przy prędkości 13 węzłów[1][d].
Okręt wyposażony był w dwie pojedyncze obrotowe wyrzutnie torped kalibru 381 mm, umieszczone w osi podłużnej na pokładzie na rufie, z zapasem sześciu torped[9]. Główne uzbrojenie artyleryjskie stanowiło pojedyncze działo kal. 75 mm Canet o długości 50 kalibrów (L/50), umieszczone na platformie nad pomostem bojowym, strzelające pociskami o masie 4,9 kg, z zapasem 160 pocisków przeciwpancernych[10]. Uzbrojenie uzupełniały trzy pojedyncze działa kal. 47 mm Hotchkiss M1885 L/40 (dwa umieszczone na burtach za pomostem bojowym i jedno na samej rufie)[10]. Strzelały pociskami o masie 1,5 kg, a zapas amunicji wynosił 800 sztuk[10].
Załoga okrętu liczyła początkowo 52 osoby, w tym czterech oficerów[11]. Do początku I wojny światowej załoga wzrosła do 61 osób, w tym czterech oficerów[12]
Służba[edytuj | edytuj kod]
Niszczyciel wszedł w skład Floty Bałtyckiej[8][13]. W marcu 1902 roku nazwę okrętu zmieniono na „Posłusznyj” („Послушный”)[1][4]. W 1911 roku dokonano modernizacji uzbrojenia jednostki: zdemontowano obie wyrzutnie torped kal. 381 mm i wszystkie działka kal. 47 mm, instalując w zamian dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm[e] oraz drugą armatę kal. 75 mm (usytuowaną w pobliżu rufy) i dwa pojedyncze karabiny maszynowe kal. 7,62 mm[1]. Prócz tego okręt przystosowano do przenoszenia 10 min[1][4]. W momencie wybuchu I wojny światowej niszczyciel znajdował się w składzie 6. Dywizjonu II Dywizji Torpedowej[14]. W styczniu 1916 roku „Posłusznyj” został pozbawiony uzbrojenia torpedowego i po zamontowaniu trałów został przystosowany do pełnienia roli trałowca[1][4]. Jednostka została przydzielona do 2. Dywizjonu I Oddziału Trałowców[15].
W wyniku rewolucji październikowej okręt został przejęty przez bolszewików, po czym, porzucony w Helsinkach, został 13 kwietnia 1918 roku zdobyty przez Finów[1][16]. Jednostka pełniła służbę w Marynarce Wojennej Finlandii pod nazwą S3 do 1922 roku, kiedy to zwrócono ją Rosji Radzieckiej, gdzie okręt złomowano[17][f].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 stępkę okrętu położono w 1896 roku, a wodowanie i wejście do służby odbyło się w 1898 roku[4].
- ↑ Według Navypedii długość okrętu wynosiła 60,7 metra[1].
- ↑ Według Navypedii wyporność normalna wynosiła 250 ton, zaś pełna 305 ton[1].
- ↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 zapas węgla wynosił 60 ton[4].
- ↑ Według Afonin 2009 ↓, s. 79, kaliber wyrzutni torpedowych pozostał ten sam (381 mm)
- ↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 okręt złomowano w 1921 roku[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 32.
- ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e f g h i j Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 206.
- ↑ Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205.
- ↑ Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205–206.
- ↑ Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: 2012, s. 247.
- ↑ a b The Naval Annual, 1905. T.A. Brassey (red.). Portsmouth: 1905, s. 330.
- ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 11-12.
- ↑ a b c Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 11.
- ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 12.
- ↑ Afonin 2009 ↓, s. 82.
- ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 573.
- ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 490.
- ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 512.
- ↑ Edmund Kosiarz: Pierwsza wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: 1979, s. 376.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nikołaj Afonin, Siergiej Bałakin. Minonoscy tipa «Sokoł». „Morskaja Kollekcyja”. Nr 2(59)/2004, 2004. (ros.).
- Nikołaj Afonin: Minonosiec «Sokoł» i «sokoły». Sankt Petersburg: Gangut, 2009, seria: Midel-Szpangout. nr 18. ISBN 978-5-904180-07-2. (ros.).
- The Naval Annual, 1905. T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1905. (ang.).
- Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904). Navypedia. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
- Ivan Gogin: S1 destroyers (1900-1902/1918). Navypedia. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- Edmund Kosiarz: Pierwsza wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1979. ISBN 83-215-3234-9.
- Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-56-6.