Krążowniki ciężkie typu Ibuki
 „Ibuki” podczas złomowania w 1947 roku | |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Stocznia |
Stocznia Marynarki Wojennej w Kure |
| Planowane okręty |
2 |
| Zbudowane okręty |
1 nieukończony |
| Okręty w służbie |
0 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 12 200 ton |
| Długość |
200,6 m |
| Szerokość |
20,2 m |
| Zanurzenie |
6,043 m |
| Napęd |
4 turbiny parowe o mocy łącznej 152 000 KM, 8 kotłów |
| Prędkość |
35 węzłów |
| Zasięg |
6300 Mm przy prędkości 14 węzłów |
| Załoga |
874–876 |
| Uzbrojenie |
10 dział kal. 203 mm (5 x II) |
| Opancerzenie |
pas burtowy 30–140 mm, pokład 35–60 mm |
| Wyposażenie lotnicze |
dwa wodnosamoloty Yokosuka E14Y, jeden wodnosamolot Aichi E13A |
Krążowniki ciężkie typu Ibuki – niezbudowane ciężkie krążowniki Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej z okresu II wojny światowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zgodnie z postanowieniami Traktatu Londyńskiego z 1930 roku, japońska marynarka wojenna mogła posiadać na stanie maksymalnie 12 ciężkich krążowników o sumarycznej wyporności stanowiącej 60% limitu traktatowego przyznanego Stanom Zjednoczonym. Po odstąpieniu od ograniczeń zbrojeń morskich, wynikających z postanowień Traktatu Waszyngtońskiego oraz Traktatu Londyńskiego, poddano modernizacji cztery okręty typu Mogami oraz dwa typu Tone, wymieniając artylerię główną z dział kalibru 155 mm na działa kalibru 203 mm. Tym samym dokonano przeklasyfikowania tych okrętów z lekkich na ciężkie krążowniki, co pozwoliło na osiągnięcie stanu 18 okrętów tej klasy, dorównując tym samym liczbie posiadanej przez Stany Zjednoczone[1]. W planie rozbudowy marynarki wojennej z listopada 1941 roku uwzględniono budowę dwóch nowych krążowników ciężkich, celem uzupełnienia przewidywanych strat wojennych. W kolejnym roku parlament przyznał środki budżetowe na budowę obu okrętów, w wysokości 60 mln jenów na każdą jednostkę[1]. Zamówienie na pierwszy okręt przyznano stoczni Marynarki Wojennej w Kure, budowę drugiego podjęto w należących do Mitsubishi zakładach w Nagasaki[1]. Jednakże ze względu na zmianę sytuacji strategicznej po bitwie pod Midway, anulowano zamówienie na drugą jednostkę, której budowę ledwie rozpoczęto. Z kolei pierwszy z zamówionych okrętów, „Ibuki”, pierwotnie planowano ukończyć w roli zbiornikowca, ostatecznie jednak zapadła decyzja o przebudowie okrętu na lotniskowiec[2]. Ze względu na dalsze pogorszenie sytuacji wojennej Japonii, budowę okrętu wstrzymano na etapie 80% ukończenia i w tej postaci dotrwał on do zakończenia wojny[1].
Opis techniczny[edytuj | edytuj kod]
Celem przyspieszenia prac projektowych, nowy typ powstał w oparciu o ulepszony projekt krążowników typu Mogami[2]. Na konferencji z listopada 1941 roku zapadła decyzja o wprowadzeniu pewnych zmian w konstrukcji – dodane zostało stanowisko dowodzenia obrony przeciwlotniczej oraz przeniesiono rufowy maszt na pozycję tuż przed czwartą wieżą[2].
Schemat kadłuba powtarzał rozwiązania zastosowane na typie Mogami – jedyną istotniejszą zmianą było niewielkie zwiększenie zaoblenia górnego pokładu[3].
Główne uzbrojenie miało być powtórzeniem schematu zastosowanego na typie Mogami i składać się z dziesięciu armat kalibru 203 mm umieszczonych w pięciu dwudziałowych wieżach. Konstrukcja wież zapożyczona została z krążowników typu Tone, zmieniono jedynie kształt podstawy wieży ze ściętego stożka na cylindryczny[3]. W skład artylerii przeciwlotniczej wchodzić miały cztery zdwojone stanowiska armat kalibru 127 mm[3], cztery podwójne działka kalibru 25 mm oraz dwa podwójne wielkokalibrowe karabiny maszynowe kalibru 13,2 mm, analogicznie jak na krążownikach typu Mogami[4]. W przypadku dokończenia budowy okrętu jako ciężkiego krążownika, rozważane było rozbudowanie lekkiej artylerii przeciwlotniczej do poziomu odpowiedniego dla późniejszego okresu wojny[1].
Uzbrojenie torpedowe miało składać się z czterech czterorurowych wyrzutni torped Typ 93, powtarzając schemat zastosowany na zmodernizowanych okrętach typu Myoko oraz Takao[5], będącego z kolei rozwinięciem schematu uzbrojenia krążowników typu Tone (cztery wyrzutnie trzyrurowe). W trakcie budowy pierwszego okrętu rozważano usunięcie wyposażenia lotniczego i rozbudowanie uzbrojenia torpedowego do pięciu pięciorurowych wyrzutni[2]. Nie przetrwały szczegółowe plany tego rozwiązania, przypuszczalnie oprócz czterech wyrzutni zainstalowanych na standardowych pozycjach, przewidywano dodanie piątej wyrzutni tuż przed rufowym masztem[2]. Wzmocnienie uzbrojenia torpedowego podkreśla nacisk kładziony na starcia toczone w warunkach nocnych w późniejszym okresie wojny[2].
Siłownię okrętu osłaniał burtowy pas pancerny długości 76,70 m, skonstruowany z nachylonego pod kątem 20° do wnętrza okrętu (licząc od pionu, w kierunku dna okrętu) pancerza. Górna część pancerza składała się z płyty nienawęglanej, nieutwardzanej powierzchniowo stali o grubości 100 mm, w dolnej części przechodziła w cieńszą, 30-mm płytę nienawęglanej, nieutwardzanej powierzchniowo stali z domieszką miedzi[3]. Opancerzenie pokładu nad siłownią składało się z płyt pancerza poziomego o grubości 30 mm oraz płyt pancernych grubych na 60 mm na skosach. Grubość grodzi wzdłużnych wynosiła 105 mm[3]. Komory amunicyjne osłaniał pas pancerny o budowie analogicznej do tej zastosowanej w pasie osłaniającym siłownię, przy czym grubość górnej części pancerza wynosiła 140 mm i przechodziła w 30-mm dolną płytę pancerną. Pancerz pokładowy komór amunicyjnych miał grubość 40 mm, grodzie wzdłużne zbudowane były z płyt stalowych grubości od 95 do 140 mm[3]. Pomost bojowy osłaniał boczny pancerz grubości 100 mm, przegrody poprzeczne pomostu miały grubość 50 mm, a dno miało grubość 30 mm[3].
Układ napędowy okrętu złożony był z ośmiu kotłów oraz czterech turbin typu Kanpon, podobnie jak na okrętach typu Mogami oraz Tone[6]. Kotły miały dostarczać parę o ciśnieniu 20 kG/cm² oraz temperaturze 300 °C[6], aczkolwiek niektóre źródła sugerują, iż kotły mogły pracować pod ciśnieniem wynoszącym 22 kG/cm², tak samo jak na poprzednich krążownikach ciężkich[7]. W odróżnieniu od okrętów typu Tone, gdzie przednia maszynownia napędzała zewnętrzną parę wałów napędowych, w typie Ibuki zastosowane miało być rozwiązanie zaczerpnięte z typu Mogami, stąd przednia maszynownia napędzać miała środkowy wał napędowy[7]. Okręt wyposażono w śruby napędowe o średnicy 3,9 m, o 0,1 m większe od tych zastosowanych w okrętach typu Mogami oraz Tone[6].
Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]
- Wyporność standardowa: 12 200 ton[8]
- Wyporność pełna: 14 828 ton[8]
- Długość: 200,6 m[8]
- Szerokość: 20,2 m[8]
- Zanurzenie: 6,043 m[8]
- Napęd: 8 kotłów typu Kanpon, 4 turbiny parowe typu Kanpon o mocy łącznej 152 000 KM[6]
- Prędkość: 35 węzłów[8]
- Zasięg: 6300 Mm przy prędkości 14 węzłów[8]
- Zapas paliwa: 2163 tony[8]
- Uzbrojenie:
- Wyposażenie lotnicze: dwa wodnosamoloty Yokosuka E14Y, jeden wodnosamolot Aichi E13A[9]
- Załoga: 876 osób (planowana)[10], 874 (na „Ibuki” – zgodnie z [11], załoga miała liczyć 35 oficerów, 9 specjalistów, 12 chorążych, 200 podoficerów, 618 marynarzy)
- Opancerzenie[12]:
- komory amunicyjne: 40 mm pancerza pokładowego, pas burtowy grubości do 140 mm
- maszynownia: 35 mm pancerza pokładowego, pas burtowy grubości do 100 mm
- pomost bojowy: 35 mm pancerza pokładowego, ściany boczne grubości do 100 mm
Okręty[edytuj | edytuj kod]
- „Ibuki” – w trakcie budowy zadecydowano o przekształceniu go na lekki lotniskowiec. Dotrwał do zakończenia wojny w nieukończonym stanie.
- Okręt numer 301 (nienazwany) – budowę anulowano tuż po jej rozpoczęciu 1 czerwca 1942 roku
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Takao Ishibashi [重巡伊吹型の概要]
- ↑ a b c d e f Yasuo Abe [マル4、マル急計画による重巡建造計画]
- ↑ a b c d e f g Eric Lacroix: Japanese Cruisers of the Pacific War, s. 542.
- ↑ a b c d e [一般計画要領書], s. 4.
- ↑ a b [一般計画要領書], s. 6.
- ↑ a b c d [一般計画要領書], s. 17.
- ↑ a b Eric Lacroix: Japanese Cruisers of the Pacific War, s. 549.
- ↑ a b c d e f g h [一般計画要領書], s 2.
- ↑ [一般計画要領書], s. 16.
- ↑ [一般計画要領書], s. 21.
- ↑ [Administrative Order no. 981], slajd 14 (s. 1118).
- ↑ [一般計画要領書], s. 19.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Eric Lacroix, Linton Wells II: Japanese Cruisers of the Pacific War. Naval Institute Press, 1997. ISBN 0-8702-1311-3. (ang.).
- 写真日本の軍艦 第4巻 空母II. 光人社 (Koujinsha), 1989, seria: 丸 (MARU). ISBN 4-7698-0454-7. (jap.).
- Yasuo Abe: 最上型の防御計画. (jap.).
- 写真日本の軍艦 第7巻 重巡III. 光人社 (Koujinsha), 1990, seria: 丸 (MARU). ISBN 4-7698-0457-1. (jap.).
- Yasuo Abe: マル4、マル急計画による重巡建造計画. (jap.).
- Takao Ishibashi: 重巡伊吹型の概要. (jap.).
- 丸スペシャル第124号 "戦時中の日本巡洋艦II". 潮書房 (Ushioshobou), 1987. (jap.).
- 重巡洋艦 一般計画要領書 附現状調査 (jap.).
- 防衛省防衛研究所 (National Institute for Defense Studies of the Ministry of Defence): 内令第九百八十一号 (Administrative Order no. 981). アジア歴史資料センター (Japan Center for Asian Historical Records). [dostęp 2022-01-16]. (jap.).
| Lotniskowce | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lekkie lotniskowce | |||||||||
| Lotniskowce eskortowe |
| ||||||||
| Pancerniki | |||||||||
| Krążowniki ciężkie | |||||||||
| Krążowniki pancerne | |||||||||
| Krążowniki lekkie | |||||||||
| Kr. pancernopokładowe | |||||||||
| Niszczyciele | |||||||||
| Torpedowce | |||||||||
| Okręty podwodne |
| ||||||||
| Kanonierki |
| ||||||||
| Kaibōkan | |||||||||
| Inne |
