Krętak pospolity
| Gyrinus natator | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| (bez rangi) | Hydradephaga | ||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj | |||
| Gatunek |
Gyrinus (Gyrinus) natator | ||
| Synonimy | |||
| |||
Krętak pospolity[1], krętak nurek[2] (Gyrinus natator) – gatunek wodnego chrząszcza z rodziny krętakowatych i podrodziny Gyrininae.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek został opisany w 1758 roku przez Karola Linneusza jako Dytiscus natator[3][4].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Ciało o długości od 5 do 6,4 mm. Przedplecze o obrzeżeniu wąskim i równej szerokości na całej długości. Bruzda przednia na nim długa, głęboka o punktach zatartych. Pokrywy o wierzchołku nie wzniesionym, zwykle łukowatym, rzadziej dość prostym, a punktowaniu zmiennym, złożonym z punktów drobniejszych w rzędach wewnętrznych niż zewnętrznych. Odległości między punktami większe lub co najmniej równe dwukrotności ich średnicy. Spód ciała ciemnobrunatny ze śródpiersiem, podgięciami pokryw i przedplecza, biodrami środkowych odnóży i sternitem analnym rdzawożółtymi. Pazurki odnóży niezaczernione. Prącie u wierzchołka nierozszerzone[5].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Krętak ten spotykany jest w strumieniach i drobnych zbiornikach wodnych[4][6].
Rozprzestrzenienie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek palearktyczny. W Europie wykazany został z Albanii, Austrii, Białorusi, Czech, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Holandii, Irlandii, Litwy, Łotwy, Niemiec, Norwegii, Polski, Rosji, Szwecji, Szwajcarii, Ukrainy, Węgier i Wielkiej Brytanii[7] Ponadto występuje w Afryce Północnej i Azji po Mongolię[5]. W Polsce najpospolitszy gatunek, spotykany na terenie całego kraju[5][6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 148.
- ↑ Paweł Buczyński i inni, 8.1. Wybrane owady wodne (Odonata, Heteroptera, Coleoptera, Trichoptera, Lepidoptera), [w:] Jacek Herbich, Mateusz Ciechanowski (red.), Przyroda rezerwatów Kurze Grzędy i Staniszewskie Błoto na Pojezierzu Kaszubskim, Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, 2009, s. 169-198.
- ↑ Joel Hallan: Gyrinidae w: Joel Hallan’s Biology Catalog, Texas AetM University. [dostęp 2014-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-23)].
- ↑ a b Gyrinus natator w Coleoptera Poloniae. [dostęp 2014-03-24].
- ↑ a b c Edward Tranda: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 8 Krętakowate - Gyrynidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1969.
- ↑ a b Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.
- ↑ G. natator na Fauna Europaea. [dostęp 2014-03-19].