Przejdź do zawartości

Kuczuk Ułagaj

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kuczuk Ułagaj
Кучук Касполетович Улагай
SS-Standartenführer SS-Standartenführer
Data i miejsce urodzenia

23 stycznia 1893
Psiebaj, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

8 kwietnia 1953
Santiago

Przebieg służby
Lata służby

1913–1945

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Biała Armia
Królewska Armia Albańska
Waffen-SS

Jednostki

18 Siewierski Pułk Dragonów (1914–1917),
1 Pułk Kawalerii Czerkieskiej (1918–1920)

Stanowiska

dowódca sotni kawalerii czerkieskiej (1918),
dowódca 1 Pułku Kawalerii Czerkieskiej (1918–1920),
dowódca północnokaukaskiej grupy bojowej (1945)

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna domowa w Rosji,
II wojna światowa

Późniejsza praca

działacz społeczny

Odznaczenia
Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)

Kuczuk Kaspolietowicz Ułagaj (ros. Кучук Касполетович Улагай, alb. Kuçuk Ullagaj; ur. 11 stycznia?/23 stycznia 1893 w Psiebaju, zm. 8 kwietnia 1953 w Santiago) – rosyjski i albański wojskowy narodowości czerkieskiej, w 1945 roku Waffen-SS-Standartenführer.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem urzędnika z obwodu kubańskiego, pochodził z rodziny szlacheckiej[1]. Kształcił się w szkole realnej w Jekaterynodarze, studiował następnie na Politechnice Warszawskiej, jednak przeniósł się do Szkoły Kawalerii w Jelizawetgradzie[2], którą skończył w 1913 roku[1].

Został awansowany na stopień korneta (корнет), po czym w latach 1914–1917 służył w 18 Siewierskim Pułku Dragonów na pierwszej linii frontu podczas I wojny światowej[2][1]. W 1917 roku został awansowany na stopień sztabskapitana (штабс-капитан), rok później na kapitana (капитан)[1]. W listopadzie lub grudniu 1917 roku utworzył 300-osobowy oddział ochotniczy złożony z Czerkiesów[1]. Od marca do kwietnia 1918 dowodził sotnią kawalerii także złożonej z Czerkiesów, następnie od grudnia 1918 do marca 1920 dowodził 1 Pułkiem Kawalerii Czerkieskiej działającym w ramach Armii Ochotniczej[3][1]. W 1919 roku został awansowany na stopień pułkownika (полковник)[3].

W 1920 roku został ewakuowany z Rosji, przebywając na emigracji w Imperium Osmańskim (1920–1922), następnie w Królestwie Serbów, Chorwatów i Słoweńców (1922–1924)[1]. 10 grudnia 1924 roku został dowódcą utworzonego w Debarze rosyjskiego oddziału, który w tym miesiącu przekroczył albańską granicę w celu wsparcia obejmującego władzę prezydenta Ahmeda Zogu, panującego następnie jako król Zog I[1]. Dołączył do armii albańskiej jako kapitan (kapiten), awansując dnia 28 listopada 1927 roku na stopień majora (major)[3], będącym ówcześnie najwyższym stopniem wojskowym w albańskiej armii[1]. Dekretem króla został mianowany inspektorem kawalerii, od 1931 roku należał do najbliższego kręgu władcy[1].

Przygotowywał plany obronne przeciwko włoskiej inwazji na Albanię w 1939 roku[3], po klęsce Albanii wyjechał do Persji[1]. W 1941 roku zaczął współpracę z Piotrem Krasnowem oraz z Niemcami[1]. W latach 1942–1945 był przewodniczącym Muzułmańskiego Komitetu Wyzwolenia Kaukazu[2], następnie dowodził jedną z północnokaukaskich grup bojowych w Waffen-SS w stopniu Waffen-Standartenführera[1]. Po II wojnie światowej uniknął ekstradycji do Związku Radzieckiego; przez krótki czas mieszkał we Włoszech, jeszcze w 1945 lub 1946 roku wyemigrował do Chile, gdzie zaangażował się w działalność lokalnej ludności kozackiej[2][1]. Zmarł dnia 8 kwietnia 1953 roku w Santiago[2], został pochowany na cmentarzu rosyjskim w tym mieście[1].

Odznaczenia[1]

[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Był żonaty z Ludmiłą Pietrowną, z którą miał syna i córkę[2][1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q УЛАГАЙ КУЧУК КАСПОЛЕТОВИЧ. 1390.slovaronline.com. (ros.).
  2. a b c d e f УЛАГАЙ Кучук. kazak.academic.ru. (ros.).
  3. a b c d Shakir Zuqaj: Bjellogardistët që kthyen Zogun në pushtet. gazetadita.al, 2014-01-31. [dostęp 2021-04-11]. (alb.).