Kusacz rdzawogłowy
| ||
| Nothocercus julius[1] | ||
| (Bonaparte, 1854)[2] | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki paleognatyczne | |
| Rząd | kusacze | |
| Rodzina | kusacze | |
| Rodzaj | Nothocercus | |
| Gatunek | kusacz rdzawogłowy | |
| Synonimy | ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6] | ||
 | ||
Kusacz rdzawogłowy (Nothocercus julius) – gatunek ptaka z rodziny kusaczy (Tinamidae), zamieszkujący Amerykę Południową.
Spis treści
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Takson po raz pierwszy opisany przez Bonaparte w 1854 roku pod nazwą Tinamus julius[2]. Jako lokalizację holotypu autor wskazał Kolumbię[2]. W rodzaju Nothocercus umieścił go ten sam autor w 1856 roku[3]. Zasugerowano że populacja peruwiańska może stanowić nieopisany podgatunek różniący się od reszty populacji tego ptaka, lecz stan ten wymaga badań[7]. Takson monotypowy, nie wyróżniono podgatunków[7][8].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Nothocercus: gr. νοθος nothos „fałszywy, nieprawdziwy”; κερκος kerkos „ogon”[9].
- julius: Jules Pierre Verreaux (1808-1873), francuski przedsiębiorca w dziedzinie historii naturalnej[10].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Ptak ten zamieszkuje środkową Kolumbię i skrajnie zachodnią Wenezuelę do Ekwadoru i Peru (południowo-środkowe Cuzco)[7][8][11][12].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 35–41 cm[7]. Ptak o zmiennym ubarwieniu od bardzo rdzawego do oliwkowego lub brązowego. Czubek głowy barwy od kasztanowatej do czarno-brązowej, boki nieco jaśniejsze. Podbródek i gardło koloru białego[7]. Upierzenie szyi i grzbietu od oliwkowo-brązowego do rdzawo-brązowego. Na grzbiecie wąskie, czarne paski. Pokrywy naskrzydłowe ubarwione podobnie do grzbietu z płowymi plamkami. Lotki brązowo-szare[7]. Pierś i dolna część ciała w kolorze gliny lub cynamonowo-brązowa, z tyłu wąskie, czarne paski. Dziób czarniawy, dolna część żuchwy bledsza[7]. Tęczówki ciemnobrązowe. Nogi koloru niebiesko-szarego[7]. Obie płcie ubarwione podobnie. Młodociane osobniki mają na ogół jaśniejsze ubarwienie.
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek prawdopodobnie osiadły. Zamieszkuje lasy deszczowe bogate w drzewa paproci i w epifity takie jak bromelie, mchy, porosty i storczyki do wysokości 1700-3400 (głównie powyżej 2300) m n.p.m.[7]. Preferuje otwarte tereny z małymi drzewami[7]. Spotykany też w lasach strefy umiarkowanej tuż poniżej linii drzew. Zwykle spotykany pojedynczo lub w małych grupach. Dieta słabo poznana, najprawdopodobniej spożywa nasiona i owoce uzupełniając to pokarmem zwierzęcym[7].
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Sezon rozrodczy w Kolumbii przypada na czerwiec-sierpień[7]. Puchate upierzenie piskląt jest podobne do dorosłych z czarnymi znaczeniami na głowie. Brak informacji na temat ilości składanych jaj i wychowu młodych.
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[6]. Globalna wielkość populacji nie jest znana, ale określa się ją jako rzadką[13]. Główne zagrożenie dla tego gatunku stanowi wylesianie i zmiana jego siedliska na grunty rolne. Siedliska na stromych zboczach stosunkowe nienaruszone[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nothocercus julius, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d C. L. Bonaparte, 1854. Comptes Rendus hebdomadaires des séances de l'Académie des Sciences, 38, s. 663.
- ↑ a b C. L. Bonaparte, 1856. Comptes Rendus hebdomadaires des séances de l'Académie des Sciences, 42, s. 881.
- ↑ C. Chubb, 1914. Bulletin of the British Ornithologists' Club, 33, s. 95.
- ↑ F. M. Chapman, 1921. Description of Proposed New Birds from Columbia, Eucador, Peru and Brazil. American Museum Novitates, no. 18, s. 1.
- ↑ a b BirdLife International 2012, Nothocercus julius [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2014.3 [dostęp 2015-04-03] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m J. Cabot, F. Jutglar, C. J. Sharpe: Tawny-breasted Tinamou (Nothocercus julius). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2014-05-22]. (ang.)
- ↑ a b Frank Gill, David Donsker: Family Tinamidae (ang.). IOC World Bird List: Version 4.2. [dostęp 2014-05-22].
- ↑ Jobling 2019 ↓, s. Nothocercus.
- ↑ Jobling 2019 ↓, s. julius.
- ↑ Tawny-breasted Tinamou Nothocercus julius (ang.). BirdLife International. [dostęp 2014-05-22].
- ↑ Denis Lapage: Kusacz rdzawogłowy (Nothocercus julius) (Bonaparte, 1854). Avibase. [dostęp 2014-05-22].
- ↑ Douglas F. Stotz: Neotropical Birds: Ecology and Conservation. Chicago: The University of Chicago Press, 1996. ISBN 0-226-77629-8.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2019. [dostęp 2019-01-17]. (ang.)
