Księżomierz
| Artykuł |
50°54′30″N 21°59′20.4″E |
|---|---|
| - błąd |
4 m |
| WD |
50°54'N, 21°59'E, 50°54'30.78"N, 21°59'22.74"E |
| - błąd |
2315 m |
| Odległość |
1065 m |
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
15 |
| Kod pocztowy |
23-275[1] |
| Tablice rejestracyjne |
LKR |
| SIMC |
0792047 |
Położenie na mapie gminy Gościeradów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kraśnickiego  | |
 50°54′30,0″N 21°59′20,4″E/50,908333 21,989000
| |
Księżomierz (dawniej także Księżomiesz[2]) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie kraśnickim, w gminie Gościeradów[3][4][5].
Wieś królewska w starostwie urzędowskim w powiecie urzędowskim województwa lubelskiego w 1786 roku[6]. Za Królestwa Polskiego istniała gmina Księżomierz. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Księżomierz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0792099 | Księżomierz Dzierzkowska | osada leśna |
| 0792053 | Ulica Dzierzkowska | część wsi |
| 0792060 | Ulica Gościeradowska | część wsi |
| 0792076 | Ulica Kościelna | część wsi |
Wieś stanowi sołectwo gminy Gościeradów[7].
W Księżomierzy urodził się Jan Nosek – poseł na Sejm II RP, więzień Majdanka.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Księżomierz w roku 1554 Xiaszmiesza, wież położona 14 km na południowy zachód od Urzędowa. Historycznie położona w powiecie urzędowskim parafii Dzierzkowice. Wieś stanowiła własność królewską. W roku 1554 Stanisław Tęczyński wojewoda sandomierski i starosta urzędowski lokuje wieś Księżomierz na terenie należącym do wsi Dzierzkowice. Jest to lokacja wtórna bowiem w 1488 r. była już Keszomiesza osadą graniczącą z Boiską Wolą i Leśnikiem, połączona drogą ze Świeciechowem. Była królewszczyzną. Nie pisze o niej Długosz, chociaż opisał parafię Dzierzkowice, do której Księżomierz należała. Z opisu z roku 1565 wiadomo że wieś osadzona w dąbrowie przy gościńcu lubelskim posiadała 50 kmieci na 27 ¼ łana. Było w niej wówczas 7 ludzi wolnych (wolników), 5 karczmarzy, zagrodnicy, kołodziej, kowal, szewc. Wieś graniczy z Lisnikiem i Dzierzkowicami[8].
W 1905 r. w spisach figurują: wieś Księżomierz, folwark Księżomierz, wieś Księżomierz Łanowe Sołtysy i wieś Księżomierz Poduchowne. Spis powszechny z 1921 roku wykazuje tylko wieś i kolonię Księżomierz spisane razem.
15 marca 1942 Niemcy spacyfikowali wieś. Zabili kilkanaście osób a zabudowania spalili[9].
Po II wojnie światowej były to trzy wsie: Księżomierz Dzierzkowska, Księżomierz Gościeradowska i Księżomierz Kościelna oraz Księżomierz Kolonia traktowane jako oddzielne miejscowości. W 1970 r. była Księżomierz Wieś i Księzomierz Kolonia. Obecnie istnieją Księżomierz (wieś), Księżomierz Osada i Księżomierz Kolonia, pozostałe mają status części miejscowości. Księżomierz Gościeradowska jest osadą leśną[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 631 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑
- Księżomiesz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 829.
- Księżomierz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 187.
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ a b KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany, [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2017-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-22)]. (pol.).
- ↑ Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa lubelskiego 1786.
- ↑ Jednostki pomocnicze gminy Gościeradów. Urząd Gminy Gościeradów. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)].
- ↑ Księżomierz, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu [online], Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 392
- ↑ Księżomierz, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu [online], Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- Siedziba gminy: Gościeradów Ukazowy
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Części wsi |
|
