Kosz plażowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Niemiecki kosz plażowy

Kosz plażowymebel plażowy w postaci zadaszonego siedziska. Kosz plażowy zapewnia wygodne miejsce do siedzenia podczas plażowania oraz chroni przed wiatrem, deszczem i słońcem.

Standardowy kosz plażowy ma dwa miejsca siedzące, około 160 cm wysokości, 120 cm szerokości i waży 70-80 kg. Początkowo był wyplatany, współcześnie większość wykonywana jest z tworzyw sztucznych. Wyposażony jest w podłokietniki, wysuwane podnóżki, składaną markizę i małe stoliki na napoje oraz uchwyty do przenoszenia[1][2].

Popularny jest głównie nad Morzem Bałtyckim i Północnym, zwłaszcza na niemieckich plażach, gdzie jest uważany za jeden z symboli kultury plażowej[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Plaża w Norderney pełna koszy w roku 1900

Wyplatane siedziska były używane na plażach co najmniej od XVI wieku, czego dowodem są dokumenty cechowe z Hamburga, Lubeki, Bremy i Kolonii[1]. Jednak za twórcę pierwszego kosza plażowego uważa się niemieckiego koszykarza-plecionkarza Wilhelma Bartelmanna z Rostocku, który w 1882 roku został poproszony przez arystokratkę Elfriede von Maltzahn o stworzenie wygodnego siedziska do plażowania, którego potrzebowała ze względu na swój reumatyzm. Bartelmann zaprojektował dla niej fotel pleciony z wikliny i trzciny z podpórką na nogi, obity od środka tkaniną, który początkowo nazwał Strandstuhl (krzesło plażowe). Rok później stworzył on projekt z siedzeniami dla dwóch osób i nazwał go Strandkorb (kosz plażowy)[4][5].

Na pomysł wypożyczania koszy na plażach wpadła żona wynalazcy, Elisabeth Bartelmann. Pierwszą wypożyczalnię otworzyła w roku 1883 w Warnemünde, a wkrótce z pomocą dzieci uruchomiła filie w kolejnych kurortach. Wilhelm, który uważał się przede wszystkim za rzemieślnika nie opatentował swojego pomysłu, przez co inni twórcy szybko zaczęli wykorzystywać podobne kosze w różnych miejscowościach nad Morzem Bałtyckim i Północnym, wkrótce także poza Niemcami[4][5].

W Polsce[edytuj | edytuj kod]

Kosze plażowe w Kołobrzegu w 2015 roku

Przed II wojną światową wśród plażowiczów w Polsce kosze plażowe były bardzo popularne i na polskim wybrzeżu znajdowało się ich w sumie około 15 tysięcy[4]. Po wojnie ich popularność spadła, jednak wróciły do łask – dużym powodzeniem cieszyły się w latach 60. i 70. XX wieku[6][7]. W późniejszych latach zostały częściowo wyparte przez parawany plażowe, jednak współcześnie wciąż można je spotkać w niektórych polskich miejscowościach nadmorskich, szczególnie tych położonych w zachodniej części kraju[8][7].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Moritz Holfelder: Das Buch vom Strandkorb. Husum, 1996.
  2. Strandkorb Basis. Strandkorb Fachhandel. [dostęp 2020-04-15]. (niem.).
  3. Inga Griese: Der Strandkorb, der urdeutsche Küstenbewohner. Welt, 13 stycznia 2010. (niem.).
  4. a b c Joanna Banaś: Meble plażowe. Historia przedmiotu. Gazeta Wyborcza, 18 lipca 2016.
  5. a b Historie & Geschichte vom Strandkorb anno 1882. Bartelmann.com. [dostęp 2020-04-15]. (niem.).
  6. Zawrotna kariera kosza plażowego. scie24.pl, 4 lipca 2015.
  7. a b 135. urodziny kosza plażowego. Wygodny, elegancki i praktyczny - przegrał z parawanem. Polsat, 15 czerwca 2017.
  8. Arnold Szymczewski: Kosze plażowe: nad Bałtykiem są, z Trójmiasta zniknęły. Trójmiasto.pl, 11 czerwca 2017.