Kozłowa Góra (Piekary Śląskie)
| ||||
| ||||
![]() Winna Góra, pod nią Kozłowa Góra w 2018 roku | ||||
| ||||
Państwo | ![]() | |||
Województwo | ![]() | |||
Miasto | Piekary Śląskie | |||
Data założenia | XV wiek | |||
W granicach Piekar Śląskich | 1973 | |||
Powierzchnia | 4,73 km² | |||
Populacja (2007) • liczba ludności |
3008 | |||
• gęstość | 636 os./km² | |||
Położenie na mapie Piekar Śląskich![]() | ||||
Portal ![]() |
Kozłowa Góra (niem. Ziegenberg) – dzielnica Piekar Śląskich, najbardziej na północ położona część tego miasta.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa pochodzi od polskiej nazwy zwierzęcia domowego - kozła. Do grupy śląskich miejscowości, których nazwy wywodziły się od tego zwierzęcia - "von koza = Ziege und koziel = Ziegenbock" zaliczał ją niemiecki geograf oraz językoznawca Heinrich Adamy[1]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę w polskiej formie "Koźlowa góra" podając jej znaczenie "Ziegenberg" - "Góra kozła"[1] co uwidocznione zostało w herbie miejscowości. Niemcy początkowo zgermanizowali nazwę miejscowości na Koslowagura[1], a później Koslowagora w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Koslowagura, która wówczas była w tej samej formie używana w języku niemieckim[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W drugiej połowie XV wieku była wsią czynszową. Wzmiankowana jako wieś w roku 1532. W latach 1825-1830 była tu czynna kopalnia węgla kamiennego "Carlsgück" należąca do rodu Donnersmarcków. Na terenie Kozłowej Góry, w lesie Dioblina, hrabiowska rodzina organizowała dla miejscowej ludności festyny. W roku 1911 zostało założone we wsi Towarzystwo Śpiewacze "Halka". W latach trzydziestych XX wieku powstała we wsi cegielnia, a w latach 1935-39 na Brynicy utworzono Zbiornik Kozłowa Góra do celów strategicznych. Na terenie miejscowości w czasie II wojny światowej działała Polska Organizacja Obywatelska, której członkowie po aresztowaniach w sierpniu 1942 roku zginęli. Po reformie administracyjnej z 1954 r. Kozłowa Góra została gromadą. W obrębie Piekar Śląskich od 1973 roku.
Interesujące obiekty[edytuj | edytuj kod]
W Kozłowej Górze znajduje się kościół rzymskokatolicki, liczący 70 lat, pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy oraz kaplica (niegdyś kościół) pod tym samym wezwaniem ukończona w 1907 roku; jest jedynym zabytkiem nieruchomym Kozłowej Góry wpisanym do rejestru[3]. Po dawnym zespole pałacowym von Donnersmarcków, spalonym w styczniu 1945 r. podczas ofensywy Armii Czerwonej, pozostały jedynie resztki zabudowań gospodarczych i park pałacowy ze starymi drzewami.
Na terenie Kozłowej Góry leży najwyższe naturalne wzniesienie Piekar Śląskich: Winna Góra.
Sport[edytuj | edytuj kod]
Działa klub piłki nożnej DKS Czarni Kozłowa Góra założony w 1952 roku. Na początku klub nazywał się Ludowy Klub Sportowy Czarni Kozłowa Góra, a od 2001 Dzielnicowy Klub Sportowy Czarni Kozłowa Góra, który gra do dziś i w sezonie 2019/2020 występuje w lidze okręgowej.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dariusz Gacek , Dariusz Pietrucha , Piekary Śląskie i okolice. Przewodnik historyczno-krajoznawczy, Piekary Śląskie: Wyd. Miejskie Centrum Informacji i Turystyki w Piekarach Śląskich, 2007, ISBN 978-83-926448-0-4, OCLC 831234172 .
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 58.
- ↑ Johann Knie 1830 ↓, s. 360.
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie. 2020-09-30. s. 90. [dostęp 2018-09-20].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Johann Knie: Alpabetisch, Statistisch, Topographische Uebersicht aller Dorfer, Flecken, Stadt und andern Orte der Konigl. Preus. Provinz Schlesien.... Breslau: Barth und Comp., 1830.
Zobacz też: Zbiornik Kozłowa Góra
|