Lactobacillus rhamnosus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lactobacillus rhamnosus
ilustracja
Systematyka
Domena

bakterie

Typ

Firmicutes

Klasa

Bacilli

Rząd

Lactobacillales

Rodzina

Lactobacillaceae

Rodzaj

Lactobacillus

Gatunek

Lactobacillus rhamnosus

Nazwa systematyczna
Lactobacillus rhamnosus
(Hansen 1968)
Collins et al. 1989

Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus GGprobiotyczna bakteria uważana dawniej za podgatunek L. casei, ale późniejsze badania genetyczne dowiodły, że jest oddzielnym gatunkiem. L. rhamnosus hamuje rozwój większości szkodliwych bakterii w jelicie. Należy do bakterii Gram dodatnich. Jest używany jako naturalny środek konserwujący w jogurtach i innych produktach mlecznych przedłużający ich okres przydatności do spożycia. Niektóre badania przeprowadzone in vivo wykazały korzystne skutki ich działania w układzie pokarmowym. Mimo to wykazano, że w pewnych okolicznościach L. rhamnosus może być patogenem[1].

Lactobacillus rhamnosus GG (ATCC 53103)[edytuj | edytuj kod]

Lactobacillus rhamnosus GG (ATCC 53103), zwany także jako Lactobacillus GG albo LGG, jest szczepem, który po raz pierwszy został wyizolowany w 1983 roku z przewodu pokarmowego zdrowego człowieka, a 17 kwietnia 1985 roku Sherwood Gorbach i Barry Goldin złożyli wniosek patentowy[2]. To właśnie od pierwszych liter ich nazwisk pochodzi nazwa „GG”[3]. Patent odnosi się do szczepu Lactobacillus acidophilus GG, któremu w Amerykańskiej Kolekcji Rodzajów Kultur nadano numer 53103. Później został on przekwalifikowany jako szczep Lactobacillus rhamnosus.

W twierdzeniu patentowym znajduje się informacja, że szczep jest odporny na kwasy żółciowe i wykazuje duże powinowactwo do ludzkich komórek śluzówki jelita, dzięki czemu ma zdolność kolonizowania przewodu pokarmowego. Wytwarza również kwas mlekowy.

Od momentu jego odkrycia szczep został bardzo dokładnie przebadany pod kątem korzyści zdrowotnych. Dzięki temu jest najlepiej przebadanym szczepem bakterii probiotycznych. Poświęconych mu zostało ponad 800 badań naukowych. Zdekodowano także sekwencję genomu Lactobacillus rhamnosus GG (ATCC 53103)[4][5].

Badania medyczne i wykorzystanie[edytuj | edytuj kod]

Zakłada się, że Lactobacillus rhamnosus GG ma zdolność przeżywania w przewodzie pokarmowym[6] i kolonizowania go, dzięki czemu przywraca równowagę mikroflory jelitowej. Istnieją jednak dowody, że działanie to jest przemijające i LGG nie jest gatunkiem autochtonicznym[7]. Mimo wszystko zakłada się, że szczep ten jest bardzo użyteczny i pomaga w leczeniu różnych chorób, ponieważ działa na różnych poziomach. Niestety, większość mechanizmów nie jest do końca znana.

Biegunka[edytuj | edytuj kod]

Wykazano korzystny wpływ Lactobacillus rhamnosus GG w profilaktyce biegunki rotawirusowej. Zdolność zapobiegania i leczenia różnych rodzajów biegunki wykazano zarówno u dzieci, jak i dorosłych[8][9][10][11]. W szczególności wykazano skuteczność Lactobacillus rhamnosus w zapobieganiu biegunki związanej ze stosowaniem antybiotyków[12]. Lactobacillus rhamnosus może być suplementowany w celu prewencji wystąpienia biegunek podróżnych. Stosowany także w zapobieganiu biegunkom u dzieci niedożywionych, szczególnie niekarmionych piersią[13].

Nadwaga i otyłość[edytuj | edytuj kod]

Metaanaliza przeprowadzona przez Mekkesa, Weenena, Brummera i Claassena wykazała, że Lactobacillus rhamnosus ATCC 53103 może być pomocny w leczeniu otyłości, ponieważ prowadzi do zmniejszania masy ciała[14]. Podobne wyniki uzyskano w badaniach przeprowadzonych przez Ilmonena i innych. Wykazano w nich, że LGG może być środkiem zapobiegającym i leczącym otyłość[15]. Badania przeprowadzone na myszach sugerują dodatkowo, że LGG może poprawiać wrażliwość na insulinę i zmniejszać akumulację tłuszczu[16][17]. Badania przeprowadzone przez Luoto i innych wykazały dodatkowo, że wczesna modulacja mikroflory jelitowej za pomocą szczepu LGG może zapobiegać nadmiernej masie ciała w ciągu pierwszych lat życia dziecka w przypadku, gdy matka przyjmowała probiotyk w czasie ciąży. Dodatkowo u kobiet tych zmniejszyło się o 13% ryzyko zachorowania na cukrzycę ciążową, która wiąże się z nadmierną masą ciała[18]. Sanchez i in. wykazali korzystny wpływ Lactobacillus rhamnosus na odczuwanie apetytu i sposób spożywania pokarmu w przebiegu realizacji programu zmniejszania otyłości[19].

Z tego powodu szczep ten został zgłoszony do opatentowania jako środek przeciwko otyłości. Numer zgłoszenia patentowego to: EP20120189236[20].

Zakażenia układu oddechowego[edytuj | edytuj kod]

LGG zmniejsza ryzyko zakażeń dróg oddechowych u dzieci[21][22].

Atopowe zapalenie skóry[edytuj | edytuj kod]

Wykazano również potencjał w profilaktyce i leczeniu pierwotnego atopowego zapalenia skóry, ale wyniki badań interwencyjnych nie są jednoznaczne[23]. Badanie kliniczne trwające 7 lat wykazało, że LGG jest przydatny w zapobieganiu atopowemu zapaleniu skóry u dzieci w grupie wysokiego ryzyka alergii[24][25].

Przepuszczalność jelitowa[edytuj | edytuj kod]

L. rhamnosus GG zmniejsza przepuszczalność jelitową u dzieci, które cierpią na zespół jelita drażliwego[26] i przeciwdziała przepuszczalności jelitowej wywołanej przez alkohol[27][28].

VRE[edytuj | edytuj kod]

W 2005 roku po raz pierwszy z powodzeniem zastosowano LGG do eliminacji nosicielstwa enterokoków wankomycynoopornych u pacjentów z chorobami nerek[29].

Niepokój[edytuj | edytuj kod]

Badania opublikowane 29 sierpnia 2011 w Proceedings of the National Academy of Sciences wykazały, że LGG może mieć wpływ na receptory neuroprzekaźników GABA. Myszy, które karmione były tym szczepem odczuwały mniej niepokoju i miały inny poziom hormonów stresu niż myszy, których pokarm nie zawierał tego szczepu[30].

Ryzyko[edytuj | edytuj kod]

Stosowanie L. rhamnosus GG w niektórych grupach ryzyka, przede wszystkim u osób o obniżonej odporności oraz niemowląt, w bardzo rzadkich przypadkach może prowadzić do sepsy[31]. Spożycie LGG jest jednak uważane za bezpieczne, a dane przedstawione w Finlandii wskazują, że nawet znaczny wzrost przyjmowania LGG nie doprowadził do zwiększenia liczby przypadków bakteriemii[32].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. A. Avlami i inni, Lactobacillus rhamnosus endocarditis complicating colonoscopy, „The Journal of Infection”, 42 (4), 2001, s. 283–285, DOI10.1053/jinf.2001.0793, ISSN 0163-4453, PMID11545575.
  2. US 4839281
  3. M. Silva i inni, Antimicrobial substance from a human Lactobacillus strain, „Antimicrobial Agents and Chemotherapy”, 31 (8), 1987, s. 1231–1233, DOI10.1128/aac.31.8.1231, ISSN 0066-4804, PMID3307619, PMCIDPMC174909.
  4. Matti Kankainen i inni, Comparative genomic analysis of Lactobacillus rhamnosus GG reveals pili containing a human- mucus binding protein, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 106 (40), 2009, s. 17193–17198, DOI10.1073/pnas.0908876106, ISSN 0027-8424, PMID19805152, PMCIDPMC2746127 (ang.).
  5. Hidetoshi Morita i inni, Complete genome sequence of the probiotic Lactobacillus rhamnosus ATCC 53103, „Journal of Bacteriology”, 191 (24), 2009, s. 7630–7631, DOI10.1128/JB.01287-09, ISSN 1098-5530, PMID19820099, PMCIDPMC2786603.
  6. P.L. Conway, S.L. Gorbach, B.R. Goldin, Survival of lactic acid bacteria in the human stomach and adhesion to intestinal cells, „Journal of Dairy Science”, 70 (1), 1987, s. 1–12, DOI10.3168/jds.S0022-0302(87)79974-3, ISSN 0022-0302, PMID3106442.
  7. Walter, J. (2008). "The ecological role of lactobacilli in the gastrointestinal tract: Implications for fundamental and biomedical research". Appl. Environ. Microbiol. Ahead of Print 6 June 2008.
  8. Roberto Berni Canani i inni, Probiotics for treatment of acute diarrhoea in children: randomised clinical trial of five different preparations, „BMJ (Clinical research ed.)”, 335 (7615), 2007, s. 340, DOI10.1136/bmj.39272.581736.55, ISSN 1756-1833, PMID17690340, PMCIDPMC1949444.
  9. P Österlund i inni, Lactobacillus supplementation for diarrhoea related to chemotherapy of colorectal cancer: a randomised study, „British Journal of Cancer”, 97 (8), 2007, s. 1028–1034, DOI10.1038/sj.bjc.6603990, ISSN 0007-0920, PMID17895895, PMCIDPMC2360429.
  10. S. Guandalini i inni, Lactobacillus GG administered in oral rehydration solution to children with acute diarrhea: a multicenter European trial, „Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition”, 30 (1), 2000, s. 54–60, DOI10.1097/00005176-200001000-00018, ISSN 0277-2116, PMID10630440.
  11. Jon A. Vanderhoof i inni, Lactobacillus GG in the prevention of antibiotic-associated diarrhea in children, „The Journal of Pediatrics”, 135 (5), 1999, s. 564–568, DOI10.1016/s0022-3476(99)70053-3.
  12. Valeria Agamennone, Cyrille A. M. Krul, Ger Rijkers, Remco Kort. A practical guide for probiotics applied to the case of antibiotic-associated diarrhea in The Netherlands. „BMC Gastroenterology”, 6 sierpnia 2018. DOI: 10.1186/s12876-018-0831-x. [dostęp 2018-08-08]. (ang.). 
  13. Šimun Zamberlin i inni, Probiotic bacterium Lactobacillus rhamnosus: Beneficial and a dverse effects on human health, „Milchwissenschaft”, 67, 1 kwietnia 2011 [dostęp 2018-05-11].
  14. Mekkes MC, Weenen TC, Brummer RJ, Claassen E. (2014). "The development of probiotic treatment in obesity: a review." Benef Microbes 5(1):19-28
  15. Ilmonen J, Isolauri E, Poussa T, Laitinen K. (2011) “Impact of dietary counselling and probiotic intervention on maternal anthropometric measurements during and after pregnancy: a randomized placebo-controlled trial” Clin Nutr 30(2):156-64. doi: 10.1016/j.clnu.2010.09.009.
  16. Sun-Woo Kim, Kun-Young Park, Bobae Kim, Eunha Kim, Chang-Kee Hyun (2013). “Lactobacillus rhamnosus GG improves insulin sensitivity and reduces adiposity in high-fat diet-fed mice through enhancement of adiponectin production” Biochemical and Biophysical Research Communications 431( 2): 258–263.
  17. Fereshteh Dardmeh, Hans Ingolf Nielsen, Hiva Alipour et al. Potential Nociceptive Regulatory Effect of Probiotic Lactobacillus rhamnosus PB01 (DSM 14870) on Mechanical Sensitivity in Diet-Induced Obesity Model. „Pain Research and Management”, 2016 Aug 25. DOI: 10.1155/2016/5080438. [dostęp 2017-04-03]. (ang.). 
  18. Luoto R, Kalliomäki M, Laitinen K, Isolauri E.(2010) “The impact of perinatal probiotic intervention on the development of overweight and obesity: follow-up study from birth to 10 years.” Int J Obes 34(10):1531-7. doi: 10.1038/ijo.2010.50. Epub 2010 Mar 16
  19. Marina Sanchez, Christian Darimont, Shirin Panahi et al. Effects of a Diet-Based Weight-Reducing Program with Probiotic Supplementation on Satiety Efficiency, Eating Behaviour Traits, and Psychosocial Behaviours in Obese Individuals. „Nutrients”. 9 (3), 2017 Mar 15. DOI: 10.3390/nu9030284. PMID: 28294985. (ang.). 
  20. Patent EP2604689A1 - Anti-obesity agent and anti-obesity food - Patenty Google [online], www.google.com [dostęp 2017-11-24].
  21. Iva Hojsak i inni, Lactobacillus GG in the prevention of gastrointestinal and respiratory tract infections in children who attend day care centers: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial, „Clinical Nutrition (Edinburgh, Scotland)”, 29 (3), 2010, s. 312–316, DOI10.1016/j.clnu.2009.09.008, ISSN 1532-1983, PMID19896252.
  22. Katja Hatakka i inni, Effect of long term consumption of probiotic milk on infections in children attending day care centres: double blind, randomised trial, „BMJ (Clinical research ed.)”, 322 (7298), 2001, s. 1327, DOI10.1136/bmj.322.7298.1327, ISSN 0959-8138, PMID11387176, PMCIDPMC32161.
  23. R.J. Boyle i inni, Probiotics for the treatment of eczema: a systematic review, „Clinical and Experimental Allergy: Journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology”, 39 (8), 2009, s. 1117–1127, DOI10.1111/j.1365-2222.2009.03305.x, ISSN 1365-2222, PMID19573037.
  24. Marko Kalliomäki i inni, Probiotics during the first 7 years of life: a cumulative risk reduction of eczema in a randomized, placebo-controlled trial, „The Journal of Allergy and Clinical Immunology”, 119 (4), 2007, s. 1019–1021, DOI10.1016/j.jaci.2006.12.608, ISSN 0091-6749, PMID17289135.
  25. Marko Kalliomäki i inni, Probiotics in primary prevention of atopic disease: a randomised placebo-controlled trial, „The Lancet”, 357 (9262), London, England 2001, s. 1076–1079, DOI10.1016/S0140-6736(00)04259-8, ISSN 0140-6736, PMID11297958.
  26. Ruggiero Francavilla i inni, A randomized controlled trial of Lactobacillus GG in children with functional abdominal pain, „Pediatrics”, 126 (6), 2010, e1445–1452, DOI10.1542/peds.2010-0467, ISSN 1098-4275, PMID21078735.
  27. Yuhua Wang i inni, Lactobacillus rhamnosus GG culture supernatant ameliorates acute alcohol-induced intestinal permeability and liver injury, „American Journal of Physiology. Gastrointestinal and Liver Physiology”, 303 (1), 2012, G32–41, DOI10.1152/ajpgi.00024.2012, ISSN 1522-1547, PMID22538402, PMCIDPMC3404581.
  28. Christopher B. Forsyth i inni, Lactobacillus GG treatment ameliorates alcohol-induced intestinal oxidative stress, gut leakiness, and liver injury in a rat model of alcoholic steatohepatitis, „Alcohol”, 43 (2), Fayetteville, N.Y. 2009, s. 163–172, DOI10.1016/j.alcohol.2008.12.009, ISSN 1873-6823, PMID19251117, PMCIDPMC2675276.
  29. Karen J. Manley i inni, Probiotic treatment of vancomycin-resistant enterococci: a randomised controlled trial, „The Medical Journal of Australia”, 186 (9), 2007, s. 454–457, ISSN 0025-729X, PMID17484706.
  30. Science News, Belly bacteria boss the brain, August 29th, 2011
  31. V. Gupta, R. Garg, Probiotics, „Indian Journal of Medical Microbiology”, 27 (3), 2009, s. 202–209, DOI10.4103/0255-0857.53201, ISSN 1998-3646, PMID19584499.
  32. Minna K. Salminen i inni, Lactobacillus bacteremia during a rapid increase in probiotic use of Lactobacillus rhamnosus GG in Finland, „Clinical Infectious Diseases: An Official Publication of the Infectious Diseases Society of America”, 35 (10), 2002, s. 1155–1160, DOI10.1086/342912, ISSN 1537-6591, PMID12410474.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]