Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Kolchidzki Park Narodowy
Państwo

 Gruzja

Typ

przyrodniczy

Spełniane kryterium

IX, X

Numer ref.

1616

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2021
na 44. sesji

Położenie na mapie Gruzji
Mapa konturowa Gruzji, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy”
Ziemia41°42′08″N 41°57′04″E/41,702222 41,951111
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy[1] (gruz. კოლხეთის ტროპიკული ტყეები და ჭაობები – trb. kolchetis tropikuli tkeebi da czaobebi) – obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO w Gruzji, obejmujący siedem części składowych zlokalizowanych na Nizinie Kolchidzkiej w 80-kilometrowym pasie wzdłuż wschodniego wybrzeża Morza Czarnego, w regionach Guria, Megrelia-Górna Swanetia i Adżaria w zachodniej części kraju.

Obiekt został wpisany na listę 26 lipca 2021 roku podczas odbywającej się w Fuzhou 44. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa[2], stając się pierwszym obiektem przyrodniczym z Gruzji figurującym na tej liście[3].

Położenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Wodospad w Parku Narodowym Mtirala

Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy znajdują się wzdłuż wschodniego wybrzeża Morza Czarnego, w środkowej części historycznej Kolchidy, na Nizinie Kolchidzkiej. Jest to obszar ciepły i bardzo wilgotny, z rocznymi opadami przekraczającymi w niektórych miejscach nawet 4500 mm, co jest spowodowane położeniem Niziny między Morzem Czarnym na zachodzie a łańcuchami górskimi Wielkiego i Małego Kaukazu oraz Gór Lichskich na wschodzie[4]. Teren ten zasilają liczne rzeki, z których największą jest Rioni[4].

Wpisany na listę światowego dziedzictwa obiekt obejmuje siedem części składowych, które wchodzą w skład obszarów chronionych: Kolchidzkiego Parku Narodowego, Parku Narodowego Mtirala(inne języki), ścisłego rezerwatu przyrody Kintriszi(inne języki) i ścisłego rezerwatu przyrody Kobuleti(inne języki)[3][4].

Środowisko przyrodnicze[edytuj | edytuj kod]

Torfowisko w rezerwacie Kobuleti

Od poziomu morza aż po wysokość 2500 m n.p.m. występują tu typowe dla regionu ekosystemy kolchidzkie, takie jak pradawne wilgotne lasy strefy umiarkowanej, przejściowe torfowiska oraz inne mokradła[1]. Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy to ekosystemy reliktowe, które przetrwały epoki lodowcowe. Wilgotne lasy euksyńsko-kolchidzkie, wraz z lasami hyrkańskimi, są jednymi z najstarszych lasów liściastych w zachodniej części Eurazji[5].

Obszar deszczowych lasów i mokradeł Kolchidy charakteryzuje się również bardzo dużym zagęszczeniem gatunków endemicznych i reliktowych, co jest wynikiem procesów specjacji w plioceńskim refugium kolchidzkim[5]. Występuje tu około 1100 gatunków roślin naczyniowych i nienaczyniowych, w tym 44 zagrożone gatunki roślin naczyniowych[5], z czego 39 gatunków to endemity kaukaskie (m.in. Hibiscus ponticus, Psephellus adjaricus czy dąb pontyjski)[4].

Żyją tu również 474 gatunki kręgowców (327 gatunków ptaków, 67 gatunków ssaków, 55 gatunków ryb, 15 gatunków gadów i 10 gatunków płazów[4]) oraz liczne gatunki bezkręgowców[1]. 19 gatunków zwierząt zagrożonych jest wyginięciem, w tym szczególnie krytycznie zagrożone gatunki jesiotrowatych: bieługa, jesiotr kolchidzki(inne języki), jesiotr rosyjski, jesiotr gwiaździsty, jesiotr zachodni i szyp[4].

Obszar stanowi także ważne żerowisko wielu gatunków ptaków wędrownych, migrujących z terenów Eurazji[1].

Obiekty składowe wpisu[edytuj | edytuj kod]

Mapa konturowa Gruzji
Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy na mapie Gruzji

Lasy deszczowe i mokradła Kolchidy obejmują następujące części składowe[5][4]:

Nr identyfikacyjny Nazwa Region Obszary chronione Współrzędne Obszar (w ha) Strefa buforowa (w ha)
1616-001 Kintriszi-Mtirala Adżaria Park Narodowy Mtirala(inne języki),
Rezerwat przyrody Kintriszi(inne języki) 		41°42′08,2″N 41°57′04,3″E/41,702278 41,951194 20 150 9 140
1616-002 Ispani Rezerwat przyrody Kobuleti(inne języki) 41°51′43,3″N 41°48′05,5″E/41,862028 41,801528 248 531
1616-003 Grigoleti Guria Kolchidzki Park Narodowy 42°03′11,8″N 41°44′19,6″E/42,053278 41,738778 125 328
1616-004 Imnati 42°06′35,9″N 41°47′19,7″E/42,109972 41,788806 3 418 13 386
1616-005 Piczori Megrelia-Górna Swanetia 42°10′52,1″N 41°48′36,3″E/42,181139 41,810083 2 393
1616-006 Nabada 42°14′27,1″N 41°39′57,9″E/42,240861 41,666083 2 976 2 586
1616-007 Czuria 42°17′58,1″N 41°39′44,2″E/42,299472 41,662278 1 943 879
Suma: 31 253 26 850

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Gruzja. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2023-04-06].
  2. ↑ UNESCO World Heritage Centre, Four natural and three cultural sites added to UNESCO’s World Heritage List [online], whc.unesco.org, 26 lipca 2021 [dostęp 2023-09-05] (ang.).
  3. ↑ a b Georgia’s Colchic Rainforests, Wetlands Granted World Heritage Status [online], Civil Georgia, 27 lipca 2021 [dostęp 2023-04-06] (ang.).
  4. ↑ a b c d e f g Valerian Mchedlidze i inni, Colchic Rainforests and Wetlands – Nomination Text [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-04-06] (ang.).
  5. ↑ a b c d UNESCO World Heritage Centre, Colchic Rainforests and Wetlands [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-04-06] (ang.).
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Gruzji

Gruzja

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lasy_deszczowe_i_mokradła_Kolchidy&oldid=71195703”