Kulesze (sielsowiet Krzywe Sioło)
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon |
wilejski |
Sielsowiet |
Krzywe Sioło |
Populacja (2009) • liczba ludności |
|
Kod pocztowy |
202181 |
Położenie na mapie obwodu mińskiego | |
Położenie na mapie Białorusi | |
54°36′34″N 27°09′46″E/54,609444 27,162778 |
Kulesze (biał. Куляшы; ros. Кулеши) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Krzywe Sioło (Крывасельскі сельсавет).
Położenie i przynależność administracyjna[edytuj | edytuj kod]
W opisach parafii diecezji wileńskiej z 1784 roku, sporządzonych własnoręcznie przez proboszczów na polecenie biskupa wileńskiego Ignacego Massalskiego[2], Kulesze figurowały jako wieś JP Radziewicza, na letnim zachodzie, pół mili średniej od Kościeniewicz (ok. 3,37 km), położone w województwie wileńskim, w powiecie oszmiańskim, w dekanacie świrskim[3].
Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (T. 4, 1883) Kulesze w XIX wieku były wsią włościańską, zlokalizowaną w powiecie wilejskim, położoną w odległości około 30 km od Wilejki[4]. W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, w gminie Kościeniewicze[5]. Przed 25 maja 2013 rokiem administracyjnie wchodziła w skład sielsowietu Kurzeniec (Куранецкі сельсавет), od 2013 roku należy do sielsowietu Krzywe Sioło[6].
Kulesze leżą 2 km na północ od biegnącej z zachodu na wschód trasy P29 i 1 km na zachód od biegnącej z północnego zachodu na południowy wschód trasy P58. Na zachodzie w odległości 750 m z północnego wschodu na południowy zachód biegnie droga wiejska, która na północy niemal zamyka zakreślony obszar trójkąta. W obrębie trójkąta leżą trzy wsie – Kulesze w centrum, Putrycze – 1 km na południu[7][8] oraz Gierki – 1 km na południowy wschód. Do Kuleszów prowadzi jedna droga wiejska (Н-22145[9]) – od drogi krajowej P29, przez Putrycze[7]. Na wysokości Kuleszów krzyżuje się ona z ulicą Centralną[10] – prostopadłą drogą wiejską (kierunek zachód–wschód), która od zachodu kończy się na pobliskich łąkach[7], od wschodu (podjazd Н-24913) – na lokalnym cmentarzu[11]) – od drogi krajowej P29, przez Putrycze[7]. Kulesze są położone na łąkach, otoczonych lasami od północy, wschodu i zachodu. Wieś ma kształt rozciągniętego z zachodu na wschód prostokąta. W obrębie wsi brak naturalnych zbiorników wody[7].
Statystyki[edytuj | edytuj kod]
W 1921 roku w Kuleszach znajdowało się 19 budynków mieszkalnych, w których mieszkało 121 osób (57 mężczyzn, 64 kobiety). Wszyscy mieszkańcy deklarowali narodowość polską i przynależność do wyznania rzymskokatolickiego[5]. W latach sześćdziesiątych XX wieku wieś liczyła 30 gospodarstw i 91 mieszkańców[12]. W 1931 w 19 domach zamieszkiwało 113 osób[13]. Według spisu ludności z 2009 roku Kulesze zamieszkiwało 9 osób[14], w 2016 roku – 4 (3 kobiety, 1 mężczyzna), w 2017 roku – zostały 3 kobiety[12].
Historia i byt[edytuj | edytuj kod]
Po 1939 roku Kulesze weszły w skład Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Po zakończeniu wojny we wsi założono kołchoz. W latach sześćdziesiątych XX wieku w Kuleszach istniało trzydzieści gospodarstw domowych. Mieszkańcy pracowali w kołchozie i zajmowali się własną gospodarką. W dni wolne, wespół z sąsiadami z Putrycz, urządzali wieczory taneczne. W przeciągu pół wieku wieś opustoszała, większość osób wyjechała do miast, starsze pokolenie umarło lub przeniosło się do domów starości. W 2017 roku we wsi istniało tylko trzy zamieszkałe domy. Kilka, nadających się do zagospodarowania, zostały przekształcone na domy letniskowe. Pozostałe popadły w ruinę i nadają się do wyburzenia[12].
Infrastruktura socjalno-bytowa[edytuj | edytuj kod]
Obsługę infrastruktury socjalno-bytowej Kuleszów zapewnia administracja sielsowietu. Wieś należy do okręgu wyborczego Krzywe Sioło[15]. Siedziba dzielnicowego mieści się w Kurzeńcu[16]. Potrzeby zakupowe są zapewniany przez sklep obwoźny[17], informację o potrzebie udzielenia pomocy socjalnej zbiera regularnie patrolujący teren pracownik służb socjalnych z pobliskiego Osowca[18].
Kulesze należą do parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Kościeniewiczach, oddalonych od wsi 3,5 km w linii prostej na południowy wschód[7][19].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Przyszłość kultury Polaków na Kresach. Materiały z konferencji naukowej w Drohiczynie, 1-3 maj 2000, poprzedzającej Kongres Kultury Polskiej 2000, T. 2, Kraj rodzinny matki mej, red. J. Maroszek, s. 10, 12.
- ↑ Przyszłość kultury Polaków na Kresach. Materiały z konferencji naukowej w Drohiczynie, 1-3 maj 2000, poprzedzającej Kongres Kultury Polskiej 2000, T. 2, Kraj rodzinny matki mej, red. J. Maroszek, s. 303.
- ↑ Kulesze, w: Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 4, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1883, s. 861.
- ↑ a b Główny Urząd Statystyczny, Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, T. 7, Cz. 2, Ziemia wileńska (powiaty: Brasław, Duniłowicze, Dzisna i Wilejka), s. 85.
- ↑ Решение Минского областного Совета депутатов 28 мая 2013 г. № 234 Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области, Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь, 27.06.2013, 9/58646.
- ↑ a b c d e f Kuleshi/Куляшы, Google Maps.
- ↑ Перечень местных автомобильных дорог общего пользования Вилейского района, обслуживаемых филиалом КУП „Минскоблдорстрой” – „ДРСУ № 162” с ограничением несущей способности дорожных одежд 6 и 10 тонн. minsk-region.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-07)]., Minsk-region.gov.by.
- ↑ Об установлении перечня местных автомобильных дорог общего пользования Минской области. Решение Минского областного исполнительного комитета 23 февраля 2018 г. № 161, Pravo.by, s. 12.
- ↑ Поиск по адресу, Белпочта.
- ↑ Об установлении перечня местных автомобильных дорог общего пользования Минской области. Решение Минского областного исполнительного комитета 23 февраля 2018 г. № 161, Pravo.by, s. 67.
- ↑ a b c Ю. Лахвич, „Вёску шкода. Быў 91 жыхар, а стала 3”. Репортаж из деревни Кулеши на Вилейщине, где остались три жилые хаты, Kraj.by.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 60 .
- ↑ T. Bespyatov, Минская область, Pop-stat.mashke.org.
- ↑ Кривосельский сельский исполнительный комитет. vileyka.minsk-region.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-15)]., Вилейский районный исполнительный комитет.
- ↑ Информация об участковых инспекторах милиции. vileyka.minsk-region.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-11)]., Вилейский районный исполнительный комитет.
- ↑ Маршруты движения автомагазинов для обслуживания населения сельской местности субъектами хозяйствования. vileyka.minsk-region.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-02)]., Вилейский районный исполнительный комитет.
- ↑ І. Будзько, Сямнаццаць гадоў ужо працуе сацыяльным работнікам…, 21.by.
- ↑ І. Будзько, Няхай збудзецца ў новым годзе!, Районная газета Вилейка.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Główny Urząd Statystyczny, Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, T. 7, Cz. 2, Ziemia wileńska (powiaty: Brasław, Duniłowicze, Dzisna i Wilejka), Warszawa 1923.
- Kuleshi/Куляшы, Google Maps.
- Przyszłość kultury Polaków na Kresach. Materiały z konferencji naukowej w Drohiczynie, 1-3 maj 2000, poprzedzającej Kongres Kultury Polskiej 2000, T. 2, Kraj rodzinny matki mej, red. J. Maroszek, Białystok–Drohiczyn 2000. ISBN 83-88433-25-3.
- Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 4, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1883.
- Беспятов Т., Минская область, Pop-stat.mashke.org.
- Будзько І., Няхай збудзецца ў новым годзе!, Районная газета Вилейка.
- Будзько І., Сямнаццаць гадоў ужо працуе сацыяльным работнікам…, 21.by.
- Информация об участковых инспекторах милиции. vileyka.minsk-region.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-11)]., Вилейский районный исполнительный комитет.
- Кривосельский сельский исполнительный комитет. vileyka.minsk-region.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-15)]., Вилейский районный исполнительный комитет.
- Лахвич Ю., „Вёску шкода. Быў 91 жыхар, а стала 3”. Репортаж из деревни Кулеши на Вилейщине, где остались три жилые хаты, Kraj.by.
- Маршруты движения автомагазинов для обслуживания населения сельской местности субъектами хозяйствования. vileyka.minsk-region.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-02)]., Вилейский районный исполнительный комитет.
- Об установлении перечня местных автомобильных дорог общего пользования Минской области. Решение 23 февраля 2018 г. № 161, Минский областной исполнительный комитет.
- Перечень местных автомобильных дорог общего пользования Вилейского района, обслуживаемых филиалом КУП „Минскоблдорстрой” – „ДРСУ № 162” с ограничением несущей способности дорожных одежд 6 и 10 тонн. minsk-region.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-07)]., Minsk-region.gov.by.
- Поиск по адресу, Белпочта.
- Решение Минского областного Совета депутатов 28 мая 2013 г. № 234 Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области, Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь, 27.06.2013, 9/58646.