Kruchaweczka najmniejsza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kruchaweczka najmniejsza
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

kruchaweczkowate

Rodzaj

kruchaweczka

Gatunek

kruchaweczka najmniejsza

Nazwa systematyczna
Psathyrella pygmaea (Bull.) Singer
Lilloa 22: 467 (1951) [1949]

Kruchaweczka najmniejsza (Psathyrella pygmaea (Bull.) Singer – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1791 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Agaricus pygmaeus[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał Rolf Singer w 1949 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus pygmaeus Bull. 1791
  • Drosophila pygmaea (Bull.) Quél. 1886
  • Naucoria pygmaea (Bull.) Gillet 1876
  • Phaeomarasmius pygmaeus (Bull.) Singer 1951
  • Psathyra pygmaea (Bull.) Quél. 1881
  • Psathyrella consimilis Bres. & Henn. 1889

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 0,5–8 (1,2) cm, powierzchnia o barwie od białoszarej do szarobrązowej, na środku brązowawej. Kapelusz na całej powierzchni żłobkowany, pomarszczony i oprószony[4].

Trzon

Rurkowaty, wydrążony, łuszczący się, kruchy, cienki, zagięty. Powierzchnia biaława, szklista, częściowo przezroczysta, lekko matowa, przy podstawie brązowawa z filcowany grzybnią[4].

Blaszki

Przyrośnięte, początkowo żółtobrązowe, potem szaro-brązowe, w końcu rdzawe[4].

Miąższ

Cienki, kruchy, białawy[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników czarny. Zarodniki 6,8–10 × 3,4–5 µm, gładkie, eliptyczne[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Psathyrella pygmaea w Europie i Australii[5]. Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje tylko 2 stanowiska z uwagą, że jest to gatunek rzadki i prawdopodobnie zagrożony[3]. Większą liczbę stanowisk i bardziej aktualnych podaje internetowy atlasie grzybów. Kruchawczka najmniejsza jest w nim zaliczona do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].

Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach i parkach na gnijącym martwym drewnie drzew liściastych (pniaki i zakopane resztki drewna). Owocniki od wiosny do późnej jesieni[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e f Zwergmürbling, Blassbrauner Zwergfaserling, Zwergfaserling [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  5. Psathyrella pygmaea [online], Discover Life [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  6. Aktualne stanowiska Psathyrella pygmaea w Polsce [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).