Przejdź do zawartości

Kyryło Budanow

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kyryło Budanow
Кирило Буданов
Ilustracja
Kyryło Budanow (2024)
generał porucznik generał porucznik
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1986
Kijów

Przebieg służby
Formacja

Główny Zarząd Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-ukraińska:

Odznaczenia
Bohater Ukrainy „Złotej Gwiazdy” Krzyż Bojowych Zasług (Ukraina) Order „Za odwagę” I klasy (Ukraina) Order „Za odwagę” II klasy (Ukraina) Order „Za odwagę” III klasy (Ukraina) Medal „Obrońcy Ojczyzny” (od 2015) Odznaka „Uczestnik ATO” Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP
Multimedia w Wikimedia Commons

Kyryło Ołeksijowycz Budanow (ukr. Кирило Олексійович Буданов, ur. 4 stycznia 1986 w Kijowie) – ukraiński oficer wywiadu, generał porucznik[1], szef Głównego Zarządu Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy (od 2020). Bohater Ukrainy (2024).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 2007 r. ukończył Akademię Wojskową w Odessie, następnie rozpoczął służbę w siłach specjalnych wywiadu Ukrainy[2].

Od wiosny 2014 r. walczył w wojnie w Donbasie i dwukrotnie został ranny[3][4].

6 do 8 sierpnia 2016 r. w pobliżu wsi Suworowo pod Armiańskiem na Krymie miał miejsce tak zwany incydent krymski, podczas którego doszło do wymiany ognia między stroną rosyjską i ukraińską, w wyniku czego zginęli: oficer FSB podpułkownik Roman Michajłowicz Kamieniew (ros. Роман Михайлович Каменев) i Siemion Sycziew (ros. Семён Сычев), pracownik Ministerstwa Obrony Rosji[5]. Rzecz została szeroko skomentowana w rosyjskich mediach. Strona rosyjska oskarżała o sprowokowanie incydentu wojska Ukrainy i wskazywała konkretnych winnych, między innymi Budanowa[6]. Putin uznał incydent za sabotaż, sprowokowany przez władze Ukrainy, które łamią porozumienia mińskie[7]. Zaprzeczała temu strona ukraińska (między innymi ówczesny prezydent Petro Poroszenko), która uznała oskarżenia za prowokację i zaprzeczała, aby strzelanina była wynikiem desantu armii ukraińskiej na Krym, co sugerowała Rosja[5][8]. W listopadzie 2018 r. rosyjska sieć telewizyjna Rossija 24 wyemitowała program o incydencie krymskim, ponownie oskarżając o udział w nim Budanowa i Maksyma Szapowała (oficera wywiadu Ukrainy, który zginął w czerwcu 2017 r. w zamachu bombowym w centrum Kijowa)[9].

4 kwietnia 2019 r. w rejonie hołosijiwskim w Kijowie pod samochodem Budanowa (Chevrolet Evanda) umieszczono ładunek wybuchowy, który eksplodował przedwcześnie i ranił jednego z zamachowców[10]. Wedle doniesień medialnych za zamachem stały siły specjalne Federacji Rosyjskiej[10][11].

W 2020 r. Budanow został zastępcą dyrektora Departamentu Służby Wywiadu Zagranicznego Ukrainy[2].

5 sierpnia 2020 r. został mianowany przez prezydenta Zełenskiego szefem Głównego Zarządu Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy[12], zastępując na tym stanowisku Wasyla Wasylowicza Burbę[13]. Dziennikarzy poinformował, że za swoje kluczowe zadania uznaje przywrócenie Ukrainie Krymu, odparcie sił rosyjskich z Donbasu oraz walkę z rosyjską dezinformacją[14]. Od 2020 r. kierował również działaniami sztabu w zakresie jeńców wojennych[4].

21 listopada 2021 r. amerykańskie czasopismo „Military Times” opublikowało wywiad z Budanowem, w którym omówił on planowaną w przyszłym roku inwazję Rosji na Ukrainę. Przewidział jej początek na styczeń lub luty, a nakreślony przez niego scenariusz ataku i przebiegu walk pokrył się ze stanem faktycznym[15]. W marcu 2022 r. w wywiadzie dla „Coffee or Die” poinformował, że o planowaniu inwazji Ukraina dowiedziała się w listopadzie, korzystając z cyberwywiadu i źródeł osobowych, w tym takich, które znajdują się w wojsku, na Kremlu i w administracji Putina[3][16].

W sierpniu 2022 roku został odznaczony Krzyżem Bojowych Zasług[17].

We wrześniu 2022 r. brał udział w koordynacji największej wymiany jeńców wojennych pomiędzy Ukrainą i Rosją (wówczas strona ukraińska doprowadziła do uwolnienia 215 jeńców, w tym dowódców Pułku „Azow”)[18].

W styczniu 2023 r. „The Washington Post”, powołując się na osobę z bliskiego kręgu Budanowa, informował, że na jego życie przeprowadzono co najmniej dziesięć zamachów[19].

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Начальник Головного управління розвідки Міністерства оборони України генерал-майор Буданов Кирило Олексійович. Główny Zarząd Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy. [dostęp 2022-04-22]. (ros.).
  2. ↑ a b c d Буданов Кирило Олексійович [online], LB.ua [dostęp 2023-02-15].
  3. ↑ a b Howard Altman, Ukraine’s Intel Chief: We Have Sources in the Kremlin, but We Need Jets [online], Coffee or Die Magazine, 8 września 2236 [dostęp 2023-02-15] (ang.).
  4. ↑ a b Взвод № 1. НВ називає 25 найвпливовіших українських військових [online], nv.ua [dostęp 2023-02-15].
  5. ↑ a b Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-02-15].
  6. ↑ «Россия 24» показала видео о подготовке разведкой Украины взрывов в Крыму [online], РБК [dostęp 2023-02-15] (ros.).
  7. ↑ Путин объяснил диверсию в Крыму промахами в политике Киева [online], РБК [dostęp 2023-02-15] (ros.).
  8. ↑ Турчинов о заявлении ФСБ по "терактам" в Крыму: "провокационный бред" [online], www.unian.net [dostęp 2023-02-15] (ros.).
  9. ↑ Новый руководитель ГУР отказался комментировать покушение на него [online], Украинская правда [dostęp 2023-02-15] (ros.).
  10. ↑ a b Зеленский сменил главу военной разведки [online], Зеркало недели | Дзеркало тижня | Mirror Weekly [dostęp 2023-02-15].
  11. ↑ В 35 лет стал генералом [online], Наша Ніва [dostęp 2023-02-15] (ros.).
  12. ↑ Головне управління розвідки МО України [online], gur.gov.ua [dostęp 2023-02-15].
  13. ↑ Політолог: екс-головний військовий розвідник Бурба залишив країну на тлі зовнішніх загроз [online], www.unian.ua [dostęp 2023-02-15] (ukr.).
  14. ↑ Крим, Донбас, гібридні війни, дезінформація [online], novynarnia.com, 10 sierpnia 2020 [dostęp 2023-02-15] (ukr.).
  15. ↑ Howard Altman, Russia preparing to attack Ukraine by late January: Ukraine defense intelligence agency chief [online], Military Times, 20 listopada 2021 [dostęp 2023-02-15] (ang.).
  16. ↑ Szef wywiadu Ukrainy: Rosja wdraża nowy plan 'D-plus 60' [online], Wojsko-News - informacje strefy mundurowej [dostęp 2023-02-15].
  17. ↑ Указ Президента України №591/2022. Про нагородження відзнакою Президента України "Хрест бойових заслуг", [w:] www.president.gov.ua [online], 23 sierpnia 2022.
  18. ↑ Главный разведчик Украины. Кто такой Кирилл Буданов и как он "предсказал" войну с РФ [online], РБК-Украина [dostęp 2023-02-15] (ros.).
  19. ↑ Ukraine intel chief predicted Russia’s war. He says Crimea will be retaken., „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2023-02-15] (ang.).
  20. ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №57/2024 Про присвоєння К.Буданову звання Герой України [online], 8 lutego 2024 (ukr.).
  21. ↑ Зеленський надав Буданову Хрест бойових заслуг. Хто ще нагороджений [online], novynarnia.com, 28 sierpnia 2022 [dostęp 2023-02-16] (ukr.).
  22. ↑ Буданов отримав від Дуди орден «За заслуги перед Польщею» [online], konkurent.ua, 30 maja 2025 [dostęp 2025-05-30] (ukr.).
  23. ↑ Анастасія Проц, Дуда нагородив Буданова однією з найвищих державних відзнак Польщі для іноземців [online], pravda.com.ua, 30 maja 2025 [dostęp 2025-05-30] (ukr.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kyryło_Budanow&oldid=76900411”