Przejdź do zawartości

Lee Soo-man

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lee Soo-man
이수만
Ilustracja
Lee w 2019
Data i miejsce urodzenia

18 czerwca 1952
Jeonju

Zawód

kompozytor, autor tekstów, producent muzyczny, prezes

Lee Soo-man (kor. 이수만, ur. 18 czerwca 1952 w Jeonju) – południowokoreański przedsiębiorca i producent muzyczny, najbardziej znany jako założyciel SM Entertainment, międzynarodowej południowokoreańskiej firmy rozrywkowej z siedzibą w Seulu[1]. Jest także określany jako „prezydent kultury” i jeden z pionierów tzw. Korean Wave[2]. Zadebiutował jako piosenkarz w 1971 roku, gdy był studentem na Uniwersytecie Narodowym w Seulu. W 1989 roku założył SM Entertainment, które od tamtej pory stało się jednym z największych przedsiębiorstw rozrywkowych w kraju.

Biografia

[edytuj | edytuj kod]

1952–1980: Wczesne lata i kariera piosenkarska

[edytuj | edytuj kod]

Lee Soo-man urodził się 18 czerwca 1952 roku w Jeonju, w Korei Południowej, i studiował na Uniwersytecie Narodowym w Seulu w latach 1971-1979[3][4]. Zadebiutował jako członek zespołu April and May (사월과 오월, alternatywnie 4월과 5월) w 1972 roku (dołączył do zespołu w 1971 roku), ale później odszedł z niego z powodu problemów zdrowotnych[5]. Zyskał rozgłos dzięki wizerunkowi „dobrego chłopca”, wspieranemu faktem, że nie był zamieszany w skandal związany z marihuaną wśród koreańskich celebrytów w 1975 roku, oraz wysokimi osiągnięciami akademickimi na Uniwersytecie Narodowym w Seulu[6]. Zasłynął dzięki hitowym piosenkom takim jak „행복 (Happiness)”, wydanym w 1978 roku i „한송이 꿈 (A Piece of Dream)” wydanym w 1976 roku[6]. W 1977 roku był członkiem koreańskiego niezależnego zespołu Sand Pebbles[7]. Oprócz kariery muzycznej i studiów na uczelni, pracował jako prezenter radiowy i telewizyjny[4]. Lee Soo-man był również znany ze współpracy z piosenkarzami Lee Moon-sae i Yoo Yeol w trio o nazwie Masamtrio (馬三트리오), nazwanym tak ze względu na podobieństwo do długiej twarzy konia[8][9]. W 1980 roku założył zespół 이수만과 365일 (Lee Soo-man and The 365 Days). Jednak polityka cenzury mediów w okresie rządów Chun Doo-hwana zniechęciła go do kariery w koreańskim przemyśle muzycznym.

1980–1985: Studia w Stanach Zjednoczonych

[edytuj | edytuj kod]

Na początku lat 80. Lee Soo-man zdecydował się opuścić świat rozrywki, aby rozpocząć karierę w inżynierii komputerowej. Wyjechał za granicę, aby uzyskać tytuł magistra na California State University, Northridge, gdzie obserwował rozwój „supergwiazd pokolenia MTV”, takich jak Michael Jackson[1][10]. Zainspirowany rozkwitem MTV w Stanach Zjednoczonych, Lee postanowił położyć fundamenty dla nowoczesnej koreańskiej branży muzyki pop. W 1985 roku powrócił do Korei z wizją tego, czym mogłaby być koreańska branża muzyczna”[4].

Od 1985: Założenie SM Entertainment

[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie do Korei, Lee powrócił do branży rozrywkowej, pracując jako prezenter i DJ. W 1989 roku, po czterech latach oszczędzania pieniędzy i zdobywania doświadczenia w branży, założył firmę rozrywkową o nazwie SM Studio (odzwierciedlającą jego inicjały) w dzielnicy Apgujeong w Seulu i podpisał kontrakt z piosenkarzem Hyun Jin-youngiem. W latach 90. SM Studio opracowało wewnętrzny system, który zajmował się wszystkimi aspektami kariery ich artystów[4]. Podejście Lee było ukierunkowane na młodzieżową widownię i miało holistyczne podejście do cech potrzebnych do osiągnięcia sukcesu jako artysta[11]. W 1995 roku firma została przemianowana na SM Entertainment.

W lutym 2010 roku Lee zrezygnował ze stanowiska członka zarządu SM, ale nadal pełnił rolę w „zarządzaniu i rozwoju artystycznym” w firmie[12].

23 stycznia 2020 roku Lee Soo-man został wymieniony przez Billboard jako jedna z wpływowych postaci w przemyśle muzycznym na świecie[13][14].

5 lutego 2020 roku Jeff Benjamin w artykule dla magazynu Forbes ujawnił, że Lee Soo-man pracował nad minialbumem [#] południowokoreańskiej grupy Loona. Był to jego pierwszy projekt poza firmą SM Entertainment[15].

Życie osobiste

[edytuj | edytuj kod]

Żona Lee Soo-man, Kim Eun-jin, zmarła na raka dnia 30 września 2014 roku[16][17].

Lee Soo-man jest wujkiem ze strony ojca Sunny, jednej z członkiń popularnej grupy Girls' Generation należącej do wytwórni SM Entertainment[18].

Kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]

Sprawa o defraudację i wyrok skazujący

[edytuj | edytuj kod]

W 2002 roku Główny Prokurator Republiki Korei znalazł dowody na to, że Lee zarobił 10 miliardów wonów z nielegalnych zysków na rynku w sierpniu 1999 roku, nabywając akcje o wartości 1,1 miliarda wonów podczas wprowadzania akcji SM Entertainment na giełdę KOSDAQ przez zwiększenie kapitału wpłaconego[19]. Główny Prokurator Republiki Korei prowadził również śledztwo w sprawie dowodów okolicznościowych dotyczących lobbingu producentów w stacjach telewizyjnych oraz przechowywania ogromnej ilości gotówki w jego prywatnym biurze i sejfach[20].

Lee Soo-man próbował uniknąć ścigania, pozostając za granicą od czerwca 2002 roku i został odnaleziony na polu golfowym w Los Angeles 2 sierpnia tego samego roku[21]. Podczas ucieczki, paszport Lee został unieważniony, a Lee był ścigany przez Interpol[22]. Ostatecznie powrócił do Korei, aby być przesłuchiwanym 22 maja 2003 roku[23]. Nakaz aresztowania został wydany 7 października, a Lee został aresztowany 8 października[24][25]. 4 października został zwolniony za kaucją w wysokości 30 milionów wonów[26]. 19 października został postawiony w stan oskarżenia bez aresztu[27].

We wrześniu 2004 roku Sąd Najwyższy Korei skazał Lee na dwa lata więzienia wraz z trzema latami w zawieszeniu[28]. Lee Soo-man został zwolniony w ramach specjalnego zwolnienia w 2007 roku, upamiętniającego czwarty rok prezydentury Roh Moo-hyuna.

Umowy niewolnicze

[edytuj | edytuj kod]

W 2009 roku trzech członków boysbandu TVXQ złożyło pozew przeciwko agencji zarządzającej SM Entertainment, której właścicielem był Lee. Twierdzili, że 13-letni kontrakt agencji (często nazywany kontraktem niewolniczym) jest zbyt długi, ograniczający i nie zapewnia im odpowiednich zysków ze swojego sukcesu[29][30]. W 2010 roku, Koreańska Komisja Handlu Sprawiedliwego (KFTC) wprowadziła zasadę ograniczającą umowy w branży rozrywkowej do siedmiu lat[31].

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]

Albumy

[edytuj | edytuj kod]
  • Lee Soo-man ( Jigu Records, 1977)
  • Lee Soo-man (Shinsegae, 1978)
  • 애창곡집 (Jigu Records, 1978)
  • Greatest ( Universal Record Co., 1980)
  • Lee Soo-man (Shinsegae, 1983)
  • Lee Soo-man ( Han Kook Record, 1985)
  • 끝이 없는 순간 ( Asia Record Co., 1986)
  • NEW AGE 2 (Han Kook Record, styczeń 1989)
  • NEW AGE (Asia Record Co., listopad 1989)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Lee Soo Man: Taking Korean Pop Culture Global. Stanford Graduate School of Business. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  2. 'SM 수장' 이수만, 2017 코틀러 어워드 '최고경영자상' 수상. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  3. KPOP NEWS – SM's Lee Soo Man Speaks at Seoul Natl. University as Alumni Speaker | Mwave. mwave.interest.me. [dostęp 2023-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
  4. a b c d The History of K-pop, Chapter 4: How Lee Soo Man's First Big Fail Resulted in Korea's Modern Pop Star System | MoonROK. moonrok.com. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  5. 사월과오월 "우린 70년대 청년 삶의 일부였죠". yna.co.kr. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  6. a b 올해의 인물 K–POP 챔프 이수만. Joins forbes korea. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  7. 그거 아니? 이수만, 양현석, 박진영, 그리고 방시혁①. Hanryutimes. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  8. 이수만·박진영·박재범·싸이·유빈, K팝 이끄는 가수 출신 [기획사 대표의 과거①]. nate. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  9. 신(新) 마삼트리오? 새롭게 떠오르는 말 닮은 스타는. Hankyung. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  10. Korea's S.M. Entertainment: The Company That Created K-Pop. Forbes. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  11. Keith Howard Korean pop music: riding the wave 2006– Page 95 "together in 1996 by Lee Soo Man, a graduate of Seoul National University and a product of the campus-led song movement. Lee surveyed teenage girls, then advertised for dancers who most closely fitted what the girls said they wanted."
  12. Lee Soo-man steps down from SM board of directors. asiae.co.kr. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  13. S.M. Entertainment chief producer makes Billboard's '2020 Impact List'. www.koreaherald.com. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  14. The 2020 Billboard Impact List Revealed. billboard. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  15. K-Pop Industry Legend Lee Soo-Man Works On LOONA Album In First Project Away From Namesake SM Entertainment. forbes. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  16. Lee Soo Man's (Former SM CEO) wife dies of cancer. newdaily. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  17. SM Entertainment Founder Lee Soo Man's Wife Passes Away After 2-Year Battle With Cancer. KpopStarz. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  18. Is SNSD Sunny Close With Her Uncle Lee Soo Man? Here's What She Said. kpopstarz. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  19. "SM 3년 전 코스닥 등록 때 이수만씨 수백억 시세 차익". Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  20. "이수만씨 비밀금고에 거액 보관". Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  21. LA골프장에 나타난 이수만씨. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  22. 검찰, 이수만.서세원씨 '인터폴에 수배'. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  23. 이수만씨 귀국, 검찰 조사. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  24. 서세원-이수만씨 사전 영장청구. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  25. 이수만·서세원씨 등 오늘 구속 수감. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  26. 이수만씨 석방…서세원씨 적부심. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  27. 연예 이수만씨 불구속 기소. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  28. '자금횡령' 이수만씨 집행 유예. Naver. [dostęp 2023-05-30]. (kor.).
  29. The dark side of South Korean pop music. bbc. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  30. Is There a Solution for Slave Contracts?. koreatimes. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
  31. K-pop stars punished by unfair contracts. koreatimes. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).