Kościół św. Filipa i Jakuba w Gozdowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Filipa i Jakuba
w Gozdowie
343/Wlkp/A z dnia 12.06.2006[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gozdowo

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Filipa i Jakuba w Gozdowie

Wezwanie

św. Filipa
św. Jakuba

Wspomnienie liturgiczne

6 maja

Położenie na mapie gminy Września
Mapa konturowa gminy Września, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i Jakubaw Gozdowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i Jakubaw Gozdowie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i Jakubaw Gozdowie”
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego
Mapa konturowa powiatu wrzesińskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i Jakubaw Gozdowie”
Ziemia52°17′20″N 17°38′43″E/52,288889 17,645278

Kościół świętych Filipa i Jakuba w Gozdowierzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się we wsi Gozdowo, w województwie wielkopolskim. Należy do dekanatu wrzesińskiego II archidiecezji gnieźnieńskiej.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Kościół wzniesiono na fundamentach poprzedniego w 1882 roku. Konsekracja świątyni odbyła się w 1914 roku. Znajduje się na wzgórzu w miejscowości.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś Gozdowo bierze swoją nazwę od słowa: g o z d, co w dawnym języku oznaczało wzgórze leśne. Wieś składała się z dwóch części: osiedla chłopskiego, które powstało przy drodze wiodącej od kościoła w stroną Bieganowa oraz z majątku, którego zabudowania usytuowane były na południowej skarpie doliny rzecznej – Wrześnicy. W XII w. właścicielem majątku był arcybiskup gnieźnieński i dlatego w XIII w. Kapituła Gnieźnieńska powołała parafię i wybudowała kościół. Do parafii należały następujące wioski: Gozdowo, Gozdowo Młyn, Karczewo, Sołeczno, Nadarzyce i Węgierki. Neryngowo jako wieś folwarczna powstała dopiero pod koniec XVIII w. i nosiła nazwę: Neringswalde. Pod koniec XIX w. zniknęła wieś Karczewo, która położona była na polach obecnej posesji Koteckich. Kościół był zbudowany z drewna i nosił tytuł p.w. Świętych Apostołów Filipa i Jakuba. W 1882 roku wybudowano obecny kościół, a stary mały kościółek przeznaczono do rozbiórki. Proboszczem był wówczas ks. Juliusz Kulesza (1864-1887).

Z dawnego kościółka zachowały się cenne zabytki: figury Symeona i Anny z XVIII w. – obecnie ulokowane są w głównym ołtarzu. Z tego wieku zachowała się też rzeźba Jezusa Ukrzyżowanego i pacyfikał oraz monstrancja.

Do końca XVIII w. cmentarz parafialny był przy kościele. Pozostały po nim tylko dwa groby: ks. Adama Cichowskiego i ks. Aleksandra Raczkowskiego, który mając piękny charakter pisma bardzo ładnie prowadził biuro.

Salkę parafialną wybudował w 1905 r. ks. Wojciech Szydziński. On też ufundował dwa witraże w prezbiterium: św. Wojciecha i św. Stanisława. Jako pierwszy proboszcz polecił, by go nie chowano przy kościele, lecz na cmentarzu parafialnym.

Dnia 25.06.1959 r. odłączono od parafii wieś Węgierki, ustanawiając tam oddzielną parafię.

Na miejscu obecnego parkingu, między kościołem a plebanią, była stara plebania. Podstawowym budulcem tego obiektu była glina. Wybudowano ją w roku 1744.

W 1972 r. ks. Kazimierz Zachman zbudował podstawową część nowej plebanii, a budowę dokończył ks. Ryszard Woźniak.

Od strony południowej, między drogą a kościołem, były wielkie zabudowania gospodarcze, w stanie szpecącej rudery. Za radą ks. biskupa Michalskiego rozebrano je pod koniec lat osiemdziesiątych. Pod rozbiórkę przeznaczono także dawny dom czynszowy, który znajdował się za salką. Gruz z tego obiektu wywieziono na drogę w Neryngowie.

W stanie rozpadu był również grobowiec gen. Kazimierza Grudzielskiego. Obiekt rozebrano i postawiono nowy. Projektantem jest inż. mgr Czesław Piechnik. Poświęcenie obiektu odbyło się 9.01.1993 r.

W 1992 r. odmalowano kościół i przy okazji z dwóch bocznych ołtarzy (wycofanych już z użytku) zrobiono jeden, a ambonę przestawiono na miejsce brakującego ołtarza bocznego, przywracając w ten sposób dawną harmonię ściany prezbiterialnej.

W 2011 r. parafia przeżywała swój jubileusz 650-lecia powstania (data symboliczna, związana z ustanowieniem pierwszego znanego z dokumentów proboszcza Gozdowa). W roku jubileuszowym odbyło się wiele uroczystości, a kościół wzbogacił się o relikwie bł. Jana Pawła II, umieszczone w nowym, zrekonstruowanym, bocznym ołtarzu.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 256 [dostęp 2014-07-19].