Kwas glutaminowy

Inne nazwy i oznaczenia
farm.	Acidum glutamicum
inne	Glu, E

Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	kwas (2S)-2-aminopentanodiowy

	Kwas glutaminowy
	Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	kwas (2S)-2-aminopentanodiowy
Inne nazwy i oznaczenia
farm.	Acidum glutamicum
inne	Glu, E
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C5H9NO4
Masa molowa	147,13 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, krystaliczny proszek lub bezbarwne kryształy
SMILES
	C(CC(=O)O)C(C(=O)O)N
	Identyfikacja
Numer CAS	56-86-0
PubChem	611
DrugBank	DB00142
Właściwości
Gęstość i stan skupienia	1,538 g/cm³ (20 °C); ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie	słaba
	Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach
	kwas octowy: praktycznie nierozpuszczalny; aceton: praktycznie nierozpuszczalny; etanol: praktycznie nierozpuszczalny
Temperatura topnienia	160 °C (rozkład)
Temperatura wrzenia	175 °C (sublimacja)
Punkt izoelektryczny	3,24
Niebezpieczeństwa
MSDS	Zewnętrzne dane MSDS
	Globalnie Zharmonizowany System; Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według kryteriów systemu GHS.
	Europejska klasyfikacja substancji
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według europejskich kryteriów.
	NFPA 704
	0 0 0
Numer RTECS	LZ9700000
Dawka śmiertelna	LD50 > 30 000 mg/kg (szczur, doustnie)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kwas glutaminowy (Glu, E; łac. Acidum glutamicum)^[a] – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów o charakterze kwasowym. Anion karboksylowy tego kwasu (forma anionowa jest formą przeważającą w warunkach fizjologicznych) to glutaminian. Enancjomer L kwasu glutaminowego jest aminokwasem endogennym, obecnym w prawie wszystkich białkach. W kodzie genetycznym odpowiadają mu kodony GAA i GAG.

Kwas L-glutaminowy jest ważnym neuroprzekaźnikiem (związkiem umożliwiającym przewodzenie impulsów nerwowych) pobudzającym w korze mózgowej ssaków. Uczestniczy w przemianach azotowych, poprzez przemianę w glutaminę. Jest stosowany w leczeniu schorzeń układu nerwowego.

Jego sól sodowa, glutaminian sodu, jest stosowana jako wzmacniacz smaku i zapachu żywności.

Biosynteza[edytuj | edytuj kod]

W komórkach człowieka glutaminian syntetyzowany jest przede wszystkim na drodze trzech reakcji:

reakcji dehydrogenazy glutaminianowej z α-ketoglutaranu, jonu amonowego i w obecności NAD(P)H + H⁺.
reakcji aminotransferazy glutaminianowej, z α-ketoglutaranu i dowolnego L-aminokwasu
reakcja glutaminazy odłączającej jon amonowy od glutaminy.

Uwagi

↑ skróty "Glx" lub "Z" oznaczają "kwas glutaminowy lub glutamina" czyli Glx = [Glu lub Gln]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 CRC Handbook of Chemistry and Physics. David R. Lide (red.). Wyd. 90. Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 3-268. ISBN 9781420090840.
↑ Kwas glutaminowy (ang.). Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich dla Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2012-06-22].
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Kwas glutaminowy (pol.). Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich dla Polski. [dostęp 2012-06-22].
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska IX. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574. ISBN 978-8388157-77-6.
↑ Kwas glutaminowy – podsumowanie (ang.). PubChem Public Chemical Database.
↑ Kwas glutaminowy – karta leku (DB00142) (ang.). DrugBank.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Robert K. Murray: Biochemia Harpera. Warszawa: PZWL, 2005. ISBN 8320033470.
Lubert Stryer: Biochemia. Warszawa: PWN, 2003. ISBN 8301139781.

[7] skróty "Glx" lub "Z" oznaczają "kwas glutaminowy lub glutamina" czyli Glx = [Glu lub Gln]

[CRC-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 CRC Handbook of Chemistry and Physics. David R. Lide (red.). Wyd. 90. Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 3-268. ISBN 9781420090840.

[Sigma-US-2] Kwas glutaminowy (ang.). Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich dla Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2012-06-22].

[Sigma-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Kwas glutaminowy (pol.). Karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich dla Polski. [dostęp 2012-06-22].

[FP9-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska IX. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574. ISBN 978-8388157-77-6.

[PubChem-5] Kwas glutaminowy – podsumowanie (ang.). PubChem Public Chemical Database.

[DrugBank-6] Kwas glutaminowy – karta leku (DB00142) (ang.). DrugBank.

[4]

[5]

[6]

[1]

[3]

[2]

[a]

Kwas glutaminowy

Spis treści

Biosynteza[edytuj | edytuj kod]

Uwagi

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Menu nawigacyjne

Osobiste

Przestrzenie nazw

Warianty

Wyświetleń

Więcej

Szukaj

Nawigacja

Dla czytelników

Dla wikipedystów

Narzędzia

Drukuj lub eksportuj

W innych językach