Labradoodle
![]() | |
Kraj patronacki | |
---|---|
Wymiary | |
Wysokość |
30 – 40 cm (miniaturowe), |
Masa |
6 – 12 kg (miniaturowe), |
Labradoodle – hybryda, powstała ze skrzyżowania Labradora Retrievera z pudlem.
Rys historyczny[edytuj | edytuj kod]
Historia Labradoodla rozpoczęła się w 1988 roku w Australii. Był on odpowiedzią na pojawiające się zapotrzebowanie na psa przyjaznego alergikom, ale jednocześnie chętnie współpracującego z ludźmi. Na Hawajach mieszkała tracąca wzrok kobieta, która potrzebowała psa przewodnika. Niestety jej mąż był uczulony na sierść psa i nie mogła ona posiadać w domu psa żadnej ze znanych ras „niealergizujących”. Wtedy właśnie Wally Cornen pracujący w Stowarzyszeniu Australijskich Psów Pracujących wpadł na pomysł skrzyżowania pudla i labradora. Urodziły się 3 szczenięta, z których jeden został wysłany na Hawaje i służył niewidomej kobiecie jako pies przewodnik. Ta krzyżówka została nazwana Labradoodle. Pozostałe 2 szczenięta nie mogły znaleźć domu przez dłuższy czas. Później wymyślono nazwę Labradoodle i oficjalnie zapoczątkowano pracę nad nową rasą[1].
Kontynuowano kojarzenie tych ras w celu uzyskania psów, od których wszystkie szczeniaki nie linieją i są tolerowane przez alergików. W 1989 roku powstało Ruthland Manor Breeding and Research Centre oraz Tegan Park Research and Breeding Centre[2]. W obu centrach prowadzono odpowiednie krzyżowania zwierząt przebadanych genetycznie, tak by wyeliminować zarówno linienie jak i genetyczne choroby, którymi obciążone są zarówno pudle jak i labradory. W ten właśnie sposób, na przestrzeni wielu lat pracy powstały Wielopokoleniowe Australijskie Labradoodle. Od połowy 2004 roku zaprzestano krzyżowania Labradora z Pudlem, uznano, że australijski Labradoodle od tej pory będzie rozmnażany tylko między osobnikami tej nowej rasy[3].
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
U australijskich Labradoodli wzorzec wyglądu jest określony i uzyskiwany przy każdym krzyżowaniu. Mają atletyczne ciało i nieliniejącą sierść. Powinny mieć duże, okrągłe oczy, uszy opadające, nos duży, przypominający kwadrat. Australijskie Labradoodle mają dwa typy sierści: wełna (z ang. Wool) i runo (z ang. Fleece). U zwykłych labradoodli pojawia się jeszcze trzeci typ – włos (liniejący). Wełna wygląda jak sierść pudla, runo przypomina sierść owcy, jest dłuższe i delikatnie pofalowane. Te dwa typy sierści nie linieją. Sierść Labradoodli występują w wielu kolorach, od biszkoptowego po czarny[4].

Zachowanie i charakter[edytuj | edytuj kod]
Labradoodle są to psy przyjacielskie, rodzinne, żywotne oraz posłuszne. Pracują jako psy towarzysze, przewodnicy, co oznacza że sprawdzają się w ścisłej współpracy z człowiekiem. Mają niewielkie tendencje do agresji czy szczekania, są delikatne w podejściu do dzieci i innych zwierząt. Osiągają wysokie wyniki w treningach posłuszeństwa. U australijskich Labradoodli udało się uzyskać powtarzalność charakteru. U zwykłego Labradoodla spotyka się psy charakterem podobne bardziej do Pudla niż Labradora[4].
Użytkowość[edytuj | edytuj kod]
Labradoodle jest rasą hipoalergiczną, stworzoną z myślą o ludziach uczulonych na psy. Są dobrymi psami przewodnikami.
Zdrowie Labradoodli[edytuj | edytuj kod]
Labradoodle są nową rasą, jednak nie pozbawioną ryzyka chorób genetycznych. Choroby te pochodzą głównie od macierzystych ras czyli od pudla oraz labradora. Są to między innymi: dysplazja stawów biodrowych i łokciowych, choroby oczu (postępujący zanik siatkówki), choroby tarczycy. Hodowcy konsekwentnie pracują nad tym by ich psy były jak najzdrowsze i eliminują z hodowli obciążone chorobami osobniki. Zwraca się uwagę na krzyżowanie ze sobą jak najmniej spokrewnionych zwierząt oraz prowadzi się specjalny program infuzji. U australijskich Labradoodli choroby te są jak dotąd eliminowane dość skutecznie (dysplazja stawów tylko u parunastu psów na parę tysięcy). Wynika to z obowiązkowego i wszechstronnego badania wszystkich psów dopuszczonych do rozrodu pod kątem występowania wyżej wymienionych chorób. Hodowcy australijskich Labradoodli zapewniają również gwarancje zdrowotną dla kupowanego szczeniaka[5]. Od hodowców Labradoodli wymaga się wczesnej sterylizacji szczeniąt, zanim trafią one do swoich domów. Jest to bardzo popularne zachowanie w przypadku wszystkich ras w Australii i Stanach Zjednoczonych, w Europie w dalszym ciągu budzące wiele kontrowersji. Ma to na celu z jednej strony zapobieganie niekontrolowanego rozmnażania zwierząt (i ich późniejszego trafiania do schronisk) jak i ochronę nowo powstającej rasy (tak, by tylko nieliczni mogli być hodowcami). Wczesna sterylizacja psów ma ponadto dobry wpływ na zdrowie zwierząt jako, że zapobiega powstawaniu wielu nowotworów. W tak wczesnym wieku szczenięta również wracają do zdrowia znacznie szybciej niż starsze psy poddawane temu zabiegowi[6].
Popularność[edytuj | edytuj kod]
Znane głównie w Australii i USA stają się coraz popularniejsze w Europie. W Polsce pierwsza hodowla została otwarta w 2009 roku. [7].
Labradoodle jako słowo jest już w Oxford English Dictionary[8]. Labradoodle są również coraz bardziej powszechne w naszej kulturze. Amerykański Prezydent, Barack Obama wybierał psa dla swojej rodziny pomiędzy Australijskim Labradoodlem[9] a Portugalskim Psem Wodnym.
Labradoodle pojawia się w grze online D2N (Die2Nite), osadzonej w realiach postapokaliptycznych, jako pupil jednego z występujących w grze bohaterów.[10]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ My Story: I Designed a Dog | Reader's Digest Australia. [dostęp 2009-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-19)].
- ↑ Rutlands Australian Cobberdogs - RUTLANDS AUSTRALIAN COBBERDOGS, www.rutlandmanor.com [dostęp 2017-11-24] .
- ↑ Australian Labradoodle Association Europe. [dostęp 2009-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-18)].
- ↑ a b The Australian Labradoodle Association. [dostęp 2009-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-12)].
- ↑ alaeu.org. [dostęp 2009-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-18)].
- ↑ Early Spay/Neuter: An Overview
- ↑ Pierwsza hodowla Australijskich Labradoodle
- ↑ Oxford Dictionary hoovers lush new words. 11/08/2005. ABC News Online
- ↑ Obama Chic: Finding the Perfect Pooch in a Shelter Will Be a Tough Task | Fox News, www.foxnews.com [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-24] (ang.).
- ↑ Three-legged Labradoodle - Die2nite Wiki, d2nwiki.com [dostęp 2018-03-04] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- zdjęcia różnokolorowych labradoodli. cloudcatcherlabradoodles.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-04)].
- australijskie labradoodle