Latawce
| ||
| Dermoptera[1] | ||
| Illiger, 1811 | ||
 Lotokot malajski (Cynocephalus variegatus) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | latawce | |
| Zasięg występowania | ||
 Orientacyjny zasięg występowania skóroskrzydłych | ||
Latawce[2], skóroskrzydłe (Dermoptera) – rząd nadrzewnych, roślinożernych ssaków łożyskowych, do którego zaliczana jest jedna współcześnie żyjąca rodzina: lotokotowate (Cynocephalidae) oraz dwie wymarłe: Mixodectidae i Plagiomenidae. Skóroskrzydłe występują w Azji Południowo-Wschodniej. Nazwa skóroskrzydłe nawiązuje do charakterystycznej cechy tych zwierząt – fałdu skóry służącego do wykonywania lotów ślizgowych przedłużających skoki pomiędzy drzewami. Przykłady skóroskrzydłych: lotokot filipiński, lotokot malajski.
Cechy charakterystyczne[edytuj | edytuj kod]
Latawce zdolne są do lotu ślizgowego, który umożliwiają im dwie warstwy owłosionej skóry, rozpiętej od szyi wzdłuż kończyn i tułowia aż do końca ogona. Ponadto błona lotna jest rozpięta pomiędzy palcami. Zwierzęta te mogą przelecieć za jednym razem ponad 130 m. Skóroskrzydłe są smukłymi ssakami o małej, okrągłej głowie z dużymi oczami i wydłużonym pyskiem. Siekacze są spłaszczone i pochylone, co pomaga w jedzeniu owoców, a także w czyszczeniu futra. Sierść jest gęsta, acz krótka, barwy mają za zadanie maskować zwierzę. Samce są bardziej rude, a samice szare. Prowadzą nocny tryb życia dzień spędzając nieruchomo przytulone do grubego pnia drzewa.
| Wzór zębowy | I | C | P | M | |
|---|---|---|---|---|---|
| 32 | = | 2 | 1 | 2 | 3 |
| 2 | 1 | 2 | 3 | ||
Ewolucja i pozycja systematyczna[edytuj | edytuj kod]
Skóroskrzydłe pojawiły się na przełomie kredy i paleocenu, ok. 65 mln lat temu. Spokrewnione są z wymarłymi Plesjadapiformes oraz obecnie żyjącymi wiewiórecznikami i naczelnymi. Z wymienionymi grupami tworzą klad euarchonta. Dawniej za spokrewnione z nimi uważano także nietoperze, jednak badania genetyczne ujawniły ich przynależność do Laurasiatheria.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Do skóroskrzydłych zaliczane są rodziny:
Współcześnie żyją tylko 2 gatunki:
- Cynocephalus variegatus – łasicolot malajski
- Cynocephalus volans – lotokot filipiński, lotokot, kolugo, kaguan
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dermoptera, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 28. ISBN 978-83-88147-15-9.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) (ang.). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 23 grudnia 2007].
- Mały słownik zoologiczny: ssaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 90. ISBN 83-01-14344-4.
- Wielka encyklopedia zwierząt - tom 2. Poznań: Oxford Educational, s. 6. ISBN 83-7425-342-8.
| |||||||||||||||||